Mali staat op dit moment in de schijnwerpers vanwege de onrustige en broeierige situatie in het land. Fatoumata Diawara bracht 40 musici bijeen om te zingen voor vrede in hun land. Eén van hen, Bassekou Kouyate, verheft op zijn nieuwste album Jama Ko zijn stem tegen de radicale islamisten. Des te mooier is het hem live te zien in Rasa met Tamikrest, de Tuareg groep uit het noordoosten van Mali. Tijdens een concert met de toepasselijke naam Sahara Soul.

De groepen deelden pas aan het slot van de avond het podium. Tamikrest begon. De groep treedt enigszins in de voetsporen van Tinariwen maar is, nog meer dan hen, rock- georiënteerd. Gitarist Ousmane Ag Mossa heeft goed naar Jimi Hendrix geluisterd, zo is op het album Toumastin te horen en nog meer live. De muziek van Tamikrest sleepte zich tijdens het concert enigszins voort in een lome desert trance die ritmisch werd gedragen door de percussie op de calabash van Ibrahim Salam, de djembé voegde er weinig aan toe. De Tuareg handclapping is bekend van Tinariwen en ook een traditioneel ritmisch element van Tamikrest.

Zangeres Wonou Walet Sidati vocale uithalen gaven Tamikrest’s nummers de traditionele Tuareg glans. Je ziet de groep bij wijze van spreken in hun natuurlijke omgeving in noordoost Mali, dat ze nu ontvlucht zijn vanwege de oorlog in het gebied. Ze wonen nu in Algerije. Het vuur van de woestijn sloop langzamerhand wel in Tamikrest’s optreden en dan werd de muziek erg sterk.

Tamikrest was de juiste opmaat voor Bassekou Kouyate en Ngoni Ba. Bassekou die al enige bekendheid heeft gekregen door het Afrocubism project legde me voor het concert uit dat de vier ngonis, de traditionele harpluiten, allen een andere stemming hebben, van bas tot hoog en daar tussenin. De ngoni schijnt verwant te zijn aan de banjo, die een Afrikaanse oorsprong heeft. Op Jama Ko is de verstrengeling van ngoni klanken al duidelijk te horen, ben benieuwd hoe dat live gaat klinken.

Tijdens het gesprek vooraf met een aantal wereldmuziekjournalisten werd uiteraard over de politieke situatie in Mali gepraat, over de verschillende bevolkingsgroepen die in Mali wonen waaronder ook de Tuareg; en over de door de rijzende Malinese ster Fatoumata Diawara opgezette bijeenkomst van 40 vooraanstaande Malinese musici waarvan het muzikale resultaat op video is vastgelegd. “Het was Fatoumata’s idee om ieder apart te laten opnemen,” vertelde Bassekou. “Dat is ook zo gegaan. De song Mali-ko is alleen op video te zien, op You Tube, en niet op cd verkrijgbaar.”

Het optreden van Bassekou Kouyate en Ngoni Ba begon nog zonder hem, maar met zijn vrouw Amy Sacko als zangeres. De andere ngonispelers zijn Bassekou’s broer en zoons; een andere broer speelt op calebash en een neef op percussie en tama, de kleine talking drum met haar fel sprekende geluid. Een familieband dus waarin de scherpe doch sprankelende klanken van de ngonis meteen al weergaloos klonken. Banjo, luit, gitaar? Nee, geen enkele vergelijking doet recht aan de veelzijdige klankkleur van dit instrument. Net als de kora zag en hoorde ik het voor het eerst in Senegal. In de ngoni ligt de klankkleur van de West-Afrikaanse droogte besloten zoals je in het geluid van de kora het water kunt horen stromen!

Met Bassekou erbij werd het concert echt geweldig. Hij had de ngoni versterkt, onder andere met een wah wah pedaal, en het leek wel alsof hij praatte via de ngoni;  in een snarengesprek met zijn broer werd dat nog duidelijker, de wervelwind aan ritmische patronen op de tama versterkte dat nog verder. Ondertussen slingerde Amy Sacko haar gepassioneerde vocalen de zaal in. Er werden veel nummers van Jama Ko gespeeld, waaronder de politiek getinte titelsong. Met een enorm plezier dat de musici overbrachten op het publiek. Het dak ging eraf en er werd volop gedanst. Op het podium was het een en al beweging. Ontroerend was het te zien hoe Bassekou via zijn instrument sprak met een man in rolstoel vlakbij het podium. Melodisch en ritmisch zit de muziek van Bassekou vernuftig in elkaar, met breaks, tegenritmes en onverwachte melodische wendingen. Gecompliceerd zoals West-Afrikaanse muziek kan zijn.

Een verenigd Mali stond er tot slot op het podium, met de musici van Tamikrest erbij stonden er wel 11 mensen op het podium. Het was aanvankelijk wat chaotisch maar Bassekou slaagde erin van het geheel een eenheid te maken. De toekomst van Mali is nu nog onzeker maar Bassekou en Tamikrest bewezen, in navolging van Fatoumata’s initiatief, dat de musici van het land staan voor een verenigd en vredig Mali!