Al meer dan 35 jaar organiseert Jazzklub Krefeld het jaarlijkse open air jazzfestival Jazz an einem Sommerabend in de prachtige middeleeuwse entourage van kasteel Burg Linn. In welke maand en welk weekend, dat varieert in de jaren. Zo was de editie van 2022 in augustus. Zonder overdekte voorzieningen is het altijd spannend voor de Jazzklub, hoewel er een grote zeil boven de zitplaatsen hangt, kan onweer behoorlijk roet in het eten gooien, zoals dat vaak dreigt in de zomermaanden juli en augustus. De keuze om het festival dit jaar half juni te laten plaatsvinden is wat dat betreft een goede optie. De weergoden – of is het klimaatverandering met dit geval een gunstig effect – zijn het publiek en de club goed gezind. Het is 26 graden, geen wolkje aan de lucht en de kans op regen is 0%. Ook dit jaar is er weer een verrassend en interessant programma neer gezet. Jazz an einem Sommerabend bestaat altijd uit drie concerten, vanavond 17 juni zijn dat achtereenvolgens de honderd procent vrouwenband Sisters in Jazz, het trio Raulin, Bekkas en Biayenda en het Emile Parisien Sextet in z’n Europese samenstelling.

Wanneer voorzitter Christof Kuntze het festival opent refereert hij aan de vele oorlogen die de afgelopen decennia de vrijheid van mensen immens hebben beperkt. De Jazzklub in Krefeld is zeer maatschappelijk geëngageerd, al vanaf de oprichting met de nu 87-jarige nestor Gunter ‘Fongi’ Holthoff, die zijn hele leven gewijd heeft aan sociale gerechtigheid, naast al zijn werk voor de jazzklub en die vanavond ook aanwezig is. Een enkeling in het publiek roept: “wir wollen Jazz, kein Politiek!”, Kunzte laat zich er niet door verstoren en zijn oproep voor sociale vrijheid, waaruit jazz als protestmuziek uit geboren is, mag gelukkig rekenen op een stevig applaus van de rest van het publiek.

Na de opening is het podium aan een zeer enthousiaste band samengesteld uit vijf vrouwen uit verschillende landen. Sisters in Jazz is een netwerk, van inmiddels zo’n 25 vrouwen uit ondermeer Duitsland, Polen, Frankrijk, Zwitserland, Israel, Denemarken, Zweden, Noorwegen, Italië en Schotland, die professioneel jazz musicus zijn. De lineup varieert per concert. Nu zijn het Izabella Effenberg (Polen, vibrafoon, steeldrum, percussie), Lisa Buchholz (Duitsland, trompet), Stefanie Lottermoser (Duitsland, sax), Clara Däubler (Duitsland, bas) en Dorota Piotrowska (Polen, drums). Het project vindt zijn oorsprong in 2015 in Ystad, Noorwegen, tijdens het festival daar, waar zeven vrouwen elkaar troffen voor een project. Ondertussen zijn twee albums geproduceerd onder de naam Sisters in Jazz, met eveneens wisselende bezettingen. Niemand is frontvrouw en elk bandlid levert composities aan voor de daarmee ook qua stijlen gevarieerde setlist.

Het quintet opent met een vrije improvisatie uitgevoerd door Effenberg en Lottermoser met percussie en saxofoon. De improvisatie levert een ingetogen klankwereld op, waarmee een ambiance van rust als een deken over het publiek golft. Het is een heerlijke binnenkomer van het zomerse minifestival en de sfeer past natuurlijk goed in het idyllische kasteelpark. Het eerste nummer na de improvisatie heet Dave Bubek, een compositie van Effenberg. De titel is een woordspeling van de net iets anders geschreven jazzlegende, maar een ode aan haar zoon. De compositie bezit een flinke dosis funk, die de band energie oplevert en dat ook attractief wordt uitgestraald in zichtbaar enthousiasme. Aantrekkelijk solowerk, waarbij verschillende bandleden hun kunnen tonen, maken het tot verfrissend geheel. Piotrowska doorspekt het stuk met stevig, polyritmisch drumwerk en ook het fraaie baswerk van Däubler valt op. De volgende compositie Lux is geschreven door trompettiste Buchholz, dat begint met een lyrisch aandoend intro op vibrafoon uitgevoerd door Effenberg. Het resulteert in een mooie klankwereld met knappe harmonieën. De ballad is mooi uitgebalanceerd en bestaat uit verschillende variaties op een indringend thema.

Het vijftal vervolgt met Mazurek nr. 15. De Poolse Piotrowska heeft dit werk van de Poolse trots, Frederik Chopin, bewerkt tot een jazz arrangement. Het resultaat mag er zeker zijn, we horen duidelijk en zo kenmerkende driekwartsmaat van de mazurka, een op een Poolse volksdans gebaseerd ritme met wisselende accenten op de tweede en derde noot en niet op de eerste noot, zoals in de traditionele wals. Piotrowska is er in geslaagd om een metamorfose te creëren van het beroemde werk van Chopin. Hierna volgt een compositie van bassiste Däubler met de naam Unstet, waarbij als première Effenberg een origineel en nieuw percussie instrument gebruikt van metalen staafjes op een klankschaal dat met een strijkstok bespeeld wordt. Het geeft een sobere sfeer met toch een intrinsieke spanning. Met een stuk van Lottermoser getiteld What Kind Of Love Song, dat een ode is aan de stad Hamburg, de woonplaats van Lottermoser, sluit het vijftal hun zeer geslaagde concert af.

Na een korte pauze is het podium voor de Franse pianist François Raulin met zijn trio dat verder bestaat uit de Marokkaanse gitarist en guembri speler Majid Bekkas en de Kongolese drummer Émile Biayenda. Raulin is in 1956 geboren in Annecy en studeerde eerst wiskunde voordat hij besloot jazzmusicus te worden. Daarbij ontwikkelde hij een bijzondere interesse voor Afrikaanse ritmes en invloeden op de Westerse muziek. Ook werkte hij samen met diverse Franse jazzmusici, waaronder Louis Sclavis, die hier in 2014 optrad in Burg Linn. Het trio met Bekkas en Biayenda richtte hij op in 2018, maar de samenwerking tussen Raulin en Bekkas gaat terug tot 2011. Elk lid van het trio neemt zijn eigen cultuur mee.

Het trio opent met het nummer Guinea, een compositie van de trompettist Don Cherry. Het zwoele zomerweer, opgeteld bij de opzwepende ritmes, zuigen het publiek mee in Noord-Afrikaanse sferen. Bekkas bespeelt het traditionele snaarinstrument guembri, dat vooral ingezet wordt voor de baspartijen. Het geeft een bijzondere sound aan de muziek die het trio produceert. Raulin gebruikt krachtige akkoorden, die groovy klinken samen met het klankspel van de guembri. Het tweede stuk is een compositie met de titel Jively van Raulin. De intro bestaat uit een lange solo van Raulin op de vleugel, met dissonanten en syncopen, waarna Bekkas en Biayenda aansluiten en het tot een aantrekkelijk en spannende uitvoering brengen. De drie composities die daarna volgen zijn geschreven door Bekkas, Bouregreg, Noussik en Mondea Lenvers. Temperamentvolle melodieën met snel herhalende ritmes, met Arabische gezongen teksten, waarbij we zomaar en heel gemakkelijk in gedachten afdwalen naar het Djemaa el Fna plein in de oude Medina van Marrakesh. Het laatste nummer is geïnspireerd door een 15de eeuwse Marokkaanse dichter. Er volgen nog enkele nummers, met composities van afwisselend Bekkas en Roulin, die allen in min of meerder mate Oriëntaalse, cq. Afrikaanse sferen uitstralen. De meeste indruk maakt het drietal in het begin van hun set. Maar een mooie afsluiter wordt gevormd bij de toegift, waarbij alle drie heel delicaat spelen op een kalimba, ook wel duimpiano genoemd, die zijn oorsprong vindt in Afrika.

Het hoogtepunt van de avond wordt gevormd door het sextet van Emile Parisien. Parisien is geboren in 1982 in Cahors, Frankrijk. Al op jonge leeftijd begon hij met het bespelen van de saxofoon en in de jaren daarna ontwikkelde hij zich als één van de meest talentvolle sopraansaxspelers in Europa. Zo ontving hij diverse prijzen en werkte hij samen met vele andere grootheden, waaronder Vincent Peirani, met wie we hem onder andere al eerder hoorden enige jaren geleden in Gütersloh. Vanavond brengt hij zijn project Louise, naar het gelijknamige album dat hij in 2022 uitbracht, maar met een andere bezetting dan op het album, waaraan onder andere The Crocker en Nasheet Waits hebben meegewerkt. Vanavond wordt hij door louter Franse collega’s begeleid: Yoann Loustalot (trompet), Manu Codija (gitaar), Julien Touréry (piano), Florent Nisse (bas) en Gaultier Garrigue (drums). Codija heeft overigens ook aan het album meegewerkt.

Parisien opent met wat ook het openingsnummer en titelnummer is op het genoemde album, Louise. Het is een prachtig opgebouwd thema met mooie solo’s, waaronder die van Loustalot op trompet en van Parisien zelf. Parisien valt altijd op door zijn enorme bewegelijke mimiek, waarbij hij vol opgaat in zijn muziek en soms met één van zijn benen in de lucht slingert. Zo laat hij zien hoe geconcentreerd en hoe vol overgave hij expressie geeft aan zijn meesterlijke en betoverende muziek. Het volgende werk JoJo, een eerbetoon aan de in 1944 in Leipzig geboren pianist Joachim Kühn, is een snel en krachtig nummer, met veel prachtige improvisaties, snelle loopjes, noten en spannende jazzakkoorden. Er zit een enorme energie en dynamiek in het stuk, waarmee het niet veel onderdoet voor een bigband arrangement en waarmee de groep het publiek drijft tot groot enthousiasme. Nog zo’n geweldig nummer is Memento, dat Parisien opdraagt aan zijn moeder. Een melodielijn ontvouwt zich langzaam maar gestaag, na een spannende intro met duistere klanken uit de vleugel, waar Touréry de snaren rechtstreeks met zijn vingers beroert. Met een even indrukwekkende gitaarpartij met veel expressie maakt Codija de klankwereld compleet. Aan het einde van het stuk horen we een prachtige drumsolo, waar de bandleden geconcentreerd en gehurkt toekijken hoe Garrigue zijn kunnen toont.

Il Giorno Della Civetta is de volgende compositie die Parisien vanavond ten gehore brengt. Een indringend en gevoelig thema, met een meeslepend ritme, vormt de muzikale rode draad door dit mooie werk. Prachtige arrangementen voor trompet en sopraansax dagen Loustalot en Parisien uit om hun meesterlijke techniek ten toon te spreiden. Het thema wordt versierd met frivole loopjes waarin we invloeden van Zuid-Europa horen. Vervolgens horen nog zo’n fraai stuk genaamd Madagascar met een uitgekiende swing in een stevig syncopisch ritme en wederom knappe solo’s waarbij alle bandleden de revue passeren. Met het toepasselijke Prayer For Peace als toegift maakt Parisien de cirkel rond met de opening van het festival, waar gerefereerd werd aan de ó zo belangrijke vrijheid waarin wij leven. En daar is vrede noodzakelijk voor. Parisien maakt zijn geweldige album Louise live meer dan waar, als magnifieke afsluiting van deze succesvolle editie van Jazz an einem Sommerabend, met complimenten aan de organisatie.