Het nieuwe album van Everything Everything, Raw Data Feel, is een knaller van jewelste. Er gaat een energie van uit die je misschien niet zou verwachten, met een wereld die nog maar net aan het bijkomen is van de pandemie. Maar het is juist die pandemie die meer triggerde dan de ellende van lockdowns, meer dan het geloof in complotten en de al dan niet daarmee samenhangende groei van het populisme. Juist nieuwe dingen oppakken en al helemaal niet met corona in al zijn verschijningsvormen bezig zijn, er waren juist ook veranderingen, de beleving van opnieuw starten, dat is wat Jonathan Higgs, multi-instrumentalist, zanger en multimedia man ons vertelt, in een interview rondom het nieuwe album. Bezig zijn met de pandemie, luisteren naar wat men daar over wilde delen, daar zat Jonathan al helemaal niet op te wachten. En ja, wetende dat het album zich mede heeft laten vormen door AI, is het niet vreemd dat we Jonathan via Zoom spreken tegen een achtergrond van allerlei andere mensen in beeld. In gesprek met de sympathieke zanger.

WiM: Het is bijzonder dat het album klinkt zoals het doet, vooral dan ook wat betreft de teksten. Jullie hebben gekozen voor het werken met kunstmatige intelligentie (AI) om de teksten te creëren. Hoe kwam dat idee tot stand? Ik wilde graag weten of ik met AI, met gebruik van uiteenlopende teksten, van allerlei achtergrond, van de stokoude tekst van Beowulf, voorwaarden van een social media kanaal, ontzettend negatieve reacties op weer een ander social media én Chinese filosofie teksten, voor de noodzakelijke portie wijsheid, kon maken die me juist wel of juist niet zouden aanspreken. En het maffe is dat ondanks al die uiteenlopende bronnen en soms juist ook bijzonder negatieve woorden dat er toch nog teksten uitkwamen die me wisten te raken. Dat verbaasde me zeer. Maar ik heb de teksten echt gelezen en op me laten inwerken en dat deed in een aantal gevallen dus echt iets met me.

Wat wel bijzonder was, was dat die teksten dus iets bij me opriepen, iets in me wakker maakten waar ik al over dacht en dat mij dus op de een of andere manier aansprak. Maar dat gebeurde even zeer met de term Software Greatman, nu dus ook de titel van een van de nummers, dat dus ook een vondst van het werken met AI was. Vanzelfsprekend niet zomaar een bestaand woord, maar als je je bedenkt dat Greatman wellicht uit Beowulf komt, dan is de term in de hedendaagse wereld wel mooi en bijzonder. Vandaar dat die me opviel. Je kunt je er waarschijnlijk niks bij voorstellen, Software Greatman, maar het klinkt fantastisch (Lacht).

WiM: Als je het album beluistert, dan is de muziek soms vrolijker dan de teksten je doen vermoeden. Hoe gaan jullie te werk dan qua schrijven? Eerst de muziek, dan de teksten, of werkt het anders nog? Ik schrijf nooit eerst de teksten. Ik heb ook niet alle muziek geschreven, Alex schreef ook. Ja, het is misschien wel een beetje tekenend voor ons. Op de een of andere manier komt er altijd wel iets donkers in onze muziek voor. Tegelijkertijd, zo’n positief album als dit, dat maakten we niet eerder.

WiM: Met de titel van het album lijk je toch ook wel een paradox aan te duiden. Het contrast tussen data, in rauwe vorm én dan gevoel. Ja, dat had natuurlijk alles te maken met de manier waarop we aan de teksten gewerkt hebben. In feite werken we met data en we zien dat daar gevoelens aan gekoppeld zijn. Dat is ook feitelijk wat het is, hoe onverwacht ook.

WiM: Wat mij fascineert, is dat naast de manier waarop jullie hier gewerkt hebben met teksten, jullie ook altijd buitengewoon spannende zanglijnen hebben. Het is nooit één op één alleen maar jouw stem, heel vaak doen jullie er iets bijzonders mee, staat de zang misschien ook wel als instrument te midden van de muziek. Hoe zorgen jullie ervoor dat dit iedere keer zijn magische karakter krijgt? Het begint voor ons altijd met ritme en harmonie. Van daaruit ga ik denken over melodie. Die melodie moet, vind ik verrassen, daar mogen gerust onverwachte wendingen in zitten, dat vind ik mooi. Die melodie, als die emotie in zich draagt, moet je ook al iets teruggeven. Ongeacht wat ik zing, welke melodielijn ook, grote kans dat je hoort wat het met me doet. En dat is het mooie want dat kom je ook tegen in de natuur. Of je nu een vogel hoort, een walvis, je hoort er iets van beleving in én dat herkennen we feitelijk allemaal. Dat gegeven dat is iets dat we allemaal wel delen, alleen, niet iedereen denkt erover na. En ik doe dat wel.

WiM: Niet alleen de teksten, maar ook video’s heb je gemaakt met AI. Ja, in feite deed ik dat al, ik werkte er al vaker mee. En als je er over gaat nadenken, dan lijkt dit ook wel op wat ik met de teksten doe. Input uit de AI verwerk ik in teksten en dat gebeurde ook hier. Dat gebeurt eigenlijk met veel kunst. Het komt bij jou en je reageert erop.

WiM: Maar je teksten, je muziek zitten vol emotie. Dat is toch meer dan sec wat de uitkomst is van handelingen met AI? Daar reageren mensen toch op? Nou, het is niet per se de emotie die ik wil dat iemand voelt. Het gaat erom wat iemand er zelf uit haalt, wat bij iemand binnen komt. Het kan zo zijn dat ik een nummer zing waar voor mij veel emotie in zit, maar dat niemand dat er ooit in hoort. Dat blijft dus een persoonlijke beleving.

WiM: Een aantal nummers heeft Kevin als hoofdpersoon. In hoeverre is dat een bewuste keuze, misschien ook wel in relatie tot emotie? Ik wilde per se dat het album niet te dichtbij kwam bij mijn beleving. Dat was te kort na het vorige album en dat wilde ik nu zeer zeker niet. Door andere personen in de nummers op te nemen, kon ik vanuit allerlei perspectieven zingen en was het ook maar de vraag wiens standpunt, wiens perspectief nu naar voren kwam. Dat werkte voor mij wel prettig. Of ik nu Kevin ben of juist niet, dat doet er in feite niet toe.

WiM: Jullie worden nog vaak in een hoekje gezet, dat van Art rock, hoe zou je jezelf omschrijven? Eigenlijk gewoon pop. Misschien wel art pop, maar dat is al zo’n term. Laten we die maar niet gebruiken. Nee, in feite maken we pop. En misschien luisteren wij wel naar wat andere bands dan andere mensen, zoals bijvoorbeeld Kraftwerk én stoppen we ook wat humor, net als Kraftwerk in onze muziek. Dat maakt ons misschien ook wel anders, want humor en muziek verenigen, dat blijft wel moeilijk.

WiM: De albums die jullie maakten, daar hoor je inderdaad de humor wel in, ook op dit nieuwe album.  Hoe kijk je naar jullie ontwikkeling als band? Buitengewoon zelfverzekerd, dat vooral zijn we nu. We hebben alles zelf gedaan, ons niets aangetrokken van wat anderen ervan vonden. Die zekerheid, ja, dat zat ook wel in eerdere albums, maar toch, dit was anders. Het was kunst maken met vrienden, onze kleine wereld én daar draaide het om. Anders dan het vorige album, we hadden geen producer, geen suggesties van jongens doe het linksom, doe het rechtsom, we deden het echt allemaal zelf én dat maakte het voor ons echt wel anders. Wij wilden het zó maken én niet anders: onze keuzes.

WiM: Toch, even daar nog op inzoomen. Ik zag jullie ooit optreden als voorprogramma van de Simple Minds. Jullie speelden de Simple Minds qua energie gewoon weg. En nu zoveel jaar later. Hoe kijk je dan terug op jullie ontwikkeling? Trots op wat we bereikt hebben, tegelijkertijd wel met het gevoel dat we ondergewaardeerd zijn. Dat blijft: we zouden meer succes willen hebben. Maar vooral toch echt trots. Als ik niet in de band zat, zou ik dit ook gewoon de meest fantastische band ter wereld vinden. (Lacht.) Maar dat kan ik natuurlijk niet maken.

WiM: Die onderschatting waar je het over had, hoe zie je dat? Dat zijn toch niet de critici die jullie zo zien want jullie muziek staat hoog aangeschreven over het algemeen? Het grote publiek kent ons niet. We worden wel herkend en erkend in het Verenigd Koninkrijk, we krijgen hier ook veelal positieve reacties, maar daar buiten zijn we over het algemeen niet echt bekend.

WiM: Als we het album dan meer onder de aandacht zouden moeten brengen, welke nummers zou je dan nog centraal willen stellen? Nou, dan is Metroland Is Burning een goede keuze, heel fijne productie, maar zeker ook Jennifer en Hex; juist dat laatste omdat het erg apart is en een bijzondere energie heeft.

WiM: Wij besteden er in ieder geval bij het interview nog aandacht aan. Dat verdient Raw Data Feel ook gewoon. Heel veel succes met het album en dank voor je tijd. Dank voor het gesprek!

 

 

 

 

Foto band: Keith Monteith