×

Concert

08 september 2014

De Nationale Opera – Gurre-Lieder

Geschreven door: Carl Puhl

Het is duidelijk dat Gurre-Lieder geen opera is. Hoewel de enscenering van deze liederencyclus van Arnold Schönberg door de Nationale Opera een interessant project en een uitdagend concept is, is het geen onverdeeld succes. Wat deze uitvoering mist aan voortgang wordt weliswaar goed gemaakt met een beeldend toneel, maar dit alles kan niet voorkomen dat er op cruciale momenten een impasse ontstaat. Gelukkig is de muziek prachtig en wordt ze door het gigantische orkest prima uitgevoerd. De orkestbak is vergroot, maar het Nederlands Philharmonisch Orkest zit nog steeds op elkaars lip. Dit enorme orkest kan er niet voor zorgen dat de zangers altijd hoorbaar blijven; dat zou ook onrealistisch zijn. Toch weet dirigent Marc Albrecht een opvallende fragiliteit in de muziek te creëren, zodat iedere nuance benadrukt wordt; van luid en overweldigend tot zalvend en sereen.

Zangeres Anna Larsson blijkt nog het meest in staat om het overweldigend geluid van het orkest het hoofd te bieden, maar ze zingt dan ook enorm luid. Haar Duits klinkt erg koud en hard, niet bepaald een woudduifje. Dat geldt ook voor spreekster Sunnyi Melles. Zij reciteert in het Duits vertaalde gedichten van Jens Peter Jacobsen waarop de Gurre-Lieder gebaseerd zijn. Haar optreden komt over als een vrije interpretatie van Marlene Dietrich. Burkhard Fritz heeft een mooie warme stem en weet zijn rol als Waldemar goed invulling te geven. De koning is soms vertwijfeld, soms strijdvaardig, maar altijd menselijk. Emily Magee weet een betoverende Tove weer te geven; ze heeft iets natuurlijks en menselijks tegelijk.

Het decor, het licht en de kostuums waren zeer doeltreffend en creëerden een passende atmosfeer. Zonder afbreuk te doen aan het tijdsbeeld werd een atmosfeer opgeroepen die tegelijk onheilspellend en vervreemdend was. De diepzeevis, de Wet Horse Inn, de horde soldaten, alles droeg bij aan een finale met een duidelijke climax. Over het algemeen was het geluid erg hard, maar de beelden waren erg mooi. Zo kan De Nationale Opera haar enscenering van Gurre-Lieder beschouwen als een geslaagd experiment.