×

Concert

29 september 2015

Roger Waters’ The Wall wankelt op het witte doek

Geschreven door: Edgar Kruize

Vanavond is de film Roger Waters The Wall eenmalig te zien in verscheidene Nederlandse en Vlaamse bioscopen. De film vervlecht de liveregistratie van Waters’ The Wall-shows die hem tussen 2010 en 2013 van de straat hielden met een persoonlijke trip naar zowel het graf van zijn grootvader als het oorlogsmonument voor zijn vader. Beide mannen zijn slachtoffers van een wereldoorlog en in die zin is Waters dat zelf ook nog steeds.

Dat laatste is geen vergezochte constatering. Sterker nog, het is de rode draad van de film. Als je de inmiddels 72-jarige Waters in deze film de brief ziet lezen waarin wordt gemeld dat zijn vader is omgekomen tijdens de slag nabij het Italiaanse Cassino, zit hij te snikken als een klein kind. Het levert ongemakkelijk kijkvoer op, maar je kan niet anders dan constateren dat de emotie echt is. Zulke tranen zijn niet te acteren.

Roger-Waters.The-Wall.poster.promoFB.0601-15Roger Waters The Wall is in feite de film waarvoor de eerste bouwstenen reeds in de jaren ’80 zijn gelegd. Toen nog als onderdeel van Pink Floyd liet waters de live-uitvoeringen van The Wall in het Londense Earls Court filmen, om daar ‘iets’ mee te doen. Dat ‘iets’ mondde uit in de door Alan Parker geregisseerde speelfilm Pink Floyd The Wall, waar uiteindelijk geen enkel concertbeeld meer in te zien was. Anno 2015 heeft Waters wel doorgepakt en wordt in de film verslag gedaan van de ‘road trip’ die Waters eerst langs het graf van zijn in de Eerste Wereldoorlog gesneuvelde grootvader in Frankrijk brengt en daarna richting Italië, naar het oorlogsmonument waar zijn vaders naam tussen de gevallen soldaten uit de Tweede Wereldoorlog op een muur is vermeld. Het The Wall-concert, waarmee Waters tussen 2010 en 2013 de wereld over trok, zit daarbinnen verpakt.

Bijrijders
Wie naar de film kijkt, snapt dat het in de jaren ’80 slaande ruzie was tussen Roger Waters en regisseur Alan Parker over de voortgang van de toenmalige film. In feite wordt hier hetzelfde verhaal verteld, maar dan op een volledig andere manier. Je voelt aan alle kanten wat Waters hier probeert te doen, maar als regisseur schiet hij toch tekort. Roger Waters regisseerde de film samen met Sean Evans en maakt in het vertelproces rare keuzes. Zo duiken in de film tijdens zijn ‘road trip’ regelmatig bijrijders op de passagiersstoel op. Wie die mensen zijn en wat hun relatie met de hoofdpersoon is, wordt nergens uitgelegd. Daar moet je als kijker maar naar raden.

Verloren grip
Daarnaast laat Waters in de film het concept van het oorspronkelijke The Wall-album (jongetje verliest zijn vader in de oorlog, wordt rockster, ontspoort door drank, drugs en groupies en waant zichzelf op het podium uiteindelijk een fascistisch leider) los om de focus meer op de verwoestende impact van oorlogen te leggen. Dat is uiteraard een erg nuttige stap, gezien de explosieve staat van de wereld. Echter, als het concert in het segment belandt waarin de rocker in het bijzijn van een groupie ontspoort (Young Lust, One Of My Turns) heeft dat binnen het oorlogsverhaal geen enkele context meer. Op dat punt in de film wordt gewoon een lelijke, harde knip gezet in de audio van de groupie (“Oh my God, what a fabulous room” etc.) terwijl de filmcamera vervolgens door een leeg huis zweeft. De film die de kijker tot dat punt bij de kladden heeft, verliest die grip ineens volledig en dat is zonde.

‘In your face’
Het gros van de kijkers zal de film vanavond gaan zien om de imponerende concertervaring die The Wall was opnieuw te beleven. Op een groot doek komt de immense show absoluut goed tot leven. Maar ook hier toont zich de onvaste regie van Waters en Sean Evans enigszins doordat zij de momenten die tijdens het daadwerkelijke concert veel indruk maakten niet hebben weten te vangen. Tijdens de inmiddels legendarische ‘dodelijke bloemendans’ uit Empty Spaces/What Shall We Do Now wordt op het moment suprême op iets anders ingezoomd. Tijdens het kleurrijk opensplijten van de muur tijdens Comfortably Numb wordt vooral de reactie van het publiek getoond, waardoor het zijn impact op de bioscoopkijker niet heeft. Het meest imponerende deel van Run Like Hell (de op de muur geprojecteerde beelden waarbij Reuters-medewerkers Saeed Chmagh enNamir Noor-Eldeen in Bagdad worden neergeschoten door Amerikaanse soldaten als hun camera’s voor wapens worden aangezien) wordt in de film teniet gedaan omdat hierin een additioneel geacteerd segment verwerkt zit waarin Waters met zijn auto langs een graanveld rijdt waarin een fictieve executie plaatsvindt. Die is zo ‘in your face’ dat de op de muur geprojecteerde werkelijkheid ineens minder hard binnenkomt.

Het zijn enkele schoonheidsfoutjes die de totaalbeleving toch minder imposant maken dan het daadwerkelijk bijwonen van het concert. Er zijn echter ook een aantal prachtige vondsten die de impact van hetgeen er gebeurt alleen maar verhogen. Het intro, met een eenzaam op zijn trompet spelende Waters die door een ‘hard cut’ wordt overrompeld door de start van de The Wall–show met In The Flesh? komt als de spreekwoordelijke mokerslag binnen. Ook erg fraai is het duet dat Waters met zichzelf doet tijdens Mother. Tijdens de shows was het niet heel goed te horen, maar de film accentueert eens te meer dat de Roger Waters uit 1981 en de Waters van nu hier daadwerkelijk samen zingen, met het verschil in stemgeluid dat daar bij hoort. Erg mooi. De Floyd-fans zullen het audiograpje dat ook in de originele The Wall zit in de allereerste en allerlaatste seconde terugzien in de film.

Vrolijke misantroop
De eenmalige vertoning vanavond is ondanks de genoemde mankementen absoluut aan te raden voor iedereen die de The Wall-show heeft gezien tussen 2010 en 2013, of voor hen die dat hebben moeten missen. Want hoe je het ook wendt of keert, het is een van de meest spectaculaire stadionshows aller tijden geweest en de grootsheid zal je er in later stadium op dvd/blu-ray op je thuistelevisie toch minder goed in terugzien als op een groot bioscoopdoek. De screening vanavond is voorzien van een additioneel half uurtje waarin Roger Waters en Pink Floyd-drummer Nick Mason vragen van fans beantwoorden. Blijf daar zeker voor zitten. Door de overkoepelende filmbeelden die Waters’ film domineren, laat de film een loodzwaar gevoel achter. Dit halve uurtje laat zien dat Waters zeker niet altijd zo’n misantroop is en stuurt de kijker met een glimlach de nacht weer in.

ROGER WATERS THE WALL – vanavond 20:00 uur, diverse bioscopen in Nederland
Volledige speellijst hier: RogerWatersTheWall.com