De rebelse kritische activist Justin Sullivan heeft zich in de loop der jaren tot een romantisch ontroostbare activist ontwikkeld. Nog steeds staat het leed van de aarde en mensheid op de voorgrond, al is de boodschap allang niet meer in puntige kritische punkrock songs verpakt, maar veel meer in sfeervolle landschapsbeschrijvingen. Surrounded is na het achttien jaar oude door de aanslagen van 9 september 2001 geïnspireerde Navigating by the Stars de tweede soloplaat welke het 65 jarig boegbeeld van de anarchistische tegenbeweging New Model Army uitbrengt.

Tijdens de eerste lockdown in 2020 beseft Justin Sullivan in Coming with Me dat de muren op hem afkomen, woorden zinloos in zijn hoofd blijven ronddwalen en dat deze vorm van beangstigende isolatie hem niks oplevert. Als alternatieve verhalenverteller die zijn kwaliteiten in het gedragen Sao Paulo etaleert heeft hij mensen om zich heen nodig, die hem helpen om deze afzonderende periode te overwinnen of in ieder geval nuttig te besteden. In (therapeutische) thuissessies werken ze aan een groot aantal tracks welke uiteindelijk tot Surrounded omgedoopt worden, inderdaad omgeven door vrienden zoals de titel al aangeeft. Vanuit het New Model Army kamp zijn dat gitaristen Marshall Gill die Stone and Heather in prachtige drones onderdompelt en Dean White die spookachtige effecten aan Clear Skies toevoegt.

Het blijkt een bewuste keuze om de plaat op 28 mei uit te brengen, een jaar nadat de 28th May teksten uit zijn pen vloeien. Ondanks zijn grijze lokken behoudt de zanger die jeugdige uitstraling. Ergens diep van binnen zit daar nog steeds de opgekropte woede. Deze openbaart zich kleiner en kwetsbaar in een slagveld met dromerige instrumentatie. Alleen het afwijkende energieke Unforgiven past zonder de viool van Henning Nugel prima op een New Model Army plaat. De folky singer-songwriter rol staat Justin Sullivan goed, die door zijn leeftijd in staat is om er een mooie doorleefde aura omheen te creëren. Met een magische mythische gothic jaren tachtig omkadering die zo treffend in Clean Horizon zijn weg vindt, is de binding met die idealistische fundering nog steeds aanwezig. Er ontstaat meer ruimte voor de innerlijke zachtheid die ook in Justin Sullivan schuilt. Doordat het geschreeuw geëlimineerd is, blijft de kaalheid van zijn zang over en blijkt dat hij van een prachtig warm stemgeluid in bezit is.

Zwaar zoemende a capella samenzang opent het pastorale Dirge treurlied. Er hangt een weemoedige kerstsfeer omheen, maar in het geval van Justin Sullivan is het eenvoudig naar een zoektocht tot het licht in deze duistere periode te herleiden. De minimalistische percussie van New Model Army drummer Michael Dean dreunt daar als een oeroude alarmklok doorheen. Er wordt prachtig van kinderlijke slaapliedjeswijsjes gebruik gemaakt. De verlossing ligt in de toekomst, als jeugdige onschuldige nieuwe wereldleiders de aarde hervormen. Justin Sullivan schuift zichzelf vervolgens naar voren, zonder de kenmerkende innerlijke woede maar met vlammende hoopsprankjes. Krachtig, als een stille tocht.

De eerste Amundsen single is een song over geschiedenisschrijvers en volkshelden en handelt over de avontuurlijke zeereis naar Antarctica van de gelijknamige ontdekkingsreiziger. Het woeste gitaarspel klotst tegen de voortvarende contrabaslijnen van Jon Thorne aan en trotseren de koude verleidende harpklanken van Tom Moth en het grimmige vioolspel van Henning Nugel. Dat de zee tevens als vriend functioneert bewijst Sea Again, waarbij de viool en harp in een berustende sfeersetting een tegengestelde rol opeisen. Heel mooi hoe hij in de natuurbelevende songs voor een ander soort instrumentatie kiest. Tom Moth is ook meesterlijk begeleidend in het gehoor strelende Daughter of the Sun aanwezig.

Nu Justin Sullivan de pensioenleeftijd bereikt, kunnen deze persoonlijke overpeinzingen ertoe leiden dat de opstandige songsmit het in de toekomst rustiger aan gaat doen. Natuurlijk mogen er meerdere prachtparels als dit overtuigende Surrounded volgen, maar de urgentie om hem live met New Model Army te beleven is nog net wat groter.