De gekte rondom het nieuwe Radiohead album The King Of Limbs leek vergelijkbaar met de release van de iPad 2. Veel opgewonden berichten op alles wat maar tot de social media behoort, zenuwachtige Radiohead-addicts en natuurlijk de onverbiddelijke journalistenelite, die hoopt op een zoveelste wereldwonder, klassieker, muzikale mijlpaal en wat dies meer zij.

De hype was weer geboren, zeker omdat niemand ook nog maar een noot van het album had gehoord en het onduidelijk was wanneer nu de exacte releasedatum zou zijn. Om in een teruglopende, maar ook veranderende markt nog op te vallen en al goede verkoopcijfers te behalen, is een uitgekiende marketingcampagne van levensbelang. Want wat er nog niet is, maar waar ‘iedereen’ het wel over heeft, is natuurlijk het meest interessant. Want wie er als eerste bij is, is cool, hip, hoort erbij, heeft het begrepen etc etc. Zoals Radiohead al eerder gebruik maakte van de mogelijkheden, was dat nu ook weer het geval.

Al in februari was het album integraal te downloaden, terwijl de CD en LP-release pas voor veel later gepland stond. Ondanks de closed circuits was het album al voor de downloaddatum al in lossless formaat van enkele vage servers te trekken. Leuk voor de liefhebbers en de mensen van de Gratis Muziek, maar de verrassing gaat daarmee toch een beetje naar de ratsmodee. Maar gelukkig moest er goed worden gezocht en bleef de schade enigszins beperkt.

En alhoewel de digitale download dus al een paar weken verkrijgbaar is, is de CD- en LP-versie op 28 maart gereleased. In mei zal nog een zogenaamde newspaper edition verschijnen, een superdeluxe versie van het album, waarvoor flink in de buidel getast moet worden. Maar voor de standaard-liefhebber en andere geïnteresseerden is er dus de gewone CD- en LP-versie. De CD-versie bevat ook dezelfde 8 nummers en is dus identiek aan de digital download. Er werd nogal wat gespeculeerd over het aantal tracks er zouden verschijnen, maar omdat niemand het eigenlijk precies wist hadden al die verhalen een hoog broodje aap gehalte.

Met een speelduur van slechts 38 minuten is The King Of Limbs om voordat je er erg in hebt. Wat meteen opvalt is de mooie, open en vooral ruimtelijke productie. Radiohead’s muziek heeft altijd veel lucht nodig en de nummers op dit album zijn niet volgepropt met allerlei geluiden en productionele trucs, maar alhoewel het klanktapijt sober is, gebeurt er desondanks heel veel. Het zijn die subtiele geluiden en de plaatsing ervan, die The King Of Limbs zo’n spannend luisteravontuur maken. De geluidskwaliteit is referentiekwaliteit, iets dat wel eens vergeten wordt, want het is de kunst om muziek te maken die op iedere geluidsinstallatie goed klinkt. Natuurlijk moeten de composities te pruimen zijn, maar even zo belangrijk is de productie. En dat is op dit achtste Radiohead-album dus dik in orde. Het beste resultaat wordt dan ook bereikt als het album wordt beluisterd op een dikke hi-end installatie, waarbij er geen beperkingen van storende omgevingselementen zoals buren aanwezig zijn. Op die manier kan het album helemaal en compleet ondergaan worden.

En hoe klinkt dat nu allemaal? Er is natuurlijk al veel geschreven en gezegd over The King Of Limbs. Radiohead muziek is niet voor de masses en al evenmin om te pas en te onpas op te zetten. Daarvoor is de muziek te subtiel en te breekbaar. Voor Radiohead moet je gaan zitten om het volledig te kunnen ondergaan. Niet afgeleid komen de ingenieuze drumpatronen, de gelaagdheid van de instrumenten en de meeslependheid van de muziek pas het beste tot zijn recht. Het zijn geen instant-recht-toe-recht-aan-meezingnummers, maar 8 nummers lang komt een geluidstapijt uit de speakers, die soms meer weg hebben van een non-stop geluidscollage dan van een album met acht individuele tracks. Broken beats, sferische gitaarpartijen, dromerige vocalen: het is allemaal te vinden op The King Of Limbs. En pas na diverse draaibeurten worden de geheimen prijs gegeven.

Qua sfeer doet The King Of Limbs denken aan het werk van Four Tet (Kieran Hebden maakte al remixen voor Radiohead en Thom Yorke samen met Four Tet de Ego EP uit) en Massive Attack. Vreemde vergelijking? Niet als het gaat om de complexiteit van de muziek en de aandacht voor de productie. Four Tet’s muziek heeft zelfs overeenkomsten met datgene wat Radiohead op The King Of Limbs presenteert, alleen dan misschien wat minder uitgewerkt, Massive Attacks’s laatste album Heligoland was ook al zo’n productioneel hoogstandje en kenmerkte zich ook door een enigszins afstandelijke sfeer, dat op The King Of Limbs ook bij vlagen te horen is.

Radiohead heeft het opnieuw voor elkaar: om een interessant album af te leveren, geen concessies hierin te willen doen en de interesse vast te houden. Al is het maar voor 38 minuten, maar wat in die korte tijd gepresenteerd wordt, speelt zich dan ook af in de hoogste regionen van de popmuziek. En wie nog op gitaarrock hoopt van wat ooit als een indierockbandje is gestart, kan beter de oude albums uit de kast trekken. De combinatie van elektronica en verre elementen uit de rock zitten Radiohead als gegoten en alhoewel het ver weg staat van de contemporary indie is dit gewoon muziek van nu. En is Radiohead één van de beste bands van dit moment? Misschien wel, in elk geval één van die bands waar nog steeds serieus rekening gehouden dient te worden.