×

Recensie

Pop

06 november 2011

U2 – (Super Deluxe

Achtung Baby

Geschreven door: Edgar Kruize

Uitgebracht door: Island

Achtung Baby U2 Pop 4.5 U2 – Achtung Baby (Super Deluxe Edition) Written in Music https://writteninmusic.com

Alle prachtige box-sets die dit jaar verschenen ten spijt, het vijftal re-releases vanwege het 20-jarig jubileum van U2’s Achtung Baby behoort tot de mooiste releases van het jaar. De Uber Deluxe Edition met magnetische mozaïek voorkant en Bono’s zonnebril valt met zijn bijna 350 euro ver buiten het budget. Vandaar bij deze de recensie van de Super Deluxe Edition, die in het geheel niet mis is, al zal de verzamelaar wel twee keer nadenken voor aanschaf.

Voor een compleet overzicht van Achtung Baby releases, verwijzen we je bij deze naar het eerdere bericht hier op WrittenInMusic.com. De Super Deluxe Edition gaat bij deze onder de loep. Het is een prachtig vormgegeven box, lekker zware slipcase met daarin een fantastisch mooi boekwerk en een aantal ‘art cards’ op LP formaat. Maar goed, het gaat om de muziek en die zit daar weer in verpakt. Tien schijfjes, laten we ze stuk voor stuk maar doorlopen.

Disc 1: Achtung Baby

Geen re-release is compleet zonder het originele album waaraan een set zijn naam leent. Zelfs twintig jaar na de originele release blijft Achtung Baby een fantastisch sterk album, waarop U2 alle kanten van zichzelf laat zien. Prachtige ballads (One, Love Is Blindness), experimenteler werk (The Fly, Zoo Station), het eeuwige dilemma tussen goed en kwaad (Until The End Of The World) het zit er allemaal in en klinkt nog lang niet gedateerd. Kan je dus gewoon van stellen dat het een tijdloze klassieker is die iedereen – al dan niet in de opgepoetste vorm van nu – in de kast moet hebben..

Disc 2: Zooropa

Meteen al een gevalletje ‘jammer’. In die zin dat Zooropa uitkwam op het moment dat U2 een creatieve piek had op de golf van publiciteit die Achtung Baby en (vooral) de daar aan gekoppelde Zoo TV Tour met zich mee bracht. Het album (uit 1993) past helemaal in het tijdsbeeld dat deze box geeft, maar juist door het album in deze set op te nemen wordt Zooropa gedegradeerd tot een soort appendix. Dat terwijl het als op zichzelf staand album buitengewone kwaliteiten heeft. Meer experimenteel dan Achtung Baby, waardoor er her en der een uitglijder op staat. Maar over de hele linie muzikaal stukken spannender en zelfs interessanter dan Achtung Baby, met toppers als Stay (Faraway So Close), Numb, het door Johnny Cash gezongen The Wanderer en natuurlijk het fenomenale Lemon. Zooropa had gewoon een eigen remaster/re-release verdiend in plaats van met dezelfde mix (tenminste, zo klinkt het) als in 1993 weggestopt te worden in een set als deze.
U2_AchtungBaby_SuperDeluxe_packshot

Disc 3: Uber Remixes

De hardcore U2-fan zal het meeste hiervan wel in huis hebben. Een flink aantal remixes die (op de Apollo 440 mix van One allemaal al eerder verschenen) maar wel handig dat het nu allemaal verzameld is. Hoogtepunten hier zijn de Steel String Remix van Night And Day en de lange mix van Lady With The Spinning Head. Een cd vol nummers die aantonen dat je prima kan dansen op het werk van U2, iets wat voor 1991 niet denkbaar was.

Disc 4: Unter Remixes

Nog meer remixen, ook niet heel veel nieuws onder de zon voor de fans die alles al hebben verzameld in de loop der jaren. Wederom de enige echte nieuwe mix is van Apollo 440 en het is weer One, ditmaal in een Ambient Mix die net even wat fijner is dan de mix op schijf drie. Hoogtepunten zijn de twee mixen van de Zooropa track Numb, die eerder op de fanclub remix-cd Melon te horen waren en nu hun weg naar de massa (of tenminste, de mensen die deze set kopen) vinden.

Disc 5: B-Sides & Bonus Tracks

Kijk, hier wordt het pas écht interessant. Natuurlijk, die b-kantjes dat geloven we wel. Maar het niet eerder uitgebrachte materiaal is zo goed dat je jezelf afvraagt waarom ze dat twintig jaar onder de pet hebben gehouden. Al snap je wel dat ze het album niet hebben gehaald. Op Heaven And Hell gaat U2 namelijk een beetje de kant op die Primal Scream later op hun Give Out But Don’t Give Up album koos, terwijl Blow Your House Down meer klinkt als U2 op de laatste paar albums. Waardoor je afvraagt of het wel écht twee decennia oud is. Het door piano gedragen Near The Island is ook mooi, maar vanwege het instrumentale karakter had het eigenlijk op geen enkel volledig album gepast.

Disc 6: Kindergarten – The Alternative Achtung Baby

Een schijf die erg doet denken aan de diverse bootlegs van The Beatles waarop hun albums door fans opnieuw in elkaar zijn gezet aan de hand van alternatieve studio opnames. Hier dus het volledige Achtung Baby, maar dan met het woordje ‘Baby’ voor elke titel geplakt. Het geeft een interessant kijkje in de vroege versies van de nummers. Her en der andere arrangementen, soms andere teksten. Het is alsof je naar een ruwe schets luistert, maar daarin zit ook een bepaalde schoonheid. Deze schijf doet vooral het op de radio doodgedraaide One opnieuw opleven. Je merkt dat de bandleden tijdens het spelen ook heel goed beseft dat ze iets magisch op het spoor zijn en daardoor druipt de bevlogenheid je speakers uit. Maar het is geen ceedeetje dat je snel even nog een keer opzet. Dan ga je toch weer voor de vertrouwde en uiteindelijk betere versies op schijf 1.

Disc 7: From The Sky Down – A Documentary (dvd)

De documentaire van regisseur Davis Guggenheim over het maken van Achtung Baby is maar half geslaagd. De reden is wellicht dat de film te veel in het nu blijft hangen. Hij start als de band op het punt staat het podium van Glastonbury 2011 te betreden en eindigt daar ook. Daar tussenin zie je de band teruggaan naar Berlijn, naar de ruimte waar aan Achtung Baby is gewerkt en met horten en stoten het verhaal vertellen van hoe het album is gemaakt, terwijl ze in de studio proberen de liedjes van toen opnieuw te spelen. De sessies in het nu zijn soms wat langdradig. Daardoor ademt de documentaire niet zozeer het ‘Achtung Baby gevoel’, het maakt het je lekker voor dingen die uiteindelijk niet komen en over de hele linie mist ‘ie gewoon veel. De aansluitende tournee is min of meer een voetnoot in de documentaire, terwijl de shows rond het Achtung Baby materiaal baanbrekend zijn geweest. Frustrerend is dat er in de film DAT tapes te zien en horen zijn met onuitgebracht en reuze interessant materiaal, waar doorheen wordt gekakeld. Dát materiaal had juist op een van de cd’s in een uitgebreide set als deze gepast en schittert nu door afwezigheid. De trailer:

Disc 8: Achtung Baby The Videos (dvd)

Alle videoclips uit de Achtung Baby en Zooropa periode op een rijtje, min of meer in chronologische volgorde. Inclusief alledrie de versies van One, erg fijne live-versies van Until The End Of The World en The Fly en van laatstgenoemde track ook het spervuur van woorden dat tijdens de liveshows op het publiek werd afgevuurd. Om de huiskamer in een kleine concertzaal te veranderen. Veel van de clips stonden overigens eerder al op de Best Of 1990-2000 verzamel-dvd.

Disc 9: Bonus Material (dvd)

Een grote trip terug de tijd in deze dvd, die verreweg het leukst van de vier bijgevoegde dvd’s is. Al is het alleen maar om weer eens het fantastische MTV Most Wanted met Ray Cokes te zien opdoemen (hier in een live-link met U2 die in Zweden met ABBA-kabouters Björn en Benny optreden – , maar de documentaire Zoo TV Special – A Documentary in combinatie met de MTV Rockumentary over de Zoo TV tournee van U2 spannen de kroon. Had dit materiaal gemengd geweest met de documentaire op schijfje nummer 7, was het resultaat een ultiem document geweest. Nu blijft op disc 7 een maar matig geslaagde documentaire over en op deze schijf 9 vooral een prachtig tijdsbeeld van een superband en muziektelevisie in het begin van de jaren ’90.

Disc 10: Zoo TV Live From Sydney (dvd)

De reeds eerder op dvd verschenen en Grammy Award winnende live-registratie van het allerlaatste deel van de Zoo TV tournee, dat Zoomerang was gedoopt. Opgenomen in Sydney in 1993 is dit U2 dat de live-act rond het Zoo TV circus tot in de puntjes in de vingers had. Maar ‘even better than the real thing’ wordt het nergens. Dat weet iedereen die in 1992 en 1993 de megalomane maar toch intiem aanvoelende stadionshows zelf heeft meegemaakt.

De hele box doorploeteren, daar ben je wel een lang weekendje mee bezig. Het is dan ook echt een prachtige release. Toch blijft het de vraag met welke consument in het achterhoofd deze nu precies samengesteld is. De echte die hard fan zal ‘m willen hebben vanwege de prachtige vormgeving en het prima (wat zeggen we, prachtige!) boekwerk dat de ‘body’ van de set vormt en waarin de schijfjes zijn verpakt. Tegelijk zullen die fans maar erg weinig op de set aantreffen wat ze niet al eerder hebben aangeschaft. Grootste bezwaar is wellicht dat er (nog) meer onuitgebracht materiaal op had moeten staan, al was het maar één extra cd. Op visueel gebied maakt de negende dvd je erg warm voor de eerste incarnaties van de Zoo TV tournee, waardoor het toch een beetje jammer is dat juist uit die periode geen compleet concert in de set is opgenomen (het dichtst bij komt de Zoo TV Special, maar daar zit veel ‘ruis’ doorheen en is met in totaal tien en een half liedje verre van compleet). De tiende schijf een concert laat zien dat iedere fan al in de kast heeft en waarop een van de laatste shows te zien is. Een concert van pakweg een jaar eerder had inhoudelijk meer met Achtung Baby te maken, terwijl tijdens de Sydney show een aantal van de Achtung Baby tracks in de set waren vervangen door Zooropa nummers.

Hoe dan ook, voor wie is deze set nu? Voor de gewone consument die het album een warm hart toe draagt is bijna 100 euro uitgeven een flinke klap geld. Al biedt de box enorm veel waar voor dat geld. De fans die het geld er blind voor over hebben, zullen wellicht balen dat veel materiaal al in hun collectie zit en ze dus in feite alleen een dik boek en een handvol nieuwe liedjes aanschaffen. Het maakt ook eigenlijk niet precies uit wie de doelgroep is. Het valt niet te ontkennen dat de uitvoering van de set wonderschoon is, het geboden materiaal van disc 1 tot disc 10 prachtig is en het boekwerk alleen de aanschafprijs al waard is. Het schoolvoorbeeld van een heel goed verzorgde set. Al had nét wat meer onuitgebracht materiaal van deze box net zo’n klassieker gemaakt als het album waarop ‘ie is gebouwd. Nu is ‘ie ‘gewoon’ heel erg mooi.



  1. Zoo Station
  2. Even Better Than The Real Thing
  3. One
  4. Until The End Of The World
  5. Who's Gonna Ride Your Wild Horses
  6. So Cruel
  7. The Fly
  8. Mysterious Ways
  9. Tryin' To Throw Your Arms Around The World
  10. Ultraviolet (Light My Way)
  11. Acrobat
  12. Love Is Blindness