PiL: De vaandeldragers van de postpunk 1/2
Met een opvallend sterk nieuw album, This Is PiL is nu ook de volledige catalogus van de invloedrijke band rond John Lydon (Rotten) weer volop verkrijgbaar. En met terugwerkende kracht nog beter dan we toen al doorhadden.
Nadat The Sex Pistols in 1978 uit elkaar waren gevallen veranderde SP frontman Johnny Rotten zijn naam weer naar John Lydon (zijn officiële naam) en ging met zijn platenlabelbaas Richard Branson naar Jamaica om nieuwe reggae artiesten te spotten. Terug in Londen vond hij in gitarist Steve Levene (die nog in de eerste versie van The Clash zat) en bassist Jah Wobble (John Warble en oud schoolvriend van Lydon) de muzikanten waarmee hij een nieuwe band wilde beginnen. Drummer Jim Walker werd via een advertentie in de Melody Maker gevonden. De basis voor Public Image Ltd werd gelegd in een gezamenlijke liefde voor reggae en World. En met deze vier muzikanten werd een eerste geslaagde poging gewaagd om de krautrock met dub en reggae elementen te vermengen.
Met Public Image als eerste single werd gelijk een groot statement gemaakt. Lydon klonk niet meer als de staccato teksten uitspuwende zanger maar als een bevlogen woordkunstenaar met heel veel energie en gekte. Het debuut First Issue was een indrukwekkend vervolg op deze single. Met zijn opwindende dub en muzikale creativiteit volledig anders dan alles wat de punk in die voorgaande jaren had laten horen en een album dat zeker tot de grootste inspiratie van de postpunk genoemd mag worden. De drijvende bas van Wobble (laag, heel laag), de zeer ritmische drumpartijen van Walker, de gedreven gitaarpartijen van Levine en de zeer aanstekelijke gekte in de zangpartijen van Lydon maakten First Issue als een album dat een volledig eigen en originele richting insloeg. Verrassendste track van het album was zonder twijfel albumafsluiter Fodderstompf, die wellicht de allereerste alternative 12 inch genoemd mag worden. De song is een lang, op een discoritme en pompende bas repeterende, uitgemeten en door Wobble en Lydon hilarisch gezongen/gesproken/gerapt duborgasme.
Opvallend was dat het geld beschikbaar om het album te maken al grotendeels op was voordat de opnamen begonnen. Een gedeelte daarvoor was besteed aan het Public Image Ltd logo en de albumhoes. Na het opnemen van 4 songs werden de andere songs dus versneld opgenomen. Fodderstompf was eigenlijk een vuller, een eindeloos doorlopende jam, maar het werd uiteindelijk een van de hoogtepunten van het album door de dubinvloeden en de hilarische vocalen. Zelfs discobolwerk Studio 54 in New York ging volledig plat voor de track.
Met Metal Box, dat reeds in 2011 verscheen in een prachtige re-issue versie en wat algemeen wordt gezien als het best Public Image Ltd album, had de band laten horen een enorme creatieve groei doorgemaakt te hebben. Het album waarop de band zijn excellente vorm vond en Lydon zijn ’nieuwe’ stem. Met het live album Paris au Printemps werd die groei doorgetrokken. De opnamen werden op 2 avonden in Le Palace in Parijs gemaakt. Door Lydon vaak bekritiseerd als een album dat gemaakt moest worden om de kosten van Metal Box te dekken en niet van al te beste geluidskwaliteit was, is het toch een fijne verzameling songs waarmee de energieke live shows van de band werden vastgelegd. (Opvallend is dat de opnamen in een geremasterde versie nu wel erg goed klinken. Luister dan vooral eens naar Précipitamment (Careering)). Grappig was dat de band had besloten alle titels en zelfs de bandnaam naar het Frans te vertalen op de hoes en daarmee toch even een flink vervreemdende sfeer trok over bekende songs. Op het album was nu ook nieuwe drummer Martin Atkins te horen die zich ten tijde van de opnamen van Metal Box volledig in de kijker had gespeeld, nadat er reeds 4 drummers tot de band waren toegetreden na het vertrek van Walker. Het was tevens het laatste album met bassist Jah Wobble, die vertrokken was met ruzie. Hij had voor zijn soloalbums Public Image Ltd backing tracks gebruikt en de andere bandleden waren not amused daarover.
https://www.youtube.com/watch?v=eNWZepWteDM
Het derde studioalbum van Public Image Ltd. werd vernoemd naar een oude Sex Pistols song en de band waar zowel Levene als Sid Vicious (de fameuze Sex Pistols bassist) in gespeeld hadden: The Flowers Of Romance. De rol van Wobble werd voor het album overgenomen door Levene en zowel Atkins als Lydon en Levene speelden op het album percussie. Misschien wel het meest opvallende Public Image Ltd album omdat meer dan ooit de songs rondom ritmes werden opgebouwd, waarvan de basis lag in de band’s appreciatie voor de drumsound op Peter Gabriel’s album 3. Atkins is in absolute topvorm op songs als Track 8, Under The House en Francis Massacre. Na het album zou Steve Levene de band verlaten vanwege meningsverschillen met Lydon (en een heroïnegebruik wat binnen de band niet meer te handhaven leek). Met Atkins en Lydon en leden van Westside Frankie and The Ingelwood Jerks werd vervolgens een tour door Japan gemaakt. Tijdens de tour werd de mogelijkheid geboden om digitale opnamen te maken en die destijds nog volledig nieuwe opnametechniek werd met beide handen aangegrepen. Met een geluidskwaliteit die fenomenaal is, ongelooflijk veel beter dan Printemps au Paris maar een band met veel minder impact dan op dat laatst genoemde album te horen is, is Live in Tokyo een beetje vreemde eend in het oeuvre van Public Image Ltd.
Volgende week pakken we het verhaal weer op bij het album This Is What You Want This Is What You Get…