Tomatito, de Spaanse meester op de flamencogitaar, blijft een fenomeen. Zijn spel blijft boeien, is weergaloos, sprankelend, de inventieve genialiteit  in ritmiek en melodie is ongekend! Dit keer speelde hij weer met een andere line-up dan tijdens het concert dat ik in december zag in de Palau de la Música in Barcelona, nu ook met zijn dochter zangeres Mari Ángeles en zoon Tomate jr. En daarom ook weer anders; en wie hem vaker heeft gezien weet: bij Tomatito is geen concert hetzelfde.

Het concert begon met een duet van Mari Ángeles en de Sefardische zangeres Mor Karbasi die later op de avond zou optreden in de bovenzaal van Paradiso ter promotie van haar nieuwe CD La Tsadika. Ze brachten van dat album  Ladrona de Granada. Prachtig gezongen, Mor met een iets diepere stem dan die van Mari Ángeles die hoog kan uithalen. Ze waren aan elkaar gewaagd, vulden elkaar aan en deden dat later tijdens het concert nog ‘n keer tijdens een lied van Mari Ángeles.

Het tekent de openheid van Tomatito dat hij een opkomende zangeres als Mor Karbasi de kans geeft deel uit te maken van zijn flamenco familie. Met naast zijn zoon en dochter neef El Cristi op gitaar, El Moy op cajón en percussie en Kiki Cortinas op zang.

Wie Tomatito vaker heeft gezien, weet dat hij veel moois kan verwachten maar het feit dat zijn zoon en dochter meededen maakte het heel speciaal. Het werd een hartstochtelijk warm concert waarin Tomatito zijn klasse onderstreepte met een ‘toque gitano’ die alleen nog maar beter wordt en die was al heel erg goed. Ik kon de bulería’s, de gecompliceerde ritmische gedaantes van Andalucia, horen en voelen. In Soy Flamenco, de titeltrack van zijn laatste album, in Despacito en Corre por mis venas.

Samen met zijn zoon en neef bracht Tomatito een ontroerend en mooi eerbetoon aan de februari dit jaar overleden Paco de Lucia. Prachtig en aangrijpend tegelijkertijd. Over Paco de Lucia zei Tomatito me tijdens een interview het volgende: “Ik kan zeggen dat er een groot gat is ontstaan in de muziekwereld sinds hij is overleden. Flamenco artiesten proberen dit op te vullen voor zover ze dat kunnen. Maar Paco was uniek en niemand kan hem evenaren. Door zijn dood wordt duidelijk wat hij heeft betekend voor de Spaanse gitaar. Hij bracht die naar de wereld en daarom ben ik waar ik nu ben. Wij zijn hem alles verschuldigd. De groei en de verbreiding van de flamenco over de wereld is aan hem te danken; en van ook van de Spaanse cultuur en van Spanje zelf. Viva España, viva Paco de Lucia!” Tomatito heeft veel geleerd van Paco de Lucia, samen met hem speelde hij met de legendarische zanger wijlen Camarón de la Isla. Paco speelde mee op Soy Flamenco, Camarón’s stem werd aan een aantal nummers op Soy Flamenco toegevoegd.

Tomatito kan swingen op de gitaar, in Paradiso voelde je dat hij ook latin elementen heeft opgenomen in zijn spel waarvan de intense ritmiek werd onderstreept door El Moy op de cajón. Strak, uitbundig maar als het nodig was ook ingetogen. In de subtiele gitaarstukken, met een lichte lyriek getoonzet, met elementen uit de  klassieke muziek. Tomatito laat horen dat flamenco niet alleen passie is maar ook subtiel en lichtvoetig zijn. Hij heeft het overgebracht op zijn zoon die een fraaie solo speelde en zijn dochter. “Je treedt in je vader’s voetsporen,” riep iemand vanuit de zaal. Ik ben uiteraard benieuwd naar haar eigen album Mirame.

Als klapstuk kwam danseres Paloma Fantova het podium op, muziek makend met haar voeten. De zapateados (voetenpercussie) zijn een enerverend onderdeel van de flamencodans. Bij Paloma rolde het ritme als een waterval van tikken uit de voeten. Snel, wild, in tegenritmes, zo rap dat je je verbaasd afvraagt waar ze het vandaan haalt. Voeg daar de verfijnde handbewegingen aan toe en je ziet en hoort een fascinerend contrastspel in de dans. De maestro keek er zeer instemmend naar en toen hij daarbij met de groep meespeelde, ging de zaal uit zijn dak met een zeer terechte staande ovatie , een toegift en nog een ovatie als gevolg, een bijzonder mooie  afsluiting van een grandioze noche flamenco.

Line-up

Tomatito, gitaar
Jose Israel Fernandez (Tomate jr.), gitaar
El Cristi, gitaar
Mari Ángeles Fernandez, zang
Kiki Cortinas, zang
El Moy, cajón en percussie
Paloma Fantova, dans

Tomatito is nog in Nederland te zien op deze data:

24 oktober Parkstad Limburg Theater Heerlen

25 oktober MC Enschede