Big Big Train
A Flare On The Lens
Big Big Train was dit jaar de krachtige afsluiter van het allerlaatste Night Of The Prog-festival aan de Loreley. De laatste keer dat zij er speelden was in 2018 met toen nog David Longdon achter de microfoon. Het plotse en treurige verlies van David bracht de Train in eerste instantie tot een onverwachte en confronterende stilstand. De dood sloeg toe in het hart van de band. Toen de band na enige tijd had besloten door te gaan vonden ze Alberto Bravin op hun weg. Met Alberto namen ze al wat muziek op, maar vooral, ze gingen op tour. In 2022 stopten ze ook in De Boerderij en met toen nog tijdelijk in de gelederen Oskar Holldorff van Dim Gray, nu vast lid, op toetsen, opende de band de avond heerlijk met Master James Of St. George. Noem het maar gerust een lakmoesproef voor een zanger: die doorstond Alberto die avond en wellicht ook alle van die tour met flair. Het concert maakte duidelijk dat de band weer adem kon ademhalen én dat Alberto, zowel als muzikant, als zanger en als mens echt al snel een bijzondere match had met de andere bandleden.
De tour in 2022 werd door omstandigheden korter dan beoogd. Voor 2023 werd dus alles uit de kast gehaald om er een prachtige tour van te maken, met concerten verspreid over Europa en natuurlijk een slot van de tour in het Verenigd Koninkrijk, in de prachtige Cadogan Hall in London, waar de band al eerder successen vierde, juist ook met David. Nu, net een jaar later is er een schitterend document verschenen van die twee avonden in de voormalige Londense kerk.
De tour vond plaats met het Big Big Train Brass Ensemble én dat is iets waarmee de band zich nadrukkelijk onderscheidt. Progressieve rock en blazers, veel van de progressieve rockers vinden dat iets aparts én waar je zou verwachten dat je het juist als progressief zou kunnen ervaren, zijn er nog steeds mensen die er gewoonweg niet op zitten te wachten. Daar gaat je progressie. Voor de meer open luisterende muziekliefhebber zal opvallen dat de blazers juist het karakter van de muziek accentueren en dat de band dus, met ook Clare Lindley op viool, een flinke pijler van het geluid van de band juist stoelt op het koper en op de viool. Dat wordt meteen al duidelijk met opener Folklore, heel veel heerlijker kun je niet in een concert van de band binnen komen. De drive die er achter zit, de klare klanken van Alberto, de achtergrondvocalen en dat o zo heerlijke koper en de viool. Man, man, wat blijft dat toch ook een geweldig nummer.
Deze tour bracht glimlachen en grijnzen. En dat gebeurde al helemaal met de setlist keuze van de band. The Connection Plan liet nog eens horen dat de band op eenzame hoogte staat als het gaat om de samenzang. Dit knalde er live tijdens de tour ook echt zo uit. En dan moet je dus niet vergeten dat de stemmen niet zozeer van sec zangers zijn, tegelijkertijd speelt Rikard gitaar, Oskar toetsen, Clare viool, Alberto dan weer gitaar of toetsen, soms niets en Nick drumt erbij ook nog eens de sterren van de hemel. Curator Of Butterflies bracht Alberto’s stem helemaal in balans met de instrumenten en is een Big Big Train-nummer dat je ongekend bij de kladden kan pakken. En bij beluistering van deze liveversie kun je zomaar stilvallen. Wat een ongekend mooie solo van Maria Barbieri, de tijdelijke vervangster van Dave Foster, die tijdens de tour met veel enthousiasme onthaald werd.
Door naar Summoned By Bells, ook van English Electric, maar dan Part One. Het is een nummer dat zoals wel meer van de langere nummers van de band laat horen waarom de Passengers zo vol zijn van Big Big Train: fijne melodielijnen, heerlijke zang, pastorale klanken, fraaie historische perspectieven in de teksten, heerlijke achtergrondzang. Big Big Train ten voeten uit. Je kunt het koud krijgen ook van de manier waarop Alberto zijn draai heeft gevonden in de band. Nooit erop uit geweest om een identieke stem te brengen, tegelijkertijd, de twee zangers delen de wijze waarop ze hun beleving in de muziek leggen respectievelijk legden. Juist omdat de stemmen zeer onderscheidend zijn én de karakters van beide mannen ook, is het welhaast magisch hoe zeer Alberto past. Let wel, dat is dus niet bedoeld om de vergelijking te maken, maar vooral iets te zeggen over hoe de match is. Die had zeker niet beter kunnen zijn, dat is hier de afdronk.
Meesterdrummer Nick D’Virgilio ging daarna achter zijn kit zitten en dook met het Big Big Train Brass Ensemble in een heerlijke jam. Je voelt aan alles de ontspanning, tegelijkertijd is het muzikaal gezien wel genieten. Ja, de oerprogliefhebbers zullen het nummer misschien wel skippen maar ja, dan missen ze wel een erg strakke uitvoering van het thema van Heart Of The Sunrise van een van de proggrootheden, Yes. Laat Nick en het ensemble maar schuiven: het knalt er heerlijk stevig uit.
De band durfde het tijdens de tour aan om al twee nummers van het nog niet verschenen The Likes Of Us te spelen en die zet was gedurfd en zelfverzekerd. Love Is The Light staat als prachtige ballad en kwam live sterk uit de verf. Dat gold ook voor Oblivion,het strak rockende nummer van het album. De band had die twee nummers verdeeld over de set. En, het moet gezegd, niet tijdens de hele tour kwamen beide in de setlist voor. Deze set bevat het concert van de tweede avond in de Cadogan Hall én, zeven nummers die juist op de eerste avond gespeeld werden, nummers die dus ook op andere momenten in de tour naar voren kwamen. Luister vooral ook even naar het akoestische blok en hoe de zangers elkaar in de lead afwisselen. Dat onderstreept nog een keer de klasse van de band. Dat start bij Leopards en loopt tot en met Wassail. Heerlijk!
Tijd laat zich soms moeilijk meten. En dat geldt ook voor beleving. Tegelijkertijd, misschien is het mogelijk er woorden aan te geven. Judas Unrepentant was ooit de kennismaking met het geluid van Big Big Train. Met een nummer dat zó vitaal klonk, hoe geweldig moest het dan wel niet zijn om de band live te zien én te horen, het fluïde gitaargeluid, die stemmen zo gecombineerd, Greg’s stuwende baswerk, dat moet toch het summum zijn? De band oriënteerde zich rond die tijd op live concerten en sindsdien zijn er meerdere ontmoetingen geweest met Big Big Train. Door ongelukkige omstandigheden kwam het eerste concert van de band op Night Of The Prog te vroeg én zag ik de band pas voor het eerst met Alberto live. De beleving juist ook met Alberto als zanger is daarbij zo intens als maar kan. Zijn subtiele klanken komen binnen, als je naar de rustigere nummers luistert, kunnen onder je huid kruipen en evenzeer weet hij je te pakken als een nummer in dynamiek opbouwt en hij het nummer naar een hoogtepunt zingt.
En dan hebben we het nog niet eens over de uitstekende band die Big Big Train is. De wondere werking van de stemmen, van Alberto (ook gitaar en toetsen), Nick (ook drums en gitaar), Oskar (ook op toetsen), Clare (ook viool) en Rikard (ook gitaar en toetsen) en hun kwaliteiten op de verschillende instrumenten die ze spelen én niet te vergeten Maria Barbieri op gitaar en grondlegger van de band Gregory Spawton op bas. En dat dan alles met de sterke assistentie van The Big Big Train Brass Ensemble. Zo mooi kan het zijn. Zo mooi is het ook. A Flare On The Lens is een immens sterk live album. Het onderscheidt zich zowel qua productie, dankzij de geweldige Rob Aubrey, qua muzikale prestatie als qua presentatie. De ogen zijn nog een beetje vochtig, maar het aftellen naar het weerzien in De Boerderij in het laatste weekend van september is begonnen: de band speelt er dan twee avonden achter elkaar. Mis die kans niet!