×

Concert

22 december 2012

Elina Duni Quartet op Jazz Fest Bochum

Geschreven door: Wouter Schenk

Label: ECM

Er zijn tal van crossover’s tussen verschillende muzieksoorten en jazz. Goede en slechte. Een melodielijn van Vivaldi combineren met een jazz combo’tje kan een slecht voorbeeld zijn. Misschien aardig amusement, maar niet mijn stijl. Er zijn ook tal van goede voorbeelden. Zo creëert de pianist en componist Uri Caine geweldige stukken op thema’s van bijvoorbeeld Gustaf Mahler. Authenticiteit is daarbij, in mijn opinie, het credo. Creëren is authentiek bij uitstek. Een voorbeeld van geheel andere orde is Elina Duni, die op een geheel authentieke wijze Albanese volksmuziek herinterpreteert in een nieuwe vorm waarbij jazz het medium is. Jazzpuristen zullen misschien zeggen dat het geen jazz is. Maar ach, ik ben ruimdenkend als het gaat om de hokjesgeest. Wat uiteindelijk telt is de muziek zelf, niet het etiket.

In Bochum, tussen Essen en Dortmund, werd op 23 en 24 november voor de zevende maal Jazz Fest Bochum georganiseerd. Een klein festival dat zijn oorsprong vindt in de Ruhr Universität Bochum, waar het de eerste zes jaar plaatsvond in de aula van de universiteit. Dit jaar is de locatie gevonden in het Hardenberghaus, een studentencampus aan de rand van de stad.

Met zangeres Elina Duni heeft het festival een rijzende ster binnen gehaald. Elina Duni is geboren in Albanië en woont sinds haar tiende in Zwitserland waar ze aan de Hochschule Künste Gesang und Komposition in Bern studeerde. Eerder studeerde ze klassiek piano aan het conservatorium in Genève. Onlangs heeft ze op het vermaarde label ECM haar derde CD uitgebracht: Matanë Malit (“Achter de berg”) en treedt ze op podia in heel Europa op. In Essen kreeg ze in de zelfde maand november de Jazz Pott Preis. Duni brengt dus, met haar kwartet, traditionele Albanese volksliederen en poëzie in een ingetogen en krachtige jazz setting. Door deze synthese van volksliederen en jazz komen deze liederen opnieuw tot leven in een nieuwe vorm en laat Elina de ziel van het Albanese volk doorklinken. Een volk dat eeuwen onderdrukking kent. En Duni is bijzonder goed in staat om deze spirit over te brengen in haar muziek.

Een greep uit haar liederen. Çobankat is een traditioneel Zuid-Albanees lied dat gaat over herderinnen die onder het juk van hun bazen uit willen komen. In de melodielijn hoor je duidelijk oriëntaalse en Arabische invloeden. Het ingetogen jazz arrangement maakt het tot iets mystieks.  In U rrit vasha bezingt Duni een bruiloft in Kosovo met de krachtige percussie van drummer Norbert Pfammatter en het pianospel van Colin Vallon. Kjani trima is een ingetogen lied over de strijd van het Albanese volk, samen met de Grieken tegen het Ottomaanse rijk. In Ra Kambana, een populair volkslied onder de in Griekenland wonende Albanen hoor je de klanken van Griekse en Oriëntaalse invloeden, vertaald in een modern arrangement met Colin Vallon (p), Patrice Moret (b) en Norbert Pfammatter (d).
Met Kristal laat Elina Duni eigentijds werk zien. Het is een tekst over een verloren liefde van de Albanese schrijver Ismail Kadare, waar Duni de muziek voor schreef. Een prachtige ballad op basis van het onderstaande gedicht.

Wat mij betreft is Elina Duni rijp voor ‘Vrije Geluiden’ of het Bimhuis!

It’s a long time since we saw each other and I feel
I am forgetting you. The memory of you
Dies in me day by day,
The memory of your hair
And everything about you.
Now I’m looking everywhere
For a place to drop you
A line, a verse, or crystal kiss –
And so depart.
If no grave will receive you,
No marble nor crystal sepulchre –
Will I have to keep you always with me
Half-dead and half-alive ?
If I can’t find a chasm to drop you into
I’ll look for a lawn or field
Where I will scatter you softly
Like pollen.
Perhaps I’ll trick you into an embrace –
And go away irrevocably
And neither of us will know the other.
This is forgetting isn’t it?

It’s a long time since we saw each other and I feel
I am forgetting you. The memory of you
Dies in me day by day,
The memory of your hair
And everything about you.

Now I’m looking everywhere
For a place to drop you
A line, a verse, or crystal kiss –
And so depart.

If no grave will receive you,
No marble nor crystal sepulchre –
Will I have to keep you always with me
Half-dead and half-alive ?

If I can’t find a chasm to drop you into
I’ll look for a lawn or field
Where I will scatter you softly
Like pollen.

Perhaps I’ll trick you into an embrace –
And go away irrevocably
And neither of us will know the other.
This is forgetting isn’t it?

Al de besproken nummers zijn te vinden op de CD ‘Matanë Malit. Voor meer informatie zie: www.elinaduni.com