×

Recensie

Pop

01 augustus 2022

Beyoncé

Renaissance

Geschreven door: Hendrik Vanhee

Uitgebracht door: Parkwood

Renaissance Beyoncé Pop 4 Beyoncé – Renaissance Written in Music https://writteninmusic.com

Uiteindelijk landde de geheimzinnige ‘B7‘, na slechts een klein lek twee dagen eerder, netjes op 29 juli in de zomer van 2022. Zo werd Renaissance al tal van weken de méést gehypete supersterrenplaat en de zevende van Beyoncé Giselle Knowles-Carter. Op de albumhoes paradeert Yoncé alvast in minimale outfit op een lichtgevend zilveren paard en ze steekt op die manier op vlak van nadrukkelijk vertoon zelfs Poetin op zijn strijdros glansrijk de loef af. Maar neen, zoals nog beter te zien op de cover van de jongste Vogue, refereert haar royale pose wellicht toch eerder naar een ouwe seventiesfoto van Bianca Jagger en straalt Beyoncé’s flitsende versie alleen maar zelfverzekerd uit wat je op haar plaat dubbel en extra staat op te wachten aan weelderigheid, sensualiteit, seks, lak aan fatsoen, smachtende passie, opschepperigheid, triomf en nog zo een paar van die hete eigenschappen.

Renaissance wordt daarmee het eerste nieuwe album van onze Queen of Pop sedert haar grensverleggende, vrijwel onovertrefbare Lemonade van 2016. Beloofde Queen B een jaar geleden al in de post-lockdownperiode voor een bron van bevrijding te zullen zorgen, een hoogst persoonlijk statement te zullen maken na die lange beknepen periode van corona-isolement en al dat heersend maatschappelijk onrecht. Voorafgaand aan de titel zette ze er bovendien Act I bij. Hetgeen dus blij deed veronderstellen dat er voor de fans wel eens nóg meer moois klaar zou kunnen liggen dan alleen maar die zestien nieuwelingen op Renaissance. En heel inderdaad, het wordt een eerste van een worp van drie, een gedoseerd loslaten van haar formidabel samenwerkingsproject dat ze uitbroedde tijdens haar ‘pandemiesessies’.

Maar wordt dit dan ook helemaal dé plaat van de zomer 2022? Het schokkerige zesde nummer, Break My Soul, hebben we in alle geval al gehad. Daarin keerde Bey verrassend prominent terug naar de stijlvolle house van de jaren negentig. Het nummer schoot als vooruitgeschoven single pijlsnel de hitlijsten in, kreeg en passant nog een a cappella versie en diverse remixes voor de clubs. Een springerige mid-tempo keyboard-song met een eindeloos verslavende hook. De eerste grootse noten van Beyoncé’s gekend fenomenale stem klinken er tussen al die house veraf van haar r&b, maar was zij niet voor niks toch ook al de pionier van de gerapte lyrics? Ze valt daar perfect in op een vrij uit zijn Explode samplelende hiphopper Big Freedia. Met een song vol vertrouwen voor al wie zoekende is, vol stichtende woorden als ‘foundation’ en ‘motivation’ en met Big-Freediaboodschappen als ‘release your mind, your job, your time, your trade, the stress, the love, forget the rest’. Eromheen, vrolijk jumpende piano en fraai achtergrondkoor. Vooral onthouden we er een nieuwe B-quote voor de eeuwigheid: “Bey is back and I’m sleeping real good at night”…
Maar de song drijft dus expliciet op Show Me Love van Robin S., procédé dat ze op Renaissance als bijna volleerde Stars on 45 meermaals ‘schaamteloos’ zal mogen herhalen. Het valt immers niet te ontkennen dat er met Renaissance een opwindende dancepop-tsunami over je heen wervelt, samen met de uitgestoken Bey-hand om met haar intens deelgenoot te worden van het zolang gekoesterde ontsnappingsgevoel. Dit Renaissance wordt bovendien meer dan ooit het regelrechte up-tempofeest van de zwarte muziek uit de underground. Met een Beyoncé die er zich expliciet openstelt voor de levendige Afro-Amerikaanse culturen en subculturen allerhande, voor mensen van nu en vroeger en die op die manier verenigt en raakt. Alles continu mengen, veel meer nog dan voorheen gangbaar, het ene met het andere. Aan de lopende band zien we Queen B muzikale salto’s maken gewoon voortbroderend op die hits van anderen. Ze geeft ze een frisse update en stopt ze in die sexy mix van nieuwe house-, dance- en techno-georiënteerde soundscapes.

De Bey van nu graait overgulzig de herwonnen vrijheid bijeen en tegelijk overziet ze met lede ogen rondom haar ook een wereld vol uitgesproken zwart maatschappelijk onrecht. In die mate zagen we Beyoncé’s bevlogenheid echt nog niet eerder in haar muziek opflakkeren, noch haar lyrics zich zo betrokken in samples versmelten met het ideeëngoed van voorvechters.

Renaissance is eclectisme ten top in zestien songs. In I’m That Girl levert ze als een krolse kat een meer dan zwoele akte van zelfvertrouwen af. Zo zit ze er ook bij, met de borsten vooruit en zingt: ik trek op in deze kleren en zie er goed uit. Voorbij de parels en diamanten ben ik vooral gewoon het wulpse meisje. In Cozy, funky topnummer voor de danceclub, gaat dit torenhoge zelfvertrouwen onder heerlijke beat en gelaagde shuffles over in een echte liefdesverklaring aan zichzelf. Met ook een sample van transvrouw TS Madison: “In this motherfucking place I’m probably one of the blackest motherfuckers in this house” en ook de queery oproep om de hele wereld ‘pussy roze’ te schilderen. Binstdien heeft, in de VS alvast, het ‘parental advisory’-team allang toegeslagen. In dansnummer Alien Superstar typeert Queen B zichzelf ook als ‘bad bitch’. Tegen een achtergrond van synthesizers beluisteren we een sample van een Black Theatretoespraak over empowerment, maar even leuk komt de tune van Right Said Fred’s ouwe I’m Too Sexy de aandacht opeisen. Cuff It, gloedvol boppend disconummer met de trombones en funky gitaren van Nile Rogers van Chic en percussie van Sheila E. Het even funky bassend Energy is bovendien geschreven door The Neptunes (Williams en Hugo), met vocals van Jamaicaance rapper Beam en met samples van Kelis’ Get Along With You. Dan gaat op Virgo’s Groove maagd Beyoncé zes minuten lang hunkerend loose in één ononderbroken vleselijke liefdesverklaring richting Jay-Z. Het iets tragere Church Girl is nog zo’n voorbeeldje van hemelse vertolking van totaal aangebrande lyrics op een bedje van stuiterende New Orleans bounce. Hoe evangelisch is dit kerkmeisje dan eigenlijk? Ook ondeugend is afkoeler Plastic Off The Sofa. Lief achtergrondgezang en huppelende gitaarnoten, een vurige lovesong met Beyoncé’s soulstem op haar best.

In het memorabel provocerende Move liet Grace Jones voor Beyoncé dan toch maar haar voorbehoud varen om zich als legende in samenwerkingen gewoon ‘te laten leegzuigen’. Op pulserende bastonen draaft ze zelfs best fel op naast Nigeriaanse nieuwkomer Tems. In Heated, een lange hitsige breakdown, zit een verwijzing naar ‘uncle Jonny made my dress’, haar ten gevolge van aids overleden oom. Ook het verdere Pure/Honey is, aldus Beyoncé, eerbetoon aan oom Jonny, de voor haar zo belangrijke ‘godmother’, die haar als eerste blootstelde aan heel wat van de cultuur en de muziek die tot het album inspireerden. Thique dan, weer vier minuten verlangen en zinnelijke bevrediging. America Has A Problem zet je glad op het verkeerde been. Geen politiek, het verwijst enkel naar het gelijknamige rapnummer van ene Kilo Ali, waarmee Beyoncé uitgebreid een metafoor opzet tussen haar eigen sexappeal en de rol van een drugsbaron.
De titel van de energiebooster Summer Renaissance tenslotte dekt een dubbele lading. Een zomerse popsong is tegelijk decadente hommage aan erotische disco-queen Donna Summer en baadt integraal in de seventies Moroder-feel van I Feel Love.

Renaissance. Beyoncé maakt hier right in the face duidelijk dat haar muziek niet altijd zo kuis, braaf en romantisch mainstream zal zijn als het beeld dat algemeen over haar wordt opgehangen. Een ster die met acrobatische tremolo’s voor presidenten zingt en ontroert, die ballades voor iedereen kweelt, die algemeen beschaafd soulful en funky is, die wel boze overspelsongs uitzingt, maar voor het overige een eerder a-politiek en zeker geen militant profiel heeft. Maar intussen is ze al veel langer dan vandaag geïnspireerd door Afrikaanse pop en afrobeats en ook haar sociaal bewustzijn is sinds enkele jaren steeds meer aan het schuiven. Krijgen we zo op haar veertigste in lengten van jaren de zwartste Beyoncé ooit. Daarnaast staat hier ook een zelfbewuste vrouw die net als Kendrick Lamar laatst resoluut weigert om verwachtingen die op schouders van iconen als hen beiden worden gelegd zomaar slaafs in te volgen.

Hier wordt met die massa ingrediënten en ‘zonder enige dwang tot perfectionisme en overdreven reflectie’, een knaldanceplaat afgeleverd door een van de grootste supersterren van deze tijd. Geen rode draad meer zoals bij voorganger Lemonade. Alleen de hedonistische fysiek van de dance waarmee ze hier gretig buiten de lijntjes kleurt. Alles klinkt daarbij zo magisch, vitaal en herboren dat we er, zoals de keuze voor de plaattitel het ook verraadt, effectief Beyoncé’s Renaissance in moeten zien. Onnodig dus om zoiets avontuurlijks verder helemaal kapot te gaan analyseren. Het is, buiten kijf, al de dj-set van de zomer 2022. Voel je zelf vrij als Beyoncé om er eventueel ook nog de andere seizoenen aan vast te knopen.
Op naar ‘B8‘…

“I’m one of one, I’m number one, I’m the only one. Don’t even waste your time trying to compete with me. (Don’t do it.)…” ‘<span;> – Beyoncé, Alien Superstar



  1. I'm That Girl 
  2. Cozy 
  3. Alien Superstar 
  4. Cuff It 
  5. Energy 
  6. Break My Soul 
  7. Church Girl 
  8. Plastic Off the Sofa 
  9. Virgo's Groove 
  10. Move 
  11. Heated 
  12. Thique 
  13. All Up in Your Mind 
  14. America Has a Problem 
  15. Pure / Honey 
  16. Summer Renaissance