×

Interview

11 januari 2021

Marcin Wasilewski Trio, Joe Lovano en het Arctic Riff

Geschreven door: Dick Hovenga

Label: ECM Records

Alles wat het Poolse Marcin Wasilewski Trio uitbrengt verdient onze speciale aandacht. De muzikanten, naast pianist Wasilewski zijn dat bassist Slawomir Kurkiewicz en drummer Michal Miskiewicz, die zich vanaf hun tienerjaren, onder vleugels van jazzheld/trompettist Tomasz Stanko, ontwikkelden zich tenslotte tot één van de meest fascinerende Europese jazztrio’s die er heden ten dage rondgaan. Hun vier albums onder hun eigen naam, met een livealbum (van hun legendarische optreden op Middelheim in 2016) als extra proef van bekwaamheid maakten diepe indruk. Een grote verrassing deed zich vlak voor de zomer voor met het uitbrengen van Arctic Riff , een album waarop het trio de samenwerking aangaat met Amerikaanse sax grootheid Joe Lovano. Een samenwerking die wel heel erg goed uitpakte en vele vragen opriep om eens lang over door te kletsen. Een interview was, met de meeste muzikanten thuis vanwege corona, snel geregeld.

We spreken Marcin op een dag waarop het weer in Nederland naar een vroege herfst lijkt omgeslagen en ze juist in Warschau fijn zonnig weer hebben. ‘De wereld op zijn kop maar ja, dat zijn we onderhand gewend’, zo vertelt hij. ‘Toevallig zijn er in Polen nu weer wat mogelijkheden om op te treden al is het voor een select publiek en ik ben toevallig net gisteren na een week spelen pas weer thuisgekomen. Ze hadden mij als curator voor een nieuwe festival gevraagd en ik had een internationaal programma voorgesteld. Achter elkaar viel de ene na de andere muzikant natuurlijk door de corona van die lijst af. Maar we wilden het festival, in aangepaste vorm wel door laten gaan en gelukkig hebben we met veel Poolse muzikanten nog iets moois kunnen opzetten en hebben we met het trio zelf ook nog gespeeld. Ondank het feit dat er maar een derde van het publiek op de tribune zat voelde het goed om al wel weer te kunnen spelen weer. Daarna hebben we ook nog twee andere plekken aan de kust (het noorden van Polen) aan kunnen doen en daar op heel mooie plekken kunnen spelen. Alles bij elkaar geeft dat na maanden niets kunnen doen toch weer hoop. In deze rare tijd heb je ook niet altijd inspiratie om nieuwe stukken te schrijven, jezelf sowieso achter de piano te zetten. Dus de energie die deze optredens hebben gegeven zijn zeer welkom (lacht).’

We krijgen het natuurlijk over het nieuwe album en over Joe Lovano. ‘De samenwerking met Joe Lovano gaat eigenlijk helemaal terug naar 2006, toen hij op één van de twee grote internationale jazzfestivals in het zuiden van Polen speelde, ik ben me bewust dat dat een absolute luxe is, en de band waarmee hij wilde spelen niet beschikbaar was. Eerst zei hij zijn concert af maar vervolgens gaf hij aan dat hij een paar dagen later wel zou komen. Hij zou dan gaan spelen met een trio naar keuze, hij had er drie in zijn hoofd zei hij, vertelde hij. Niemand wist toen nog wie. Maar hij bleek ons gehoord te hebben, in de bandopstelling met Tomasz (Stanko) en hij was overtuigd dat wij de ideale groep muzikanten zouden  zijn om dat te doen. Wij waren toen nog super jong, of tenminste in jazztermen, al hadden we natuurlijk rond die tijd al een flink aantal jaren met Tomasz gespeeld. De man die ons in het diepe gegooid en ons door de jaren heen als muzikanten keihard had doen laten groeien’.

‘Het optreden met Joe bleek een geweldige ervaring en ontzettend inspirerend ook. Al leek het destijds ook als een eenmalig optreden. In de daarop volgende jaren, waarin wij als trio onze eigen weg naast Tomasz gingen, waren we zo druk dat alle tijd gevuld werd met het opnemen van nieuwe albums, live spelen en andere projecten tussendoor zodat we even niet bezig waren met samenwerkingen. Zelfs ons vierde album Spark Of Life met (de Zweedse saxofonist) Joakim Milder was geen echt samenwerkingsalbum. De composities waren op voorhand al geschreven door ons en een aantal composities werden ook door ons alleen gespeeld. De eerste samenwerking kwam eigenlijk tot stand met Charles Lloyd die net als ons op ECM zat en het dus gemakkelijk maakte samen iets te gaan doen’.

‘We voelden met hem de connectie die we ook met Tomasz hadden. Die natuurlijke avontuurlijke manier waarop hij altijd speelde is ook optimaal in het spel van Lloyd terug te horen. De keren dat we samen speelde waren een groot genot maar toen er plannen kwamen om met elkaar op te gaan nemen werd hij juist daarvoor door Blue Note weggekaapt. Toen Joe (Lovano) juist even later van Blue Note naar ECM vertrok waren we ons bewust dat dit de kans was om dan toch met Joe op te kunnen nemen. En Manfred Eicher (de grote man achter ECM die bij vrijwel elke opnamen betrokken is) was het gelijk met ons eens. Het contact met Joe werd gelegd en er werden plannen gesmeed, zelfs al snel datums geprikt om in de ECM studio’s in Zuid Frankrijk op te gaan nemen.’

‘Maar Joe was eigenlijk veel te druk, hij was op een nogal volle tour met Diana Krall door Noord-Amerika, en dus te laat met opsturen van composities die hij wilde opnemen’, zo gaat Marcin verder. ‘Ik had er al een aantal geschreven met Joe in mijn hoofd en hij zou hetzelfde doen met ons in zijn hoofd. Desnoods deze nog opvullen met een aantal bewerkingen en ik had daarvoor al een aantal stukken van Carla Bley klaarliggen die ik heel graag met hem wilde opnemen. Pas een paar dagen voor de opnamen stuurde Joe ons de stukken door die hij graag met ons wilde opnemen waardoor we dus weinig tijd hadden deze met elkaar te repeteren. Om het allemaal nog wat gecompliceerder miste Joe ook nog zijn vlucht voor de opnamen dus kwam hij pas op de avond van de eerste opnamedag aan in de studio. Waardoor we besloten om maar even relaxed met elkaar te gaan eten en de tweede dag vol aan de bak te gaan’.

‘Het (vermaarde) ECM opname-procedé is normaliter twee dagen opnemen en één dag mixen dus ik maakte me wel even zorgen. Gelukkig kwam het die volgende dag helemaal goed. De magie tussen ons en Joe was er eigenlijk vanaf het allereerste moment van weer samen spelen. De meeste composities die je nu op het album hoort zijn zelfs allemaal eerste of tweede takes. Waarvan we bij Joe’s composities af en toe ook nog wel even op de partituur moesten kijken zelfs. Maar ik ben erg blij met de opnamen. Altijd moeilijk om jezelf terug te horen omdat je altijd iets hoort wat je anders had willen doen maar ik hoor/we horen ook strofen terug waar we dolblij mee zijn. Als het goed is, en dat gebeurde die dag, lift je elkaar ook op en haal je het allerbeste uit je spel. Joe voelde de inspiratie van ons en wij van hem en dat creëerde Arctic Riff, een titel trouwens die in me opkwam toen ik de muziek terug hoorde en groteske landschappen aan me voorbij zag trekken. Ik vond het een titel die mooi allitereert met de stukken die we hebben opgenomen.’

‘Normaliter ga je na de release van een album gelijk onderweg, maar die mogelijkheid is er nu natuurlijk niet’, zo vertelt Marcin verder. ‘Eigenlijk zou het album ook pas in het najaar uitkomen. Dat hebben we maar vervroegd om het publiek vast iets te geven. De zomer zat vol met de mooiste festivals en die vervielen al snel allemaal. Ik hoop dat we die nu volgend jaar kunnen gaan doen. De tijd vrij gaf me wel de tijd om eens na te denken over wat er de afgelopen jaren allemaal gebeurd is, iets waar je normaliter niet zoveel ruimte voor hebt. De dood van Tomasz nu ruim twee jaar terug heeft er bij ons flink ingehakt. Hij was het die ons op jonge leeftijd als band aannam, ons in de jazz volwassen heeft gemaakt. Ik was destijds 18 jaar en Michal (de drummer) nog maar 16 zelfs. Het is als muzikant een wel heel onwerkelijke start waarbij je wel druk voelt maar dan vooral om als muzikant niet voor hem tegen te vallen. Met publiek ben je dan eigenlijk nog niet bezig. Dat komt allemaal later pas (lacht)’.

‘Nadat wij als trio onze eigen weg wilden gaan, zo halverwege de jaren nul, pakten we alles wat we van hem geleerd hadden op. Ondanks het feit dat Tomasz eerst een plaat opnam met een volledig Scandinavische band (met onder meer gitarist Jakob Bro en toetsenist Alexi Tuomarila) en later, met zijn halfjaarlijkse verblijf in New York een kwartet, bleven we ook met hem spelen als dat ons qua tours lukte. Zonder Tomasz was alles echt volledig ander gelopen voor ons. Hij is echt onze held en zal dat altijd blijven. Tegelijkertijd was ik me in die tijd vrij bewust dat we eigenlijk als trio veel te weinig albums uitbrengen. Het zijn er eigenlijk maar vier in 15 jaar, en nu met Arctic Riff erbij vijf. Dat is niet veel eigenlijk’.

‘Daarnaast mag ik natuurlijk ook niet Live (2018) niet vergeten. Dat album verdient een speciale vermelding omdat we ons in eerste instantie niet bewust van waren dat het concert op Middelheim was opgenomen. We waren alle drie op zomervakantie toen onze manager ons opbelde en vertelde dat we een festivaloptreden hadden. Ik had volgens mij twee of drie weken geen piano aangeraakt. Toen we vervolgens op het festival aankwamen en zagen wie er allemaal speelden, waarvan we een aantal muzikanten al backstage tegenkwamen ook, schrokken we gelijk wakker en kwam de spanning als vanzelf opzetten. Gelukkig verdween die met het spelen en was het publiek zeer enthousiast. De opnamen hoorde ik trouwens pas terug na een flink jaar toen ik in de auto op weg was naar mijn ouders in Duitsland, net over de grens van Polen. Ik wist eigenlijk niet wat ik hoorde, zo verrast was ik over de kwaliteit, en wist zeker dat deze opnamen uitgebracht moesten gaan worden. We zijn er heel trots op.’

‘Nog een extra nieuwtje in deze’, vertelt Marcin ten laatste. ‘Doordat we de hele eerste studio dag op Joe moesten wachten zijn we in de studio gaan jammen en hebben we nieuwe stukken uitgeprobeerd. Alles is opgenomen zo begrepen we later en Manfred (Eicher) heeft alles al terug gehoord. En hij was daar dolenthousiast over en wil zelfs dat het ons nieuwe album zou gaan worden. Het plan was eigenlijk om afgelopen maart weer naar Zuid Frankrijk te gaan om alles met elkaar door te gaan luisteren maar daar kwam corona tussen. Ik ben zelf eigenlijk helemaal vergeten wat we allemaal opgenomen hebben (lacht) dus het zal een grote verrassing zijn als wij het gaan terug horen. Of en wanneer die opnamen, die we ondertussen Waiting For Joe hebben gedoopt, uiteindelijk, aangevuld met andere stukken of niet, als album gaan uitkomen hoor je dus nog van me. Nu eerst maar hopen dat we weer snel met Joe op het podium kunnen staan. We kunnen niet wachten de composities van het album naar het podium te brengen en ze nog meer lading te gaan geven.’