Publicaties over popmuziek zijn er volop. Vooral sinds het online domein er is bijgekomen kan iedere muziekliefhebber met een vlotte pen of babbel en een goed gevulde platen/cd-kast (of playlist) zich uitleven met blogs, recensies, rankings en retrospectieven, al dan niet in videovorm. Dat levert vaak aangenaam en soms ook nog informatief vermaak op, maar het is toch fijn als er weer eens boek voorbijkomt van een muziekliefhebber die de opkomst van de rock-‘n-roll bewust heeft meegemaakt, die Amerika doorkruiste voor zijn muziekliefde, die – vaak buiten officiële persbijeenkomsten – muzikanten ontmoette en die bovendien al ruim vijftig jaar op niveau publiceert.

Jan Donkers raakte mede door Radio Luxemburg en de platenwisselaar thuis, in de latere jaren vijftig, gefascineerd door nieuwe, spannende muziek. Muziek die vooral uit Amerika kwam. Tien jaar later was hij er druk mee in de weer voor de VPRO, Hitweek en de Volkskrant. Hij maakte naam met radioprogramma’s als Gonzo Radio, de Joe Blow Show en Sunday Morning Coming Down. Donkers is hiernaast ook een bekende stem van Radio 1. Zo presenteerde hij onder meer Met het oog op morgen en Langs de lijn.

Forty Tracks was een idee van Donkers vriend en buurtgenoot Hansje Joustra, bekend van onder meer platenwinkel No Fun, het label Torso en uitgeverij Oog & Blik. Of Jan Donkers niet eens een boek zou willen maken met herinneringen aan en interviews met muzikanten die hij bewonderde of met wie hij bijzonder dingen had meegemaakt. Joustra beloofde daar dan mooie illustraties bij te zoeken.

Materiaal te over natuurlijk bij iemand als Jan Donkers, dus er moest flink geschrapt worden. Met veertig herinneringen blijft er echter nog voldoende leesvoer over, zeker als je de muzikale levenswandel van Donkers in ogenschouw neemt. Voeg daar de boeiende, qua stijl fijn uiteenlopende, tekeningen bij van onder meer Robert Crumb, Erik Kriek, Joost Swarte, Roel Smit en Gerrit de Jager en je kunt spreken van een fraai persoonlijk document.

Na een introductie van zoon Sander Donkers waarin zijn vader en Bruce Springsteens album The River (en vooral de track Point Blank) fraai en liefdevol worden neergezet betreden we met The Ramones de wereld van Jan Donkers. Hoewel die muzikaal vooral gevormd is in de jaren vijftig en zestig, en blues, soul, country, rootsrock en Americana zijn grootste liefdes vormen, heeft Jan Donkers, zo blijkt, een groot zwak voor de inmiddels letterlijk ter ziele gegane Ramones.

De herinneringen en portretten in Forty Tracks zijn bondig en (natuurlijk) goed geschreven. Het zijn ervaringen uit de eerste hand die alle kanten opgaan. Devoted to You van The Everly Brothers voert terug naar de huiskamer van de familie Donkers in de jaren vijftig, Jonathan Richman leidt naar een optreden in de VPRO-villa in 1977 en Gram Parsons  brengt de lezer naar een hotelkamer in Californië begin jaren zeventig. Het stuk over Mahmoud Ahmed voert de lezer naar Addis Abeba, het verslag over Billy Bragg op locatie speelt zich af in Wales en Don’t Let Me Down van John Lennon leidt naar het bed van John en Yoko in het Amsterdamse Hilton Hotel in 1969. Donkers zat er vaak bovenop. Een enkele keer onbedoeld: zo liep hij in 1978 in het Chelsea Hotel in Manhattan Sid Vicious en Nancy Spungen tegen het lijf.

De herinnering aan de aanvankelijk achterdochtige Dion DiMucci is levendig en spannend. Het hoofdstuk over de innemende Loudon Wainwright III (en zijn familie!) amusant en mooi. Donkers geeft krediet aan Dolly Parton en uit de terugblik op Allen Toussaint (een ontmoeting in een Amsterdamse hotellobby) spreekt diep respect. Ook Sam Cooke kan rekenen op grote bewondering van Donkers. Voor hem is Cooke wellicht de grootste zanger allertijden.

Vanzelfsprekend zijn het de herinneringen aan buitenlandse reizen en bijzondere ontmoetingen die het meest onderscheidend zijn. Ze laten vooral zien hoe diep de muziekliefde zat bij Jan Donkers en wat hij ervoor over had om muzikanten te spreken te krijgen of live te zien spelen.

De muzikale verwantschap met onder meer Eros Ramazzotti, André Hazes en Sid Vicious is niet al te groot. Hun hoofdstukken trekken het boek breder en vergroten de herkenbaarheid zonder veel diepgang toe te voegen. Het is goed om te zien hoe Donkers ook aandacht geeft aan de ondergewaardeerde pioniers The Tielman Brothers, de onderkoelde humor van Chuck Prophet (Jesus Was a Social Drinker) en de minder leuke trekjes van Merle Haggard. Lang niet alle namen die Donkers aanhaalt zullen bekend zijn bij het grotere publiek. De stukken over bijvoorbeeld de Mexicaanse Paquita la del Barrio en singer-songwriter David Olney nodigen wat dat betreft uit tot vervolgonderzoek.

Zo is Forty Tracks een kleurrijke en doorleefde portrettengalerij, geschreven vanuit de belevingswereld van Jan Donkers. Een galerij met veel aandacht voor muzikanten uit Noord-Amerika, het continent dat het muziekhart van Donkers al vroeg stal en dat hem ertoe bewoog om – meer dan de meeste andere journalisten – het avontuur op te zoeken. Een persoonlijk document dat niet alleen terugvoert naar de avontuurlijke beginjaren van de serieuze popmuziekjournalistiek maar dat ook laat zien dat de muziekhonger en de beleving van Jan Donkers doorlopen tot de dag van vandaag.