×

Concert

28 augustus 2016

Nynke Laverman verlegt ook live weer de muzikale grenzen

Geschreven door: Marcel Hartenberg

Nynke Laverman bracht eerder dit jaar het album Wachter uit dat meerdere malen live gebracht werd in de kerk van Midsland, als onderdeel van het onvolprezen Oerol festival op Terschelling. Kilometers verder naar het zuiden, in de streken waar Rowwen Hèze en de Janse Bagge Bend normaliter meer te horen zijn, was het op zaterdagavond 27 augustus in een uitverkochte Severinuskerk in Grathem waar Nynke en haar gezelschap neerstreken. Wachter, haar nieuwste album, stond centraal. Het is een album dat rijk aan taal is, de Friese taal wel te verstaan, laat Nynke horen hoe dansend en rijk taal kan zijn. Tegelijk maakte ze in haar voorstelling duidelijk dat taal grenzen overschrijdt en kan spreken in de emotie die in de woorden zit, die in de liedjes zit, in de muziek, in wat zij en haar muzikanten overbrachten. Midden in het Limburgse land liet Nynke emotie en muziek de taal van de avond zijn en toonde daarmee aan hoe muziek grenzen te boven gaat.

Was de natuur al een onderdeel van het verhaal en van het fraai geïllustreerde boekje bij het album, het is de vormgevers van de voorstelling gelukt die natuur op locatie te brengen. Als je het openingsgedicht van het album in gedachten neemt, het fraaie Boskûle, dan kun je je een beeld proberen te vormen van wat men op het podium brengt. En toch zul je zien, ook als je het album kent, dat je, wanneer je de voorstelling bezoekt, verrast wordt. Zo was het ook deze zaterdagavond. Het was eerst verrast en bewonderend kijken naar het podium tot het moment dat aanzwellende muziek aankondigde dat er iets ging gebeuren. En daar was Nynke.

Met zelfverzekerde pas het podium op, bracht ze de verzamelde mensen dichter bij de natuur. Het gedicht rolde en danste, het Fries werd hier en daar begrepen, soms waren er blikken van onbegrip, maar voor het merendeel was er fascinatie en toekijken, luisteren, meemaken hoe Nynke dit bracht. Al snel kwam ook een sleutelvraag uit het album naar voren. Vrij vertaald: “Wil jij er één zijn die zich onderscheidt of wil jij één zijn?” Het Limburgse publiek bleef stil na het gedicht en ging mee in de stroom van de voorstelling. En die voorstelling was vertelling en muziektheater in één. Het podium werd met de speciale constructie die het fascinerende middelpunt was, volop gebruikt.

Celliste Geneviève Verhage en multi-instrumentalist Sytze Pruiksma zetten met de veelzijdige cello en de diversiteit aan instrumenten die Sytze bespeelde. de zang van Nynke luister bij. De interactie tussen de muzikanten en de muzikanten en Nynke was een feest voor het oog en voor het oor. De blikken die uitgewisseld werden, waren daar onderdeel van, daarnaast was het speelplezier bij allen merkbaar. De manier waarop Sytze geestdriftig Jefte naar een einde bracht, de gezichtsuitdrukkingen van Geneviève bij uiteenlopende nummers, het maakte de beleving meer dan een bewondering van het podium of van de muzikale talenten van de muzikanten. Je voelde zowat de beleving van de muzikanten. Een bijzondere ervaring. En let wel, daar kwam dan nog de beleving bij van hoe fraai het spel van zowel Geneviève en Sytze was.

Dat alles met daarbij natuurlijk de zang en het vertellen van Nynke. Als zangeres maakte ze met eerdere voorstellingen al duidelijk dat het overbrengen van emotie, het publiek daarin ook meenemen tot haar kwaliteiten behoorde. Vaker was ze omringd door grotere gezelschappen, hier stond ze midden in de intimiteit van drie. Het was mooi te zien hoe Nynke op het podium het publiek meenam en de aandacht vasthield, nog mooier om te horen hoe zij met haar zang emotie aan het Fries gaf, hoe haar zang dus voorbij aan provinciegrenzen ging en gewoon binnen kwam bij de mensen in de kerk. Ze gaf energie in nummers als Jefte, De Wachter en Kathedralebouwer en bracht nummers als De Langste Sliep, Moarn, Ald Mei Dy en Swannesang aan de andere kant met veel gevoel en gaf zo de nummers met haar zang een verstillende pracht.

Is het album al mooi nog zonder dat je daar een voorstelling bij kan bedenken, deze voorstelling meemaken én de muziek en zang live ervaren, is een ervaring van meer dan een overtreffende trap. Om zó meegenomen te worden in een muzikaal sprookje, een reis in een andere taal, met de muziek gedreven gebracht, met de zang van Nynke in intensiteit en fragiliteit naast elkaar te beleven, is een overdonderende ervaring. Wil je onthaasten en de tijd nemen om verhaal, muziek en zang in één voorstelling samen te ervaren én misschien de achterliggende boodschap begrijpen en mee te nemen,  dan is deze voorstelling warm aanbevolen. Via http://nynkemusic.com/tourdates vind je een overzicht van de komende voorstellingen. Binnenkort op Written in Music een interview met Nynke in het kader van Wachter.