De meest prominente orgelspeler in het rockgenre en grondlegger van de symfonische rock is maandag 16 juli 2012 overleden aan de gevolgen van alvleesklierkanker. Jon Lord vergaarde in de jaren zeventig wereldfaam met Deep Purple dankzij een rits albums die uitgroeiden tot klassiekers en opzwepende optredens over de hele wereld.

Lord werd geboren op 9 juni 1941 in Leicester waar zijn ouders hem op vijfjarige leeftijd naar klassieke pianoles stuurde. Hij bleek een geboren muzikant en bleef jarenlang trouw zijn lessen volgen. Als tiener stapte hij over op een Hammond-orgel en speelde in jazzcombo’s van Bill Ashton en Art Wood en popbandjes als The Flower Pot Men. In 1968 richtte hij samen met drummer Ian Paice en gitarist Ritchie Blackmore Deep Purple op. De eerste drie albums Shades Of Deep Purple, The Book Of Taliesyn en Deep Purple lieten het enorme talent van dit gezelschap al horen. Het liedje Hush van het debuut leverde zelfs direct een hit op, maar nummers als Wring That Neck en Shield bleken achteraf een betere voorbode van wat nog zou komen.

Na wat bezettingswijzigingen kwam in 1969 de legendarische ‘Mark II’ tot stand. Deze line-up met Lord, gitarist Ritchie Blackmore, zanger Ian Gillan, bassist Roger Glover en drummer Ian Paice kan samen met Black Sabbath en Led Zeppelin beschouwd worden als het trio dat hardrockgenre uitvond. Met het vierde album Concerto for Group & Orchestra (een klassieke symfonie) vestigde Jon Lord zijn naam als geniaal componist en innovator. Het concert dat Deep Purple in 1969 samen met het Royal Philharmonic Orchestra in de Royal Albert Hall onder leiding van Malcolm Arnold gaf, werd een mijlpaal in de muziekgeschiedenis en kan in zekere zin worden beschouwd als de bron van de symfonische rock.

Het album In Rock uit 1970 katapulteerde Deep Purple tot grote hoogte en zorgde voor wereldwijde doorbraak. Dik veertig jaar later staat het epische nummer Child In Time nog altijd in de top 5 van menig lijstje popklassiekers. Door het orgelwerk van Lord en de uithalen van Gillan werd het nummer een klassieker die zich moeiteloos kan meten met Stairway to Heaven (Led Zeppelin), Bohemian Rapsody (Queen) en November Rain (Guns N’ Roses).

De stevige muzikale koers werd succesvol voortgezet met het album Machine Head dat de tijdloze klassieker Smoke On The Water bevat. Hoewel dat nummer vooral bekend is door de beroemde (misschien wel de beroemdste) gitaarriff, leverde Jon Lord een belangrijke compositorische bijdrage. Lord had in heel veel nummers een aandeel en wordt algemeen beschouwd als het brein van Deep Purple. Hij was als oudste bandlid dan ook de stille kapitein op het schip. Het in Japan opgenomen live-dubbelalbum Made In Japan (1972) werd eveneens een klassieker. Op het podium was Deep Purple immers nog beter en ruiger dan in de studio. Blackmore en Lord vochten op hun instrumenten menig duel uit en stuwden elkaar naar muzikaal grote hoogten. Made In Japan behoort tot de beste live albums ooit gemaakt en werd zelden geëvenaard.

Na het enigszins teleurstellende Who Do You Think We Are verlieten zanger Ian Gillan en Roger Glover de band en werd de jonge David Coverdale en Glenn Hughes aangetrokken als hun vervangers. Deep Purple leefde op en leverde meteen weer twee klassiekers op rij af, namelijk Burn en Stormbringer. Ondanks de enorme successen kregen interne strubbelingen de overhand en vertrok ook Blackmore. Zijn opvolger, de Amerikaanse gitaarheld Tommy Bolin, zorgde voor nog meer funkinvloeden en Deep Purple’s meest swingende album Come Taste The Band.

In 1976 viel Deep Purple (destijds Mark IV) na het tragische overlijden van Tommy Bolin uit elkaar en sloot Lord zich na wat solo-avonturen aan bij Coverdale in Whitesnake. Ook bij die band werkte hij mee aan klassiekers als Love Hunter, Ready An’ Willing en Live…In the Heart Of The City. In 1984 kwam de legendarische line-up van Deep Purple weer bij elkaar en leverde het degelijk, doch weinig opzienbarende album Perfect Strangers af. Hoewel volle zalen wereldwijd hun deel waren, bleven nieuwe albumsuccessen in de jaren erna uit. Artistiek hoogtepunt uit die periode was het album Purpendicular waarop Jon Lord opnieuw een grote inbreng had. Hoewel Deep Purple anno 2012 nog steeds actief is, haakte Lord in 2002 af om zich bezig te houden met o.a. soloprojecten op klassiek gebied en het Jon Lord Blues Project. In 2011 maakte Lord bekend dat hij leed aan kanker, maar dat weerhield hem er niet van om mee te werken aan het heruitgaveprogramma dat EMI had opgezet voor de vroege Deep Purple albums en het componeren van nieuwe muziek.

Na zijn pensionering bij Deep Purple noemde hij Concerto For Group And Orchestra één van de hoogtepunten in zijn leven. Na de recreatie van de partituur met onze landgenoot Marco de Goeij vond in september 1999 een nieuwe uitvoering plaats in de Royal Albert Hall in Londen. Ook dat noemde Lord een hoogtepunt. De invloed van Jon Lord is tot vandaag de dag terug te horen in de popmuziek. Luister bijvoorbeeld eens naar het Nederlandse trio DeWolff en je hoort de hand van Lord er direct in terug. De rockwereld is zijn meest geniale toetsentovenaar kwijt. We zullen het muzikale genie missen.

Voormalig Deep Purple bassist Glenn Hughes: “I turned my phone on as my plane landed at LAX, to hear the very sad news that we had lost Jon. It has deeply saddened me. A Gentleman and truly gifted. Jon was the one who convinced me to join Deep Purple Mk III. He was a father figure to me in those early years, and I will remember these moments we shared together. His music will live on, and I’m so glad that Jon and I wrote This Time Around. With love in my heart.”

Voormalig Deep Purple en Whitesnake zanger David Coverdale over het heengaan van Lord: “It was an absolute joy and pleasure for me to know him and to work alongside him. He is missed already.”

Deep Purple zette op hun website de volgende boodschap: “Our beloved Jon passed away on Monday 16th July 2012. We have lost a dear friend, a brother and a wonderful musician. His dignity and graciousness touched us all. His music was an inspiration and took us to places beyond our imagination… A truly great man. We humbly express our eternal love and great respect.”

Lord overleed in de London Clinic. Hij werd 71 jaar oud.