Os Mutantes, de Braziliaanse band die in de jaren zestig groot werd met de avant-gardistische Tropicalia-beweging, is na een lange periode van inactiviteit weer vol in actie. Vorig jaar bracht het album Haih en de band, die zelfs in hun afwezigheid een enorme inspiratie vormde voor artiesten als Kurt Cobain, The Flaming Lips en Beck, doet deze zomer verschillende podia in Europa aan. Op vrijdag 16 juli spelen de theatrale rockers in Paradiso op locatie: De Tolhuishuin in Amsterdam-Noord.

Os Mutantes, wat ‘de mutanten’ betekent, werd in 1966 in Sao Paulo opgericht door de broers Arnaldo Baptista (bas, keyboard en zang) en Sérgio Dias Baptista (gitaar en zang), en zangeres Rita Lee. Zij stonden aan de wieg van de Tropicalia-stroming, die muziek, theater, avant-gardistische poëzie en andere visuele en auditieve kunstvormen wilde verenigen. Os Mutantes mixte psychedelische rock met humor, politieke kritiek, traditionele muziek als de samba en de in die tijd populaire muziek van The Beatles en Jimi Hendrix. Via Tropicalia-helden Gilberto Gil en Caetano Veloso verwierf de band een prominente plaats in de beweging.

Het eerste, titelloze album van Os Mutantes verscheen in 1968, gevolgd door een ietwat rommelige reeks van platen. Twee daarvan werden uitgebracht als soloalbum van Rita Lee, maar werden echter wel met alle Mutantes ingespeeld (Build Up uit 1970 en Hoje É O Primero Dia Do Resto Da Sua Vida uit 1972). En twee albums verschenen pas jaren later: Technicolor werd opgenomen in 1971, bij Polydor UK en met het doel om de band in de rest van de wereld te lanceren, maar de mastertape verdween op mysterieuze wijze. Op even spookachtige wijze dook de band weer op en het album werd in het jaar 2000 alsnog uitgebracht. Met ‘A O e o Z’, opgenomen in 1973, sloeg de band de richting van de progressieve rock in, maar door een meningsverschil met de platenmaatschappij verscheen ook dit album pas jaren later, in 1992.

In eigen land was de band succesvol, maar de politieke situatie in Brazilië verslechterde en onder anderen Gilberto Gil en Caetano Veloso werden verbannen. Daarbij wilde Rita Lee aan haar solocarrière werken en Os Mutantes viel uiteen in 1978. Daarmee verdwenen zij echter niet uit de spotlight, want hun muziek werd van hand tot hand doorgegeven en heeft tot nu aan toe invloed gehad op artiesten als Kurt Cobain, The Flaming Lips, Beck en Devendra Banhart.

In 2006 kwam de band uiteindelijk weer bijeen voor een reeks optredens, maar zonder Rita Lee, die vervangen werd door zangeres Zélia Duncan, die daarna weer werd vervangen door Bia Mendes. Ook de muzikanten wisselden veelvuldig rondom Sérgio Dias, en zijn broer Arnaldo Baptista is er nu ook niet meer bij, maar een nieuwe plaat werd toch gemaakt, opgenomen en uitgebracht bij het label Anti-. Haih verscheen in september 2009 onder luid gejubel van welhaast de hele muziekwereld. De oude rockers met hun originele benadering van muziek en kunst spelen op verschillende podia in Europa en stoppen op vrijdag 16 juli even op een wonderlijk mooi plekje in Amsterdam Noord: De Tolhuistuin.