Concertverslag en CD recensie

Hoe meer sevdah’s, hoe meer vreugd. Of, vrij vertaald, hoe meer zielen hoe meer vreugd. Het concert van de Mostar Sevdah Reunion (MSR), de bekendste vertolker van de Bosnische Sevdah, was dan ook stijf uitverkocht. Het publiek, voor zeker 80% met roots op de Balkan, deed de naam van de band eer aan: het was een heuse reünie, compleet met kinderen, Bugles-chips en Slivovic.

Bij het kabbelende openingsnummer wordt dan ook nog even uitgebreid bijgekletst. Maar wanneer daarna met een bekende kraker wordt vervolgd, gaat de aandacht uit naar het podium en zingt de hele zaal mee met een energie en passie waar zelfs Marco Borsato nog jaloers op zou kunnen zijn.

Daarmee was de toon gezet. Het werd een avond vol klassiekers en meedeiners. Iedereen werd gegrepen door de prachtige liederen die het oeuvre rijk is en de drive waarmee de band ze vertolkt. En wanneer er binnen een nummer van maatsoort wordt gewisseld, wisselt het publiek net zo makkelijk mee. Het is een warm bad waarin je heerlijk kunt zwelgen in onvervalst Balkan-sentiment. Na ongeveer drie kwartier begint de band een lange, opbouwende jam die bij vlagen aandoet als akoestische psychedelica-rock. Dan wisselt de drummer zijn brushes om voor stokken en staan we plots te kijken naar een stadion-act a la U2. De telefoons gaan op videocamera-modus, er wordt een extra rondje bier besteld om de keel te smeren en de zaal geniet met volle teugen.

Het nadeel van de gezelligheid en rock-energie is dat de rustige nummers weinig kans krijgen. Iets waar de band juist zo in kan schitteren, maar gelukkig heeft de band ook een nieuwe CD uitgebracht, Tales From A Forgotten City. Hierin krijgen de poëzie en de verstilling juist volledig de ruimte. Ook de toevoeging van accordeon en natuurgeluiden tillen de CD naar een hoger plan. Er staan een paar juweeltjes van liedjes op, zoals het afsluitende Laku Noć. Kom je naar mijn graf, de zon gaat onder’ wordt er gezongen, een oude tekst van dichter Aleksa Šantic. Of je het verstaat of niet, zowel in Rasa als op CD komt de boodschap over op de luisteraar.

Het publiek keek naar het eerste concert dat de MSR sinds een half jaar geeft. Naast de harde kern van de band, bestaande uit 3 gitaren en drums, is er nu ruimte gekomen voor jonge musici op piano en bas. Mišo Petrović is een van de oud gedienden. Hij speelt regelmatig prachtige solo’s met een strakke timing en veel dynamiek. Daarnaast beheerst hij een aantal effecten zoals flageoletten, een echo-imitatie en halspercussie, die hem tot een onderscheidend gitarist maken.

In Rasa worden de liederen gezongen door Nermin Alukić Čerkez. Hij eist de aandacht minder op, noch met zijn stem en ook niet met zijn performance. Door eerdere samenwerking met legendes als Šaban Bajramović en Ljiljana Buttler is het voor Čerkez ook haast ondoenlijk te ontkomen aan hun schaduwen. Wellicht dat hij meer tot zijn recht zou zijn gekomen wanneer de zaal wat minder onrustig was. Op Tales From A Forgotten City wordt de Sevdah overtuigend vertolkt door diverse zangers van jong en oud. Toepasselijk, want de geschiedenis van de Sevdah wordt ook in meerdere generaties geschreven. De gedichten die de basis vormen zijn ruim honderd jaar oud, de muzikale vertolkingen stammen uit de zestiger jaren en Mostar Sevdah Reunion heeft zich anno nu als doel gesteld de muziek wereldwijd te verspreiden. Dat lukt, want in Rasa kent iedereen de oude nummers, is er aandacht voor de minder bekende werken en ook hier geldt dat alle generaties present zijn en ervan genieten. Van dansende kinderen, hippe studentes tot passievolle veertigers. En op de tribune zitten opa en oma.

Het concert was een happening mede dankzij de gezelligheid en de meezingers. De uitvoeringen waren overtuigend, ook al ontbrak her en der de subtiliteit wat het soms wat drammerig en plat maakte. Ze zouden wellicht aan gelaagdheid kunnen winnen met een klarinet en accordeon die wel op de CD’s terugkomen. Tales From A Forgotten City is een prachtige aanvulling op hun toch al zo rijke discografie. Het gaat de diepte in met verstilde poëtische vertellingen die bestaan uit spannende klankspelen, ingetogen zangers en bezielde musici die zich in dienst stellen van de enerverende geschiedenis van de stad Mostar.

Het concert was het feest, de nieuwe CD de melancholie. Het vult elkaar naadloos aan. Mostar Sevdah Reunion is de rijkdom van de Sevdah in al haar facetten.

Gezien: Mostar Sevdah Reunion in Rasa Utrecht, 15-03-2013
Gehoord: ‘Tales from a forgotton city’ , Snail Records 2013 Cat.No. SR 66021