De muziekgeschiedenis heeft de nodige trio’s al voorbij zien komen en aan de hand van de nieuwe release van Dim Gray kunnen we stellen dat er zich met recht een blijver meldt voor de lijst van succesvolle en vernieuwende trio’s in de rock. Uit een smeltkroes van achtergronden van black metal, progressieve rock, blues, folk en filmmuziek weet de band een luisterrijk geheel aan vooral eigen geluid te creëren dat je meeneemt op een reis langs een muzikale sterrenhemel.

Dan weer stuwend, dan weer ondersteunend, bovenal afwisselend en smaakvol drumwerk, fraaie percussie, heerlijk gelaagde geluidstapijten, sfeervolle toetsenklanken, gitaarspel om door een ringetje te halen, zowel akoestisch als elektrisch, mooie basklanken onder dat alles en met gepaste aanvullingen van zaag, theremin, mandoline, cello en viool. En dan hebben we het nog niet eens over de zang van Oskar Holldorff en de excellerende gitarist Håkon Høiberg die ook samen zeer, zeer fraai samen klinken, laat staan over de nummers die ze op hun nieuwe langspeler ten gehore brengen.

De mannen van Dim Gray kiezen voor compacte nummers die je als luisteraar al helemaal meenemen en die het niet nodig hebben om uitgesponnen te worden. Mare opent het album en vraagt meteen je aandacht, Tom Ian Klungland achter zijn drums hoeft nog niet voluit te gaan maar stuwt wel al heerlijk naast de gitaar van Håkon het nummer je gehoorgangen in. Terwijl die gitaar mooi minimaal blijft en het juist Oskar is die je als luisteraar met zijn veerkrachtige stem benadert. En als we verder in het nummer zijn, vergezelt Håkon hem op zang. Wat klinkt die samenzang goed! En dan zitten we echt nog maar in de openingstrack. Luister toch ook eens naar dat heerlijke einde! Zo openen is al heel krachtig. Ja, dat de band weet te overtuigen, ook in een live setting, dat wisten de bezoekers van het Marillion weekend in Stockholm al die de band op de tweede avond zagen openen en door de band, tot verbazing van de mannen zelf, overdonderd werden.

Dan Ashes, dat opent ogenschijnlijk als een hedendaags popnummer dat een mooi accent zet met toetsenklanken die onwillekeurig doen denken aan de dagen van Power Windows en Hold Your Fire en daarna verandert het nummer ook van karakter. Maar vergis je niet, ook hier gebeurt er weer van alles. Het poppy element weet de band te behouden maar doet dat met een stevig contrast en prachtige orkestratie. Je hoort en voelt de beleving in Oskar’s stem. Zeer fraai en de band zet dit neer in net iets meer dan 3 minuten.

Undertow is ook al een nummer waarin het variatie is dat de klok slaat. De mannen weten veel beleving te leggen in hun muziek en dat gebeurt hier zowel in de stem van Oskar als in de ontwikkeling van het nummer. Het nummer vraagt opnieuw weinig tijd, maar luister hier eens naar met een hoofdtelefoon. Rijk aan orkestratie, fraai, zeer fraai qua percussie en tegelijkertijd niet te bombastisch. Mooi hoe het plots eindigt.

Avalon/The Tide heeft een relatief traditionele opbouw, maar ook hier is het weer goed de hoofdtelefoon te hanteren, want het nummer heeft een grote gelaagdheid. Dat hoor je in de opbouw van het nummer, maar ook aan de manier waarop de verschillende instrumenten in het klankbeeld verschijnen. De strijkers subtiel toegevoegd, fraaie accenten van Håkon en Tom Ian die de drijvende kracht achter het nummer is, tenminste, naast de toetsen en zang van Oskar. Dit nummer is echt wel van grote klasse: je hebt hierbij tegelijkertijd ook het idee dat het, in alles wat er gebeurt, meer uitgesponnen is dan het in tijd feitelijk maar is.

52~ is een mooi sfeervol nummer dat ook weer heel anders is dan de andere. De zang van Oskar centraal terwijl de klankpartijen zijn stem omgeven en Hākon ook fraai dat geluidsbeeld mee vormgeeft. Die afwisseling in nummers, dat is een grote kracht van de jonge Noren die met hun tweede album niet hoeven onder te doen voor gevestigde namen. Het is gewoon een genot om te beluisteren hoe de mannen hun tweede album gemaakt hebben en hoezeer ze erin geslaagd zijn om dat vooral te laten klinken als Dim Gray.

Abalus/In Time, je raad het al, klinkt ook weer heel anders. Oskar mag de hoogte opzoeken in het nummer en Håkon zingt ook weer mee. Mooi, mooi hoe Håkon zijn gitaar hier weer het nummer laat inkleuren. Het gitaarspel van de band, ja, dat is ook iets om in de gaten te houden. Dat kan, zoals hier, heel subtiel zijn, maar, als het nummer het vraagt, komt de gitaar ook stevig tevoorschijn.

Ook in Long Ago is het gitaarspel subtiel en verdorie, hoe mooi is dat nummer ook weer niet. Erg, erg mooi gearrangeerd en georkestreerd. En ja, vergis je niet, die arrangementen en de productie heeft de band ook gewoon zelf ter hand genomen. Alsof ze niet anders deden ooit. Houd je van de samenzang van de twee stemmen, dan kom je hier zeer aan je trekken. De mannen laten ook met dit nummer horen dat ze weten hoe ze pakkende muziek moeten schrijven. Daar tonen ze zich echt heel bedreven in. De loftuitingen die daarbij horen, die kun je gerust over heel het album leggen, want er staan alleen maar nummers op die je vragen ze opnieuw en opnieuw te beluisteren.

Het is een album dat zich in afwisseling aaneenrijgt, waar de band zich meester toont in het schetsen van fraaie vergezichten van beleving, panorama’s van klanken, een album dat je als luisteraar uitnodigt om nog eens opnieuw en opnieuw te luisteren. Dim Gray beheerst de kunst van het doseren en weet dat te doen in de individuele nummers, in de toepassing van klanken, inzet van de instrumenten en in de zanglijnen en keuzes voor de zangpartijen. Neem daarbij in acht dat ze nog relatief kort als band bestaan: wat ligt er dan in het verschiet nog?

English Electric Recordings, het label van Big Big Train, heeft niet alleen de band getekend, heeft daarnaast ook de band uitgenodigd om het voorprogramma tijdens de The Journey Continues tour te zijn en aan Oskar gevraagd daarnaast toetsenist te zijn tijdens hun tour. Dat mag je gerust als een ferm conpliment aan het adres van Dim Gray zien. Een band die het niet schuwt om een tweede album van allure te maken en die dat vooral ook op eigen wijze doet.

Firmament, dat kun je zien als een ander woord voor sterrenhemel. Zelfs als we de band niet zien als sterren aan de hemel maar de liedjes zien als prachtige verschijnselen die de luisterlucht een eigen kleur geven, dan zitten we aardig bij hoe dit album klinkt. Het is het beeldende van de titel waar je van uit moet gaan, niet de veronderstelling dat de band de titel uit een misplaatste onbescheidenheid zou hebben gekozen. En dat beeldende, het natuurlijk afwisselende van een sterrenhemel, dat klinkt in dit album zeer nadrukkelijk door. Tom Ian, Håkon en Oskar: het is een prachtalbum geworden!

Bandfoto: Emil Vestre