Wereldpremière Katibu di Shon door Nationale Reisopera
De Nationale Reisopera presenteert op maandag 1 juli 2013 in de Stadsschouwburg van Amsterdam de Wereldpremière van Katibu di Shon (Slaaf en Meester); de eerste opera in het Papiaments! De dag ervoor, zondag 30 juni, vindt een openbare generale repetitie plaats. Beide evenementen zijn ontstaan in samenwerking met de Stichting Herdenking Slavernijverleden 2013. Katibu di Shon markeert het herdenkingsjaar 150 jaar afschaffing van de slavernij.
Mezzosopraan Tania Kross was al enige jaren in de weer om de eerste opera in het Papiaments te realiseren, toen zij ontdekte dat zij een opmerkelijke geschiedenis deelt met librettist Carel de Haseth. Zij kwam er achter dat haar voorouders als slaven werkten voor de overgrootvader van de auteur van de novelle Katibu di Shon / Slaaf en Meester, die ten grondslag ligt aan deze opera. Tania Kross vroeg Randal Corsen als componist. Zijn werk wortelt in de Curaçaose traditie maar weerspiegelt ook de (klassieke) muziek van onze eigen tijd.
Met een openbare generale repetitie op 30 juni en een wereldpremière op 1 juli, brengt de Nationale Reisopera in samenwerking met de Stichting Herdenking Slavernijverleden en de Stadsschouwburg Amsterdam, een unicum: de eerste opera in het Papiaments met als titel Katibu di Shon (Slaaf en meester). Een eerdere poging om de productie op de planken te brengen strandde onder druk van gebrek aan financiële middelen.
De opera Katibu di Shon is gebaseerd op de novelle Slaaf en Meester, een ‘histoire parfumée’, van Carel de Haseth. De opera vertelt over de vriendschap tussen slaveneigenaar Wilmu en zijn slaaf Luis en hun gezamenlijke liefde voor de slavin Anita. Deze driehoeksverhouding mondt uit in een confrontatie tussen de slaaf en zijn meester. Ze zijn op dezelfde dag geboren en de jongens groeiden op als waren het broers. Anita houdt van beide mannen, maar kiest uiteindelijk voor een liefdesrelatie met Luis. De mannen komen lijnrecht tegenover elkaar te staan. Zowel Wilmu als ook Luis wenden hun onmacht en frustratie af op Anita. Zij is de katalysator in dit conflict; liefde kent geen kleur.
Deze strijd van macht en onmacht, van verstoorde menselijke relaties, wordt uitvergroot terwijl het verhaal zich afspeelt tegen de achtergrond van de Grote Slavenopstand die op 17 augustus 1795 op Curaçao uitbrak. Het verzet van slaaf Luis en slavin Anita wordt parallel verteld aan de aanzwellende roep om vrijheid. In een dramatische ontknoping pogen de beide mannen als mensen tijdig tot elkaar te komen.
De geschiedenis van de Nederlandse slavernij is een met velen gedeelde geschiedenis. Zowel Nederlanders als Afrikanen, Surinamers en Caribische Nederlanders waren hier bij betrokken. Op 1 juli 2013 is het precies 150 jaar geleden dat de slavernij in de toenmalige Nederlandse koloniën Suriname en de Nederlandse Antillen werd afgeschaft. Toch is de geschiedenis van het slavernijverleden actueel. De gevoelens en betrokkenheid van nazaten is sterk en aanwezig. Bovendien bestaat slavernij nog steeds; in geheel eigentijdse en steeds weer nieuwe vormen. Herdenken is voor de stichting: gedenken; het (er)kennen van een gedeelde Nederlandse geschiedenis, een gezamenlijk verleden dat niet vergeten mag worden. Dit jaar herdenken en vieren we 150 jaar vrijheid en streven naar een nieuwe toekomst, zonder slavernij.
Pianist, componist, arrangeur Randal Corsen (Curaçao 1972) wordt beschouwd als een van de belangrijkste muziekambassadeurs van zijn geboorte-eiland. Hij staat bekend om de eigenzinnige wijze waarop hij jazz vermengt met Antilliaanse en Latijns-Amerikaanse muziek. In 2004 ontving hij de prestigieuze Edison Jazz Award voor zijn debuut-cd Evolushon. Zijn volgende cd Armonia nam hij op in New York met onder andere Roy Hargrove en Paquito D’Rivera. Vervolgens bracht hij de cd Corsen plays Corsen uit met klassieke pianocomposities van zijn bet-overgrootvader en bracht hij een ode aan de Curaçaose folklore op de cd Dulsura di Korsou. Onlangs verscheen zijn nieuwe cd Symbiosis, waarop hij samenwerkt met sommige van de meest toonaangevende en veelbelovende jonge jazzmusici van dit moment. Katibu di Shon is zijn eerste opera.
Librettist Carel de Haseth (Curaçao 1950) werd opgeleid als apotheker en was gedurende vele jaren werkzaam op farmaceutisch gebied op de Antillen. Zijn betrokkenheid bij de Antilliaanse politiek leidde er toe dat hij in 1994 benoemd werd tot Gevolmachtigd minister van de Nederlandse Antillen in Den Haag. Vervolgens was hij ook adviseur van de minister-president van de Nederlandse Antillen en Raadsadviseur. Carel de Haseth is ook actief in het culturele leven. Zo is hij redacteur van verschillende tijdschriften en auteur. Zijn werken verschenen in zowel het Papiaments als het Nederlands. Voor zijn novelle Katibu di Shon (1988) ontving hij de Cola Debrotprijs.
