14 juli 2015, het leven zou nooit meer hetzelfde zijn…..

De dag dat Arthur Cave nooit meer zou aankloppen bij zijn ouders, nooit meer om wijze raad zou vragen, nooit meer de warme liefde van Susie Bick en Nick Cave zou voelen, omdat hij simpelweg van het ene op het andere moment voor eeuwig uit hun leven verdween. Op Skeleton Tree waren de littekens al aan de buitenkant enigszins zichtbaar, maar op Ghosteen dringen ze daadwerkelijk de ziel binnen.

Een schrijnende emotionele verslaglegging van Nick Cave waarbij zijn pijn grotendeels gedeeld wordt door muzikale partner Warren Ellis die hem hierbij trouw als betrokken vriend in ondersteunt. De andere Bad Seeds houden zich op gepaste wijze op de achtergrond. Samen met zijn vrouw Susie Bick zoekt Nick Cave tevens steun bij zijn trouwe fans, wat het indrukwekkende Conversations with Nick Cave oplevert, en wat een belangrijke bijdrage vormt in het nooit te plaatsen rouwproces. Een kind hoort nu eenmaal zijn ouders te overleven, zo zit het leven in elkaar.

Idiot Prayer is tevens de afronding van de trilogie die in 2014 werd gestart met 20.000 Days on Earth, waarbij nog nergens sprake was van het dramatische verloop van een door afschuwelijke omstandigheden getekende zanger. De pijn welke vervolgens wel de hoofdrol vervuld bij het intieme One More Time with Feeling, waarbij de nasleep van het overlijden van Arthur wel centraal staat. En dan nu die laatste fase van het oneindigende heftige proces met het prachtige breekbare Idiot Prayer.

Idiot Prayer gaat weer een stap verder. Een kwetsbare gebroken Nick Cave trotseert helemaal alleen het podium, en laat de meest pure kant van zichzelf zien. Geen vragen meer vanuit de zaal die de ene keer met diepe ernst beantwoord worden, en waarbij zelfs ruimte is voor zelfrelativering en misschien nog belangrijker, humor. Idiot Prayers is het besef dat de smekende gebeden tot de hemel nutteloos zijn, en dat voor Nick Cave de enige treffende uitvlucht de muziek is. Een concertfilm zonder publiek, al zijn ze als stille getuige zeker wel aanwezig.

Het rouwen bewaart hij verder voor thuis, de volgende stap is gericht op het oppakken van zijn daadwerkelijke werk. En die stap is hij genoodzaakt om alleen te zetten, de veiligheid van een zitplaats achter de piano als enige stabiele houvast. Die eenzaamheid staat al centraal in de openingsscenes, waarbij Nick Cave alleen met op de achtergrond het spoken word intro van Spinning Song de trappen van het Londense Alexandra Palace afloopt, alleen de zaaldeur opent om alleen daar naar binnen te wandelen. De tempel wordt bevolkt door de piano, die dezelfde kracht uitoefent als een altaar in een lege kerk.

Hoe bijzonder is het dat die eenzaamheid versterkt wordt door het Corona tijdperk, waarbij er geen ruimte is voor publiek. Genoodzaakt is Nick Cave op zichzelf aangewezen met enkel Robbie Ryan op de achtergrond, verscholen achter de draaiende camera. Het is prachtig hoe het licht van de geopende deur van de verlaten danszaal de rol van de bezoeker op zich neemt. Het symboliseert het sprankje hoop wat zich als een passerende reiziger van de zanger afkeert, en die nu als een verloren zoon de weg terug heeft hervonden in de toepasselijke woorden van het titelstuk Idiot Prayer.

They’re taking me down, my friend
And as they usher me off to my end
Will I bid you adieu?
Or will I be seeing you soon?
If what they say around here is true
Then we’ll meet again
Me and you

En dan besef je gelijk hoe moedig het is om direct al zo te openen. Je ziet een verbitterende Nick Cave waarbij deze woorden zoveel betekenis hebben. Hij kan nu nog opstappen en de piano verlaten, maar hij kiest ervoor om de confrontatie aan te gaan. De filosofische vragen krijgen nog meer diepgang, en de gevraagde verbintenis met God komt nog indringender over.

Al snel flitst de volgende gedachte door je heen. Is dit dezelfde persoon die jaren geleden verbaal genadeloos zijn geliefde aan de oever van een rivier afslacht? Hoe groot kan het contrast zijn. De strijdlustige zanger die de duivel recht in de ogen aankeek is een oude geleefde man geworden, waarbij het schimmige treurende bestaan hem ertoe dwingt om de sterkste kanten van zichzelf op te roepen, en de gevoeligste daarvan zit bij zijn kinderen. Iets waar niemand, maar dan ook niemand anders dan hijzelf aan mag komen.

Door het gespeel met de belichting komen de emoties nog meer tot zijn recht, bewust wordt er met regelmaat afgegleden naar de handen die gevoelig de toetsen beroeren. Dan weer gehuld in het donker, afgewisseld met het goudgele licht. Prachtig hoe hiermee vermeden wordt dat de somberheid de film definitief naar zich toetrekt. Want het zijn door de sobere uitvoering allemaal grijze songs geworden, waarbij vooral bij het oudere werk het mechanische zonlicht zich als een aura rondom de zanger vormt. De achtergrond van Papa Won’t Leave You Henry is door het effect van de verlichte ramen nu een getemde verstilde rivier geworden.

De glimlach op het einde van (Are You) The One That I’ve Been Waiting For heeft zoveel zeggingskracht, en is bevrijdend. Niet alleen voor Nick Cave, maar zeker ook voor de luisteraar. Het daarop aansluitende Waiting For You heeft weer die worsteling met de woorden, Nick Cave op zijn persoonlijkst; verbitterd en leeg. Door die geweldige klein gehouden versie van The Mercy Seat vallen de harde pianoakkoorden als een versnelde regenval naar beneden. Er zijn zeker honderd live uitvoeringen vindbaar, maar telkens weer weet hij er iets bijzonders van te maken.

Jubilee Street is niet voor te stellen zonder de sfeervolle arrangement van Warren Ellis, toch overtreft de gemeende dramatiek van Nick Cave zelfs nog het origineel. Het dreigende opbouwende van Stranger Than Kindness blijft nog volledig intact en heeft nu vooral de functie van de bevreemdende omgeving, dicht bij huis.

Het is zeker onmogelijk om bij The Ship Song niet de engeltjes uit de videoclip te zien. Was het daar nog vooral een veredeld kerstnummer, nu draagt het iets spiritueels in zich en gaan de gedachtes onbewust naar Arthur Cave. Galleon Ship is niet alleen het afsluitend nummer van deze indrukwekkende concertregistratie, maar staat voor altijd gelijk voor het definitieve afscheid. Dat je vervolgens nog een toegift krijgt is boven verwachting, maar draagt wel bij om de belevenis met een goed gevoel af te sluiten.

Het bloedstollende Avalanche van Leonard Cohen krijgt nu een vriendelijkere behandeling. Hiermee bewijst Nick Cave nogmaals dat hij gerust plaats mag nemen op de plek van zijn overleden leermeester. Ook de recentelijk opnieuw uitgebrachte Marc Bolan cover Cosmic Dancer is een mooi eerbetoon. Prachtig, prachtig, prachtig. Als hij vervolgens in alle stilte de zaal verlaat zwerven mijn gedachtes af naar die andere grootheid die hij zo bewondert in Tupelo. Elvis Has Left The Building.

Idiot Prayer is vanaf 5 november in de volgende bioscopen te zien: https://www.idiotprayerfilm.com/