Muziek is een bijzonder iets. De een houdt van een volle bombastische sound, met de nodige tierelantijntjes, de ander houdt meer van de pure intiemere aanpak. Zo kan je journalist Edwin Hofman onder de do it yourself singer-songwriters schrijvers scharen. Klein, een tikkeltje onafhankelijk, zonder bemoeienis van een grote uitgeverij, bij het vertrouwde “kleine Uil”. Kortom, met zijn eigen handtekening.

Verwacht bij hem dan ook geen larger than life stoer jongensverhaal met opsmuk, seks, drug & rock and roll aanhalingen. Het gaat om de muzikant, niet een kijk vanuit paparazzi-perspectief of aandacht voor de omlijsting. Avonturiers van de Nederpop, zijn eerdere boek, was een geweldige introductie, waarbij hij vooral bij het Nederpop gebeuren van vorige eeuw stilstond. Bij Vrijdenkers in Muziek kiest Edwin voor meer verfijning terwijl hij nog steeds kiest voor kwaliteit boven kwantiteit: de interviews zijn net wat uitgebreider, meer gedetailleerder zelfs.

Edwin Hofman heeft een rustgevende bescheidenheid die je ook in zijn manier van vraagstellen terugleest. Hierdoor komt het net wat opener over, hij raakt de kern en krijgt daar eerlijke antwoorden voor terug. Of het een bewuste keuze is, weet ik niet, maar de Gruppo Sportivo geschiedenis vormt in Vrijdenkers in muziek de rode draad. Nou is Hans Vandenburg hoe dan ook een sterk visualiserend verhalenverteller waar Edwin gretig gebruik van maakt. Alles komt dan ook aan bod. De aftrap eind jaren zeventig, met de punkerfenis net afgesloten en de new wave in het vizier. De postpunk van Mecano en Nasmak, de doldwaze Gruppo Sportivo gekte, de Ultra-beweging. De distributie vanuit de kraakpanden. Dirk Polak en Truus De Groot waren erbij en maakten het van dichtbij mee. Het is de kunst om deze feiten te reactiveren, en het enthousiasme op papier te zetten. Boeiende gespreksstof en fijn leesvoer.

Ook het onbegrip waar de cultuursector op stuit komt aan bod. Crowdfunding maakt het voor Gruppo Sportivo mogelijk om opnames uit te brengen. Hans Vandenburg maakt hoge sprongen, maar weet ook hoe het is om te vallen. Zelfs in het grijze verleden spelen geldschieters al een grote rol. De flamboyante persoonlijkheid Hans Vandenburg loopt hier anoniem over straat, maar wordt in Duitsland wel als de The Buddy Odor Stop zanger herkend en erkend. Het thuishobby project van Spinvis, en zijn weg naar respect en roem. Hoe triest is het dat Chantal Acda naar België verhuist omdat ze daar wel recht op subsidie heeft en dat daar muzikanten wel serieus genomen worden? De nuchtere houding van Arjen de Vreede op Urban Dance Squad. Ook hierbij alles opgetekend met Edwins kenmerkende bescheidenheid.

Zelfs het feit dat het succes van Personal Trainer niet uit de lucht komt vallen. Edwin illustreert de achtergrond van Willem Smit en staat hier tevens bij de band met zijn vader stil. John Cees Smit heeft als zanger van Scram B Baby de nodige ervaring die hij aan zijn zoon overdraagt. Bij Erwin Blom van Eton Crop werkt dat ook door, zijn dochter Pip boekt nu met haar band de nodige successen. En vergeet daarbij niet dat Pip Blom en Willem Smit ook nog eens geliefden zijn. Edwin Hofman legt er niet het accent op, maar benoemt het wel. Het grote verschil met Avonturiers van de Nederpop is dat hij in Vrijdenkers in muziek zijn zicht verbreedt en ook promotors aan het woord laat. Jan ten Boom is als manager van The Toilets een kleine naam, maar heeft wel een groot gedeelte van het alternatieve circuit naar het podium gebracht.

Edwin Hofman maakt tussendoor al zijsprongen naar de platenlabels: ik sta er niet van te kijken wanneer hij hier in de toekomst zijn blik op zou richten. Het is een markt die continu in beweging is en bovendien, andere journalisten spenderen er weinig tijd aan en laten dat dus liggen. Edwin is ondertussen tot een geliefd gesprekspartner uitgegroeid, waar muzikanten in vertrouwen hun verhaal mee delen. Je merkt aan alles dat er sprake is van wederzijds respect. Wat opvalt is het gemak waarmee hij met kernzinnen en achtergrondverdieping het gesprek gaande houdt, een gesprek dat ook in de toekomst gevoerd moet worden.

Voor muzikanten wordt het steeds lastiger om muziek aan de man te brengen. Spotify is gericht op de vluchtige hap-slik-weg consument en staat ver van de uitvoerende muzikant verwijderd. Ook het Bandcamp gebeuren wordt steeds meer uitgekauwd. Vrijdenkers in muziek moet de muziekliefhebber weer naar de platenzaken trekken. Het kan ook andersom werken, de muziekliefhebber pakt daar bij de kassa snel dit boek mee, om de volgende keer een oude De Div plaat te scoren. Vrijdenkers in muziek is hierbij het ideale naslagwerk.