Staat ze dan ineens toch volop in the picture, de Londense Raye, aka Rachel Keen. Wordt ze gevraagd voor de meest gerenommeerde tv-shows, mag ze de grootste festivalpodia op, zo ook Rock Werchter straks…Maar ze hielden ze daar bij Polydor voorheen wel eerst een aantal jaren aan het lijntje. Terwijl ze eigenlijk al veel eerder thuishoorde in het rijtje van Beyoncé, Winehouse, SZA, Rosalía, Monáe, FKA Twigs en consoorten. Tijdens een lange kwakkelperiode van ter plaatse trappelen, met een sussend epeetje hier en daar, ging haar ster desondanks toch hoger stijgen, want Raye beleverde als componiste en songwriter intussen al kleppers als Beyoncé, John Legend of Ellie Goulding.

Op de hoes van haar debuutplaat, eindelijk, bij haar eigen onafhankelijk Human Re Sources-label, staat ostentatief de wankelende Raye in jonge versie bovenop een witte berg muziekinstrumenten. Veel te groot in haar rode naaldhakken, symbool van gedwongen push naar te snelle volwassenheid. De grijpgrage, graaiende handen daartussen van de witte mannen die haar aan banden hielden. Graffitti op de instrumenten overloopt de songtitels.

De huidige Raye staat voor prille, regelloze muziek, gemaakt zonder concessies, met volledig eigen controle op de richting die ze uitwil en gemaakt met vriend-producer Mike Sabath. Van louter dance is ze veelzijdig geëvolueerd naar hitgevoelige pop en house, gemengd met r&b, soul, gospel en jazz, doorgaans op een dancy beat. Vooral die stem van haar is energiek, haar tong messcherp en een karakter onbevangen recht voor de raap.

In wat ze te vertellen heeft is ze behoorlijk somber. Raye omschrijft zichzelf als een vrouw van gemengd ras, individu als resultaat van verschillende afkomsten en culturen. Ze laat hier pur sang het diep persoonlijke verhaal van haar leven los, eerlijke songwriting, rauw en geneeskrachtig, als therapie voor haar vele existentiële blues. Trauma’s die ze te verwerken kreeg, ervaringen met mannen die in de eerste plaats aan haar twijfelden, alles passeert in de songs in chronologische volgorde de revue. Daarbij ook verslaving, vertekend zelfbeeld (het openhartige Body Dysmorphia), onzekerheid, aanranding. Ze presenteert haar story zwoel nachtelijk in een loungy piano-Introduction, warm jazzy, inclusief met enthousiast applaus. Raye sluit het achteraf even intiem af met Fin. Persoonlijke afscheidswoorden op een bedje van piano-akkoorden, dertig seconden dank aan vooral familie en producer Mike Sabath die haar zeven jaar vechten voor dit fraai My 21st Century Blues ondersteunden.

Ja, Raye en de liefde. Het zwevende Oscar Winning Tears is een terugblik in IMAX op de eerste rij op fake-tranen van een intussen. irrelevant geworden ooit te lang aanslepende relatie. Of is dit tegelijk een metafoor voor haar vroegere professionele kooiing? Piano, strijkers, een beat en, voor het eerst, die orkaan van een stem. Nog meer daarvan in de iconische triphopper Escapism. Deze monster-Tiktok-hit so far met zanger-rapper 070 Shake camoufleert catchy een depressieve, zelfdestructieve periode na relatiebreuk. Je hoort gelijk in het gebruik van de instrumenten, gitaren, strijkers en als sirenes snerpende synths hoe hard drugverslaving zich invreet.

In de hitsig uitdagende single Hard Out Here doet een vocoderende Raye onder een Peppers’-Take It Away-ritme, verweven met opgetogen strijkertoetsen, haar onthutsend boekje open over ‘het leven zoals het is onder contract bij een platenmaatschappij’. Polydor in haar geval, met zijn ‘witte CEO’s met hun mollige roze handen. Raye spaarde overigens haar intense, emotioneelste relaas op voor haar debuut. De ballad Ice Cream Man, song die ze al had in 2018, wordt een ongezouten aanklacht over aanranding door een Polydor-producent.

De vrolijke popdancehit Black Mascara, geladen beats maskeren weer een rauw empowerend verhaal over misleid worden. Bedoeld als hart onder de riem ook voor al de vrouwen van haar generatie die door hun eigen ’21ste eeuw-blues’ moeten. Het sober soul-jazzy Mary Jane brengt Raye weer geweldig croonend tussen afgebeten gitaarnoten en ingetogen beat. Moedige Raye en haar eigen ‘liefdesliedje’ over verslaving aan marihuana, codeïne en alcohol. Een fragiele artieste, hier in gedachten zeker bij overleden stadsgenote Amy Winehouse.

Ook The Thrill Is Gone is een topsingle, in genre bewust beïnvloed door B.B.King’s gelijknamige song. Moderne gloedvolle soul op z’n Raye’s, nu eens rauw zingend opgenomen zonder autotune. Zit je pardoes live tussen de vurige blazers en backgroundzangeressen van The Moon Girls.

Flip a Switch mengt vervolgens tere klassieke gitaar met onverschrokken dance-beats, electronica en autotune. Rosalía is niet ver weg. Environmental Anxiety is qua thema wat atypisch op dit album, het is Raye’s chaotische milieusong, eerst een sample van stemmen, dan met doorslaande drums en politiesirenes droog overgaand in een breakbeat. Five Star Hotels is sensuele r&b met een trapbeat en Raye in een melodieus romantisch duet met de Britse Mahalia. Met een avondlijke jazz-intro glijdt zwoel en funky Worth It binnen, vol charmante instrumentatie en souplesse. De ‘happiest song’, volgens Raye zelf. Buss It Down is dan afsluitend de schattige gospel-soulpopper, waarmee Raye nog eens met haar uitzonderlijke stemgeluid vrijuit haar ziel mag blootleggen. Het gospel-effect komt er overigens door opeenstapeling van haar eigen stem.

Raye is een fascinerende karakterzangeres nu pril aan het popfirmament, rastalent dat in haar muziek woest vecht voor leven en toekomst. Letterlijk een vrijgevochten artieste. My 21st Century Blues is een verkennend, weliswaar nog niet geheel perfect, maar heel solied album. Veel nummers erop, maar alle essentieel voor het verhaal dat ze wil vertellen. Een debuut bovendien met zomaar een parade van hits. Raye, iemand die straks in staat zal zijn om ons als performer ook live door de puinhoop van haar leven te leiden. Zeker, live kunnen haar kwetsbare, eerlijke songs alleen maar nog meer renderen. Met My 21st Century Blues mikt een muzikale persoonlijkheid recht op de Pop Champions League.