Eind vorig jaar doemde het label Night Dreamer op uit het niets met een album van Seun Kuti & Egypt 80. Deze zomer pakken ze uit met een opvallende samenwerking tussen Gary Bartz en Maisha, gevolgd door werk van een nieuwe ambassadeur van de Nigeriaanse scene: Etuk Ubong. Wie is deze trompettist-bandleider-clubuitbater die intussen de podia van Steam Down, TRC en het We Out Here-festival sierde? Net na de start van de lockdown in Lagos kregen we Ubong aan de lijn voor een goed gesprek over ‘earth music’, politiek en Africa Today – een plaat met een Nederlands randje.

We spreken mekaar op een zondag en dan zit Ubong normaal gezien in The Truth, zijn club in Lagos waar hij drie avonden per week speelt. Dat wringt duidelijk. ‘Ze zeggen dat ik thuis moet blijven, maar eigenlijk voel ik me meer thuis in The Truth dan in mijn eigen slaapkamer. Ik mis de vaste bezoekers, maar ook de emotionele reacties van mensen die alles voor de eerste keer meemaken: de twaalfkoppige band, de dansers, de filosofie… Het is zo krachtig wanneer mensen samenkomen, het belang ervan dringt tijdens deze lockdown nog meer tot me door. Ik ga de rol van The Truth daarom nog serieuzer nemen in de toekomst. Onze grond is heilige grond waar we het pad volgen van denkers als Fela Kuti en Malcolm X.’

Het hoeft niet te verbazen dat mensen wel eens de vergelijking maken met The Shrine, maar Ubong voelt zich daar zichtbaar niet gemakkelijk bij. ‘The Shrine draait helemaal om de Kuti-dynastie en dus afrobeat. Met The Truth wil ik een nieuw hoofdstuk beginnen, eentje dat in het teken staat van ‘earth music’. Mensen komen echt naar mijn club om de groei mee te maken van dit nieuwe genre. Zelfs wanneer we repeteren, is er publiek.’

De opwindende ‘earth music’ noemt Ubong een product van zijn parcours. De jazz- en reggaeplaten van zijn vader verstrengelen zich met zijn ervaringen bij een highlife-band en twee jaar op tour met Femi Kuti. Maar het belangrijkste element is de muziek waarmee Ubong opgroeide in de kerk: ekombi. ‘Deze muziek staat ook bekend om de typische dans die er bij hoort. Het ritme is nogal apart, zelfs voor wie vertrouwd is met Afrikaanse polyritmes.’ De juiste drummer vinden, blijkt dan ook telkens de grootste uitdaging wanneer hij naar Europa komt. ‘De opnames voor Africa Today stonden gepland in de Artone Studio in Haarlem. We contacteerden drummers in verschillende landen, maar die deinsden één voor één terug. Uiteindelijk ging Robin van Rhijn de uitdaging aan. Ik heb veel respect voor zijn moed. Op de eerste dag heeft hij serieus afgezien, maar toen ik de tweede dag toekwam, was hij al hard aan het werk in de studio. Hij heeft het toch maar geflikt.’

Ubong zegt het met de glimlach, wetende wat het is om je uit muzikaal moeilijke hoeken te knokken. Bij elke tour in Europa reist hij met een andere band of verzamelt hij bij iedere stop wel andere muzikanten om zich heen. Zo noodzaakte een contract in Brussel hem vorige zomer nog alleen af te reizen en op één namiddag een set in mekaar te boksen met een koraspeler en een percussionist. 

De worstelingen op het vasteland staan in schril contrast met de appreciatie die hij krijgt in de UK. We vermeldden in de intro dat Gilles Peterson fan is en je las misschien ook al iets over Ubong’s passage op het voorbije London Jazz Festival. Verder spreekt het boekdelen dat niemand minder dan Jack Stephens Oliver van Vels Trio achter de toetsen kroop voor Africa Today. Het is allemaal de uitloop van één optreden in 2015 in Roundhouse, waar hij verbroederde met Sheila Maurice-Grey (Kokoroko), Dylan Jones (Ezra Collective) en Wayne Francis (Steam Down). ‘Samen zetten we Londen nu al jaren op zijn kop,’ lacht Ubong. ‘Mijn vrienden helpen me om concerten op poten te zetten. Eerst in pubs, maar daarna ook in het Total Refreshment Centre enzo. Ik ontmoette er ook een DJ die me in contact bracht met Afro7 en zij zouden uiteindelijk mijn debuutalbum uitbrengen: Tales of Life.’

Zoals we Tales of Life (2017) leerden kennen door de single Black Debtors, ontdekt de wereld Africa Today nu via African Struggle, opnieuw een nummer dat gedreven wordt door een stevig tempo en een nog steviger ongenoegen. Met nummers als Mass Corruption en Africa Today zwaait Ubong nog enkele keren met zijn vuist naar de politiek. ‘Ik ben op een punt gekomen dat ik niet meer kan zwijgen over wat ik fout zie lopen in Nigeria en Afrika in het algemeen. Daarom dat ik op dit album meer zing dan op het vorige. Weet je, toen ik klein was, zeiden mijn ouders dat onze generatie de leiders van morgen waren. Maar er is niets veranderd. Wie aan de macht komt, denkt enkel aan zichzelf. Zij worden rijker, maar hoe staat het met ons onderwijs? Onze wegen? Onze gezondheidszorg? Het coronavirus is nog maar net in Nigeria en we weten nu al dat we niet genoeg beademingstoestellen gaan hebben. De prioriteiten liggen volledig verkeerd.’

Toch doet het heerlijke Spiritual Change vermoeden dat Ubong gelooft in de toekomst. ‘Ja, en ik weet ook al wat ik wil vertellen op mijn volgende album. Maar één ding is zeker: de verandering moet van onszelf komen, dat is de enige manier om dit op te lossen.’

Ubong mikt duidelijk op een punt aan de horizon en Night Dreamer is er, met hun straight-to-disk-filosofie, in geslaagd om die drive voor altijd vast te leggen. Het resultaat valt integraal te beluisteren vanaf 19 juni.