De fraaie creativiteit van Onyejiaka en Cohen op NSJ dag twee
Op de zaterdag 13 juli starten we de tweede dag van North Sea Jazz in zaal Darling van het grote complex van Ahoy, dat vandaag bespaard is gebleven van de hoosbuien een dag eerder. Vanavond doen we met een tweekoppig team plus fotograaf verslag, dus zie ook het verslag van Roland Huguenin. In Darling staat Sylvester Uzoma Onyejiaka II met zijn project Sly5thAve, dat een eerbetoon is aan Dr. Dre, de gangsta pionier. Onyejiaka heeft zelf al een behoorlijke staat van dienst, zo werkte hij samen met Stevie Wonder, Dave Brubeck en Prince. In 2017 produceerde hij het album The Invisible Man: An Orchestral Tribute To Dr. Dre als homage nadat Dr. Dre tijdens een benefitconcert het podium op kwam om te vertellen hoe hij onder de indruk was van de arrangementen van Onyejiaka. In Rotterdam wordt het project uitgevoerd met het RE:Freshed Orchestra. Onyejiaka leidt het orkest met swingende bewegingen en speelt daarnaast sax. Ook Antoine Aziza (bas) en Sydney Driver (drums) maken deel uit van de formatie. Het orkest straalt een jeugdigheid uit met frisse solo’s en mooi opgebouwde arrangementen met veel creativiteit er in. De hiphop wordt op een prachtige wijze getransformeerd in een context van jazz en bigband bezetting, hetgeen een geweldige indruk maakt in de goede gevulde Darling. Een topper op de zaterdag, die nog nog maar net begonnen is.
Op de tweede verdieping in de Madeira pikken we nog iets mee van het optreden van één van de nestors van de Nederlandse jazz, Rein de Graaff (1942). De bebop pianist is zijn carrière een beetje aan het afbouwen op zijn 79ste. Hij treedt vanavond op met Maarten Hogenhuis, Marco Kegel, Tineke Postma (altsax), Ronnie Cuber (bariton sax), Marius Beets (bas) en Eric Ineke (drums). Ineke en Beets vormen zijn vaste begeleiders in zijn trio. Het project vanavond heet Alto Madness. De drie altsaxofonisten hebben een prominente rol, naast baritonsaxofonist Cuber, die van de zelfde generatie is van de Graaff en die ook te horen is op het album New York Jazz van de Graaff uit 1979. Met het nummer Confirmation van Charlie Parker brengt de formatie een prachtige arrangement van deze compositie, met fraaie strakke solo’s. De old school is nog springlevend, dat bewijst de Graaff met zijn project.
Helemaal boven in Ahoy, in het kleinste zaaltje Volga is een uniek project onder de naam one-on-one waarbij elf grote jazzartiesten telkens in wisselende duo’s optreden. Het project is geïnspireerd op onder andere het videoproject The Seasons van saxofonist en componist Ben Wendel, dat hij weer gebaseerd heeft op twaalf pianostukken, die Tsjaikowski schreef voor elke kalendermaand. Het eerste duo bestaat uit Ben Wendel zelf en gitarist Julian Lage, waar we net een laatste stukje van horen. De set daarna bestaat uit Matt Brewer (bas) en Gilad Hekselman (gitaar). Hekselman is een fantastische gitarist die onlangs nog het prachtige EP Further Chaos als opvolger van zijn laatste echte album Ask For Chaoas, uitbracht. Hekselman en Brewer hun samenspel is een primeur op North Sea Jazz vanavond. Eigenlijk stonden ze ingepland om het stuk voor de maand oktober ten gehore te brengen, maar ze kiezen ervoor om vrij te improviseren, op wat hun op het podium invalt. En dat doen ze meesterlijk. Ze tasten elkaar subtiel af in een wonderlijk klankspel waarbij ze elkaar veel gunnen en als het ware om elkaar heen draaien met knap opgebouwde frases. Technisch knappe solo’s van Hekselman wisselen zich af met subtiele akkoorden in de gedeelten waar hij de lead overlaat aan Brewer. Lees verder over de one-on-one sessie in onze bijdrage van Roland Huguenin.
Na deze interessante sessie op de hete zolder van Ahoy dalen we weer af naar de Madeira waar het de beurt is aan Zweedse pianist Bobo Stenson (1944) met zijn trio bestaand uit Anders Jormin (bas) en Jon Fält (drums). Stenson, die in jonge jaren een klassieke opleiding genoot, wordt weleens gezien als ‘pick-up’ trio, zo tourden Amerikaanse topartiesten zoals Stan Getz, Gary Burton en Sonny Rollins met Stenson als ze in Europa waren. Later werkte Stenson ook mee aan enkele albums van Tomasz Stanko. Het trio speelt Doubt Thou The Stars, dat begint met ingetogen percussie op de drums en delicate akkoorden op de vleugel. Jormin gebruikt in de intro zijn strijkstok op de bas. Het geheel heeft een klassiek romantische inslag met harmonie in majeur en mineur die je snel van binnen raken. De basis met klassieke elementen maakt het prachtig en gevoelig zoals we dat bijvoorbeeld ook kennen in het werk van Marcin Wasilewski. Is het toeval dat zowel Wasilewski en Stenson Stank begeleid hebben? Dit zijn de mooie Europese parels in de toch meer door Amerika gedomineerde programmering van North Sea Jazz. Met Wedding Song from Poniky bewerkt Stenson een Slowaaks lied van Bela Bartok. Een lyrische stuk waarin de Slavische ziel doorklinkt, lyrisch, mysterieus en verstild. Heel mooi wat Stenson met zijn trio brengt!
We dalen verder af naar de begane grond met de lange roltrap naar beneden om het tweede deel van het concert van de Britse formatie Mammal Hands mee te krijgen. Het gebeurt vaak op NSJ dat je moet kiezen tussen twee (of meer) concerten die parallel staan geprogrammeerd. De eerste helft van het ene concert en de tweede helft van het tweede concert is dan een optie. Het veroorzaakt wel in- en uitgeloop wat niet uit te bannen is in het concept van North Sea Jazz. Mammal Hands uit Norwich bestaat uit Jordan Smart (sax), Nick Smart (piano) en Jesse Barrett (drums, percussie). Ze spelen spirituele getinte jazz, vaak met met minimalistische pianopartijen die veel doen denken aan hun collega’s van GoGo Penguin uit Manchester. Herhalende motieven, pulserende klanken, beats op de drum en draaiende, zich eveneens herhalende melodieën op de saxofoon zijn kenmerkend voor dit drietal. Met het nummer Boreal Forrest van het album Shadow Work is dat niet anders. De saxofoon klinkt indringend op een bed van snelle klanken op de piano. De tempo wordt langzaam opgevoerd tot een climax met veel volume waarna het plotseling stopt. Mooie muziek om een beetje in trance te raken.
Als je even geen concerten omcirkeld hebt op het blokkenschema, is het heerlijk toeven op één van de diverse buitenpleinen waar je veel verschillende food stands hebt, met een zeer gevarieerde keuze. Maar je kunt je natuurlijk ook heerlijk laten verrassen door wat rond te lopen langs de verschillende podia. Een soort muzikaal fun shoppen. En zo komen we al gauw terecht bij de heerlijke soul en jazz van Hammond man Joey DeFrancesco, die dit jaar zijn nieuwe 40ste(!) album uitbracht met de titel In The Key Of The Universe. Lekkere snelle swing en laat zich begeleiden door uitstekende musici met Troy Roberts (sax, bas) en Billy Hart (drums). DeFrancesco speelt trouwens ook nog trompet tijdens de set. Wat later pikken we ook nog wat mee van Houston Person (tenor sax) met Phil Wilkinson (Hammond B3 orgel) en Willie Jones III (drums). Zomaar twee Hammonds achter elkaar. En niet de minsten, Phil Wilkinson is ook zeer begaafd op zijn Hammond, waar hij vergeleken met frontman DeFrancesco wat meer ingetogen speelt als begeleider van Person.
Wat later op de avond treffen we in een overvolle Hudson voor de tweede maal dit festival Artist in Residence Robert Glasper. Deze keer met zijn akoestische trio waarin hij begeleid wordt door Vicente Archer (bas) en Damion Reid (drums). Glasper is in zeer goede doen en reageert alert op signalen vanuit het publiek. Hij laat zich nu ook weer zien als een alleskunner met een breed pallet aan stijlen, van klassieke frases tot en met soul, jazz en hiphop. En hij bezit een enorme aantrekkingskracht gezien de massa aan publiek die naar de Hudson is gekomen, die de mensen van het crowd management kopzorgen bezorgt. Hij zet een geweldige sfeer neer en weet het publiek goed te bereiken. Hij doet zijn functie als Artis in Residence zichtbaar eer aan.
Waar crowd management ook geen overbodige luxe is, is even later voor de ingang van de Amazone, waar het Michel Camilo Quartet optreedt, samen met de New Cool Collective Horns, uiteraard onder leiding van Benjamin Herman. Met enige wachttijd bij de ingang kunnen we nog net het laatste gedeelte van dit concert meemaken. Camilo vertelt geanimeerd over hoe hij in zijn jonge jaren in New York in clubs speelde en op een keer mee mocht jammen met Art Blakey Jazz Messengers. Blakey was snel onder de indruk en bezocht later de clubs waar Camilo optrad en vroeg hem bij die gelegenheden alles over zijn spel. Niet zo gek, Camilo is een hele goede pianist, dat bleek jaren later en dat blijkt nu nog steeds. Heerlijke tunes speelt hij met de kenmerkende Cubaanse inslag en enorme vingervlugheid.
We sluiten de tweede dag North Sea Jazz af met een prachtig concert met de geweldige formatie bestaande uit Chris Potter (sax), Avishai Cohen (trompet), Danilo Pérez (piano), Larry Grenadier (bas) en Jonathan Blake (drums). Ze brengen composities die door de verschillende bandleden zijn geschreven en allen opgedragen zijn aan bijzondere mensen of bijzondere karakters uit de literatuur. Creativiteit door de verbinding van moderne jazz, maatschappelijke verhalen en literatuur. Zoals een nummer van Potter geïnspireerd door de personage Tea Cake in het boek Their Eyes Were Watching God van Zora Neale Hurston uit 1937. Het bestaat uit op een mooi opgebouwd thema met een opzwepend ritme. Cohen soleert met scherpe tonen, die als een mes door de Hudson gaan, waarna Potter het thema overneemt op zijn saxofoon. Cohen draagt één van zijn nummers daarna op aan Innovations Africa, een non-profit organisatie die de Israëlische zonne-, water- en landbouwinnovaties naar landelijke Afrikaanse dorpen brengt, opgericht door Sivan Ya’ari. Cohen doordrenkt zijn compositie met Noord-Afrikaanse invloeden met als gevolg dat het je snel associeert met beelden uit dit werelddeel. Cohen draagt ook een compositie op aan de Israëlische dichteres Rachel Bluwstein Sela, uit het begin van de vorige eeuw. Hij draagt onder de begeleiding van de band een prachtig gedicht voor van haar, dat gaat over afscheid nemen bij een naderende dood. Het publiek is er stil van en terecht. Nog onder de indruk van dit prachtige slot in de Hudson verlaten we Ahoy om nog even wakker geschud te worden, door de bij NSJ altijd op het plein aanwezige Jeff Silvertrust, met zijn één koppige band (toetsen, drum en trompet), die al sinds 1983 in jaarlijks het vertrekkende publiek trakteert op zijn werk. Hij behoort tot het vaste programma, maar staat nooit in het blokkenschema..
Meer North Sea Jazz 2019:
- Tomeloze energie van James Brandon Lewis en Joe Jackson op NSJ Dag één
- De fraaie creativiteit van Onyejiaka en Cohen op NSJ dag twee
- NSJ dag 2 (2): Spannende interacties in de beste jazzclubs van Nederland
- NSJ dag 3: ‘Good Vibes’, ‘Origami Harvest’ en ‘Still Dreaming’