×

Recensie

Alternative

25 mei 2020

Broeder Dieleman

De Liefde Is De Eerste Wet

Geschreven door: Marcel Hartenberg

Uitgebracht door: Snowstar Records

De Liefde Is De Eerste Wet Broeder Dieleman Alternative 4.5 Broeder Dieleman – De Liefde Is De Eerste Wet Written in Music https://writteninmusic.com

komma was de prachtige voorganger van De Liefde Is De Eerste Wet. De muziek werkte betoverend, de teksten heerlijk meanderend door de tijd, ons bij de hand nemend, je voorstellend dat je met Tonnie door Zeeland trekt, wandelend en de indrukken tot je nemend. Tonnie bezit een heel sterke gave in het vertellen, in het delen van zijn ervaringen en dat doet hij niet alleen uitermate beeldend, de muziek erbij is daarbij vaak nog eens ontzettend treffend. Het mooie is dat zijn muziek en teksten er niet zijn voor de snelle trek. Hoewel zijn muziek ook in de wereld van de streaming te vinden is, waar juist oppikken en ontdekken en dan snel weer door voor velen het ultieme geluk betekent, vraagt de muziek van Tonnie juist aandacht. En natuurlijk tijd.

Laten we kort zijn: die aandacht en tijd is de muziek meer dan waard. Sterker, met elke draaibeurt groeit het album. En weer, zoals ook bij komma, valt ook hier weer alles op de plaats. De hoes ontworpen door Tonnie zelf, is geïnspireerd door het werk van Jan ‘de Prentenknipper’ Huijszoon. Deze Jan trok in de 19e eeuw door Zeeland en vervaardigde zelfgemaakte kerkboekprentjes met daarop bijbelse voorstellingen. Bij het trekken van plaats naar plaats overnachtte Jan onderweg ook bij mensen in ruil voor een prent van de boerderij, een zegenwens of iets anders. Hij sneed de prenten uit en kleurde de prenten vaak nog in met waterverf. Dat deed hij zeer zorgvuldig en dat resulteerde in vaak prachtige prenten. Een deel van de prenten is ook nu nog steeds in particulier bezit, een ander deel is in het bezit van musea. Het zegt veel over de fascinatie van Tonnie voor Jan de Prentenknipper dat hij zelf ook door Zeeland trok.

Niet alleen trok hij net als Jan door Zeeland; hij snijdt nu zelf ook prenten, uit papier, fraai vormgegeven, zoals ook de hoes van het album laat zien. De combinatie van natuur en geschiedenis met de fraaie symboliek eraan gekoppeld, geven de prenten een heel eigen beleving, die naadloos aansluit bij de beleving van de muziek van Broeder Dieleman. Je vindt de prenten op de Facebookpagina van Broeder Dieleman en het mooie is dat het werken met de prenten ook verwerkt is in de video’s van de eerste twee singles: Jakobsladder en Nieuw Raam.

Het is een plaat die je helemaal in de wereld van Broeder Dieleman brengt. Kleine liedjes, intiem gebracht, waarin zeker niet de geijkte paden worden bewandeld, maar waarin je juist het gevoel hebt dat je met Tonnie en met de muzikanten na een dag kuieren door Zeeland het leven, van toen en van nu, bezongen hoort worden. Geen letterlijke gebeurtenissen, nee, dat zeer zeker niet, observaties, schetsen, beleving, natuur, de bijbel, Zeeland. Prachtig bij elkaar geschreven en op muziek gezet. Het is muziek om in te dwalen, om je mee te laten voeren, om vooral even de tijd de tijd te laten en te genieten. Het mooie is dat je de teksten ook niet altijd letterlijk kunt duiden, dat is niet zozeer vanwege de taal: Broeder Dieleman komt uit Zeeuws-Vlaanderen én ja, hij zingt ook in de taal van de regio. Dat kan een hinderpaal zijn om in de muziek te stappen, ernaar te luisteren; tegelijkertijd, duik eens in de teksten, luister goed en je herkent en hoort meer dan je misschien van tevoren zou denken.

Het zit echter niet zozeer in de taal, het is juist ook de manier waarop Tonnie zijn teksten schrijft. De ene keer, als in het titelnummer, is het onderwerp van het liedje goed te achterhalen en nemen we een kijkje in het leven van Jan de Prentenknipper. Andere keren is er beduidend meer mystiek, al schetsen de liedjes soms Zeeuwse verhalen of is er een verbinding met de bijbel. Het ongrijpbare, het ontastbare draagt bij aan de fraaiheid van De Liefde Is De Eerste Wet. Gun jezelf vooral dat je de muziek en de teksten beleeft. Tijdloze intimiteit, prachtig gezongen en gespeeld door Broeder Dieleman en de band die hem begeleidt en die ook met hem meezingt.

Kleine muzikale cinematografie. Als je het album beluistert, dan komt dat ook bij je op. En dat geldt voor alle dertien liedjes. Als je het voor jezelf wil ontdekken, zoek dan de al eerder genoemde video’s op van de twee singles. Hier krijgt de muziek letterlijk beeld, maar ook zonder dat elk nummer een video heeft, proef je dat beeldend karakter. Het was genieten om al voorproefjes van het nieuwe album te krijgen tijdens de tour die Broeder Dieleman samen met Pim van de Werken, kleiner nog dan hier, bracht: dat deed al verlangen naar het volledige album. En dat album heeft de verwachtingen ruimschoots overtroffen. Klein gehouden, ambachtelijk fraai en met veel bezieling gebracht. Met Peter Slager (Blöf) op bas, gitaar, harmonium en zang, vaste maatjes Leo Fabriek op drums en zang , Janine van Osta op zang, Pim van de Werken op toetsen, gitaar, zang en percussie en Frans Grapperhaus (ook al met Tonnie samenwerkend op Dit Is De Bedoeling) op cello, Teije Venema op gitaar en zang, Myrthe van de Weetering op viool en Aart ‘Admiraal’ Oosterbroek eveneens op zang, heeft Broeder Dieleman een plaat gemaakt die als dertien zeer zorgvuldig uitgesneden werkjes een fraai muzikaal prentenboek vormen. Met één thema als rode draad: wat als de liefde voor alles gaat? Een vleugje folk, een snufje alternatief, spelend met donker, spelend met licht, geworteld in de geschiedenis en met de ogen open voor wat gaat komen, muziek waar banjo, gitaar, viool en cello naast elkaar staan en waarin je meegevoerd wordt door de beleving van de muziek, als dat je aanspreekt, dompel jezelf dan hier eens in onder. Hoogtepunten? Neem de tijd voor ervoor en ervaar: in zijn geheel is het vooral een erg fijne beleving. Prachtplaat!



  1. Glasvol, Liefje
  2. Nieuw Raam
  3. Jakobsladder
  4. Gerammel
  5. Driftig Mens
  6. Jaagpad
  7. 42
  8. Eerst De Koffie
  9. Lied Van Het Riet
  10. Poonhaven
  11. Wijzang
  12. Plaatsbepaling
  13. De Liefde Is De Eerste Wet