David Gilmour
Luck and Strange
‘Vreemde’ titel toch voor dat vijfde soloalbum van Pink Floyd-man David Gilmour. Na negen jaar hier een man die volop terugkijkt op zijn geluk en heel die behoorlijk vreemde tijd die hij zegt samen met alle babyboomers te hebben meegemaakt in de naoorlogse periode. Over zijn bevoorrecht momentum dat hij heeft mogen ervaren in een tijdspanne van zoveel positieve ideeën, in het vredige gouden tijdperk waarvan iedereen dacht dat ze het mensdom vooruitstuwden…
Luck and Strange. Het is sowieso een fraai album en je hoort ook dat het met het grootste spelplezier is gemaakt. Gegroeid uit de lockdown is het bovendien een ontroerend familiewerkstuk geworden, van Gilmour samen met zijn vrouw-tekstschrijfster Polly Samson en de kinderen Gabriel, Charlie en Romany die zich her en der met de zang, instrumenten of lyrics inlieten.
De familiale euforie over het resultaat zit hem evenwel vooral in de dynamiek die werd geïnjecteerd door het extern aantrekken van een jonge producer als Charlie Andrew van Alt-J. Waarmee met dit album Gilmour ineens een sparring-partner tegenover zich kreeg die een van de grootste nog levende rockiconen onbevangen en onverschrokken durfde uit te dagen met hem zelfs onbekende speeltechnieken.
In zijn making-of-video ontboezemde Gilmour in se altijd al – ook solo – een teamspeler en een deel van een groep te hebben willen zijn, zelfs zonder enige leidersambities. Hij ziet zijn nieuwste ‘soloprestatie’ nu het dichtst bij zijn ideaalproject van met volle overgave positief samenwerken eindigen en het voelt voor hem persoonlijk daarom ook aan als het beste werk dat hij heeft geleverd sinds The Dark Side Of The Moon uit 1973, meer dan een halve eeuw geleden geleden. In alle geval is het minstens de allerbeste van al zijn soloplaten. De vertrouwde Gilmour die, naar eigen zeggen, enerzijds er alles probeert uit te rocken, maar anderzijds, gepusht door Charlie Andrew, er dan toch zijn melodieën uitgooit op een lichtjes andere manier.
Van vertrouwd gesproken. Het album bijt af met het ongedwongen Black Cat. Al bij al een mooie toonzetter, maar toch een al te korte piano-prelude, vooral omdat er al onmiddellijk een van die heerlijk nevelige Floydiaanse gitaarsolo’s in wordt losgelaten waarop alleen Gilmour het patent heeft.
Met het meditatief langzame titelnummer Luck and Strange komt dan de eerste grote, perfecte song op gang en hé, je waant je onwillekeurig weer in Wish You Were Here-sferen. Luck and Strange was oorspronkelijk een jam uit 2007 waarop zijn het jaar erop overleden Pink Floyd-vriend Rick Wright nog meespeelde. In de nu volledig herwerkte song hoor je toch nog de nog steeds gemiste toetsenist op zijn eigen individuele manier zacht op elektrische piano en Hammondorgel. Op cd is die originele bijna een kwartier durende zeer interessante jazzy Barn Jam van 2007 trouwens bijgevoegd. Voor de uiteindelijke versie bracht producer Charlie Andrew ook keyboardspeler Rob Gentry aan. Gilmour schrijdt gepassioneerd door de song met zijn typisch gitaargecreëerde bluesy ruimtelijke sound en, verbazend, nog steeds met die karakteristiek hooguitdeinende klare stem van hem die voortdurend met de eigen gitaar in duel gaat. Alles wordt vermengd met lekkere, etherische orgeltonen en hemelse achtergrondzang van dochter Romany Gilmour. De toon is somber, met de Gilmours die hopen dat hun ‘donkere gedachten in het duister’ niet bewaarheid worden en dat het dus niet bij die ene tijdspanne van ‘luck en strange’ blijft, bij die ‘eenmalige, vredige gouden eeuw’.
Single The Piper’s Call opent sierlijk met folky ukelele, reverb-percussie en vibrafoon. Een song die ook hier weer de geest van Syd Barrett ademt, vermits de titel lijkt te verwijzen naar zijn The Piper At The Gates Of Dawn, terwijl Gilmour in de lyrics waarschuwt om niet in een faustiaans pact te trappen om de ‘eeuwige jeugd’ te kunnen houden. Een sublieme song, traag akoestisch inzettend, die getrokken door Gilmour’s bloedend slidewerk ritmisch opklimt naar zijn adembenemde elektrische finale.
In het deemsterende A Single Spark kijkt het echtpaar Gilmour filosofisch neer op hun levens als nietige vonk tussen twee eeuwigheden van duisternis. Een veelkoppig orkest met koor wiegt waardig mee met het emotionele verhaal dat haast start als een nachtelijke slowsong van Richard Hawley. Maar de stermusicus Gilmour breidt er uiteindelijk uiteraard weer een weldadige gitaarsolo aan.
Vita Brevis is net als Black Cat opnieuw zo’n kort, transcenderend interludium met synths, Gilmour op slidegitaar en dochterlief Romany op harp.
Tweede single, het zeer eigentijds klinkende Between Two Points dan. Een vrijwel onbekende lievelingsong van de Gilmours uit de nineties, van Britse The Montgolfier Brothers. De kwetsbare tekst wordt nu zacht en relaxed gebracht door een excellente Romany Gilmour op harp en zang. Pa Gilmour zou pa Gilmour niet zijn als hij ook hier niet nog een fraaie, bedwelmende gitaarsolo uit de mouw zou weten te schudden.
Dan springen er ineens tonnen enthousiasme en vuurwerk op uit de kronkelende op-en-neer-rocker Dark and Velvet Nights, de derde single, ruig voortstuwend, met opvallende percussie van Steve Gadd.
Verder ontspannen mijmeren over sterfelijkheid en het onmogelijke verlangen om de loop der tijden te vertragen vervolgens in het emotionele Sings, song die 25 jaar geleden al in de steigers stond. Schitterende zang van de kwetsbaar croonende Gilmour, sereen ondersteund door sfeervol orkest. Met halverwege in de verte een vaag stemfragment met de toen 2-jarige zoon Joe die zijn gitaarspelende pa ontwapenend “sing daddy sing daddy” toeroept.
Langste song, het epische Scattered zwermt het sterkst met Pink Floyd weer helemaal de ruimte in. De aanhoudende hartslag à la The Dark Side Of The Moon trekt je stapsgewijs de song binnen. Met opvallend virtuoos pianospel van Roger Eno en Rob Gentry, naast het orkest, in een uitmuntende wisselwerking met een grootse Gilmour op zijn vurige gitaren.
De schitterende, pakkende folkwals met zijn eclatante melodie Yes, I Have Ghosts als bonus, is een puur geschenk. Met een akoestische Gilmour en dochter Roma in een stijlvol duet. Past zeker ‘in de geest’ van het album.
Luck and Strange is een ongrijpbare najaarssoundtrack geworden die, samen met de enkele blues- en folkrockpassages, groots voorbijschuift in prachtig gelaagde Floydiaanse texturen en anthems. Daarbinnen de zwevende zang, de weergaloze zuivere gitaartechniek en de solo’s en slidings die emoties, schoonheid of dreiging oproepen. Wars van enige misplaatste nostalgie of oubolligheid vloeit alles eruit met de elegantie die we van de als steeds aimabele Gilmour verwachten. Een hoogst expressieve klasbak van 78 met pretoogjes die ondanks zijn jaren zijn scherpe focus en zijn onverminderd temperament heeft behouden en alleen nog bezig blijft uit gedrevenheid voor de muziek.
Een Gilmour ook die op die manier in het geluk van de loutering zijn vrede vindt. Zijn donkere dagen, als hij ze heeft, vloeien zacht als honing. Dankzij zijn familiale verbondenheid kan hij zijn existentiële onderwerpen als veroudering en sterfelijkheid nog allemaal zo prachtig uiten en muzikaal etaleren in dit nieuwe eclectische kunstwerk. Een artistieke verbondenheid die hij in het mythische Pink Floyd wel helaas voor eeuwig zal moeten missen. Neen, als we ons het laatste hoogoplopend conflict met ex-bandgenoot Roger Waters van 2022 herinneren, waar naar aanleiding van standpunten over Oekraine en Israel alle etterende wonden weer aan de orde waren, vinden we in lichtjaren wel geen deur waar ze nog samen doorheen kunnen.
Vóór het echt helemaal donker wordt moet Gilmour tot plezier van heel velen evenwel perfect in staat worden geacht om met zijn huidig team verder te gaan op zijn élan van hervonden frisheid. Intussen is Luck and Strange een parel van een plaat om als vanouds heerlijk in te verdwalen en blijft David Gilmour de zessnarige meester onder een uitdijend heelal.
Werkten mee:
-David Gilmour – zang, gitaar en andere
-Romany Gilmour – zang, harp
-Gabriel Gilmour – zang, lyrics
-Rick Wright, Robb Gentry, Roger Eno – toetsen
-Guy Pratt en Tom Herbert -bas
-Steve Gadd, Adam Betts, Steve DiStanislao – drums
-Will Gardner – Orkestrale en koor-arrangementen
