Twee werelden in Amsterdam, waarvan Peter Gabriel misschien wel zou zeggen, zie hoe ze elkaar beïnvloeden, hoe ze samen kunnen groeien. Buiten, rondom de locaties waar de twee werelden vanavond thuis zijn, zie je vooral verschillen. Veelal jonge vrouwen en meisjes, in tenue on het concert van Harry Styles te bezoeken en er tussendoor minder vaak gekleed voor de gelegenheid, de bezoekers aan het concert van Peter Gabriel.

Te lange leste zijn er nieuwe nummers, nog geen album, desondanks tourt Peter, tot groot enthousiasme van de liefhebbers van zijn muziek, al waren de ticketprijzen op zijn zachtst gezegd fors te noemen. Het is een feit dat maakt dat mensen echt wel twee of drie keer nadenken voor het besluit te gaan of niet.

Vanavond is de Ziggo Dome het domein van Peter Gabriel en van zijn band. Geen voorprogramma. Er is een ‘levende’ klok van de hand van Utrechter Maarten Baas met levende bezetting, in dezelfde oranje outfit als Gabriel’s crew die de tijd steeds aanpast tot het concert begint.

Een mooi moment. Het is 20:00 uur en een man in oranje, met pet begint te spreken. Zoals ook bij tenminste één eerdere tour js de crew in het oranje gekleed. Maar dit is niet zomaar een crewlid. Het is Peter. Hij vraagt ons mee te gaan terug in de tijd toen communicatie nog heel anders ging dan met woorden. En langzaam introduceert hij Washing Of The Water dat hij, met klein toetsenbord, samen met Tony Levin wil gaan spelen. Rond wat eerst de inslag van een komeet voorstelde en nu als kampvuur werkt.

Heel klein, heel intiem. Het is dan al dat Peter alle aandacht heeft. Geen bombast, geen opsmuk. Zijn woorden nemen ons mee, ze fascineren. Washing Of The Water begint passend klein. We zien de andere bandleden tijdens het nummer aanschuiven. We zijn bij een bandsessie, zo voelt het. Deze aanpak laat de band mooi wennen aan wat er deze avond te doen is. Samen. Een inspirerend moment.

Met de voltallige band inmiddels verzameld op het podium, is het tijd voor ‘serious growing up’ en krijgen we inderdaad dat nummer (Growing Up) te horen. Wat een feest om deze band aan het werk te horen! Niet alleen oudgedienden Richard Evan, David Rhodes, Tony Levin en Manu Katché, maar zeer zeker ook Ayanna Witter-Johnson op zang, toetsenen cello, Josh Shpak op een select aantal blaasinstrumenten en toetsen en Don-E op toetsen en op Keytar.

Het wonder van de avond voltrekt zich terwijl we erbij zijn. Het is de combinatie van oude en nieuwe nummers die magie brengt. Peter Gabriel schuwt het niet nieuwe nummers te spelen. Maar daarin is zijn keuze überhaupt sterk. Het zijn niet alleen nummers die direct aanspreken of door hun uptempo karakter meteen pakken, Peter kiest ook voor klein, kwetsbaar, ingetogen. Dat geldt niet voor Panopticom dat Peter als eerste van de nieuwe nummers brengt. Hoewel het klein begint, ontwikkelt het zich stevig. Het is niet het makkelijkst nummer, maar hoe raak is dat ná Growing Up. Om meteen te vervolgen met Four Kinds Of Horses. Waar mensen misschien niet zo makkelijk de individueel uitgebrachte nummers opzoeken op het moment van release, staan ze in de live versie als een huis. Onmiskenbaar Peter Gabriel. En verdorie, hoe mooi is ook dit weer? Adembenemend mooi. Gewoon zo. Wat een opbouw van het nummer, zeer fraai gearrangeerd, subtiel, fraaie zang van de meester, maar ook erg geslaagd op het gebied van background vocals. Hoewel er in het nummer wel viool te horen is, is Marina Moore, de violiste voor de tour deze avond niet aanwezig. Mogelijk ziek; bij een eerdere show in Berlijn was ze er wel bij. Als publiek zijn we er allemaal helemaal bij, in het moment.

i/o gaat in op hoe alles op de wereld mogelijk met elkaar verbonden is. Je hebt het idee dat Peter met zijn nieuwe nummers een reis heeft gemaakt door zijn eigen catalogus; niet om daaruit te putten, dat zeer zeker niet. Maar sferen, beleving van eerdere albums ervaar je deze avond, dat zit in die nieuwe nummers. Terwijl ze tegelijkertijd heel erg van hier, van nu zijn. Ze hadden niet eerder gemaakt kunnen worden. Goh, wat zijn ze mooi. En als je je daar bij bedenkt dat elk nummer een visuele weergave kent, een vertaling in kunst kent, dan voel je in alles dat je iets heel bijzonders deze avond meemaakt. Het is meer dan zomaar een concert. Het is een beleving.

Het publiek gaat los bij Digging In The Dirt, tegelijkertijd is het de ontroering die Playing For Time losmaakt, die bij velen in het publiek juist ook binnenkomt. Wat een weergaloos mooi nummer is dit nu al. Als Peter Gabriel je weet te ontroeren, dan mag je erop rekenen dat het album dat straks in volledigheid zeker zal doen. Wat een warmte, wat een samenspel, hoe fijn dat er meer dan enkel instrumenten uit het rockidioom klinken. Olive Tree is vervolgens ook erg mooi. Met zeer, zeer fraaie visuals.

This Is Home is alweer zo’n mooi nieuw nummer. Het is genieten van de nieuwe tracks en ze voelen al heel vertrouwd aan. Niet makkelijk, niet commercieel, gewoon de beleving van een mooi nieuw Gabriel-nummer. Dat kun je van Sledgehammer niet zeggen; daarbij gaat het dak er weer even af, maar dat is natuurlijk een gekende klassieker. En toch. Er lijkt wel iets anders te klinken aan de nummers van So. Ruimte, vitaliteit, meer openheid. Dat is bijzonder of lijkt het alleen maar zo?

Na een korte pauze opent de band sterk met Darkness. Om meteen daarna weer een nieuw nummer te delen, Love Can Heal. Dat komt wel binnen met zijn subtiliteit en fraai cellowerk van Ayanna. Daarna gaan we wat meer funky verder met het meest recent gedeelde nummer van i/o, Road To Joy.

Een zeer, zeer fraai nummer ook. Dat deel van het publiek dat komt voor de oudere nummers veert op bij een prachtige uitvoering van Don’t Give Up. Jazeker, Kate Bush en ook Ane Brun zongen het ooit eerder ook en bepaald succesvol, maar de beleving van Ayanna in haar zang, geeft het nummer net een andere sfeer. Zit er inderdaad nu meer ruimte in de So-nummers? Het is wel de tweede duiding al, maar de ontzettend gedreven versie van Red Rain, Big Time en later ook In Your Eyes bevestigen dat de So-nummers deze avond echt meer expressie krijgen. Is het het inzetten van meer instrumenten, van niet alleen de instrumenten uit het rock-idioom waarmee ze zijn opgenomen? Zitten er variaties in de arrangementen? Ze ademen nadrukkelijk meer én ze klinken echt niet zomaar meer als de vast te spelen nummers, niet zomaar crowd-pleasers meer.

In dit tweede deel komen er nog drie nieuwe nummers aan bod, The Court, And Still en Live And Let Live. Ze maken dat je hoopt dat i/o zo snel mogelijk uitkomt. Maar goed, er komen nog wat volle manen voor het zo ver is. Nummers met uiteenlopend karakter, maar wel alle drie erg mooi. Met And Still, het nummer dat Peter schreef na het overlijden van zijn moeder als wel heel mooi en ontroerend werk. De reguliere set eindigt deze avond met klassieker Solsbury Hill waarna de band het podium verlaat.

De toegiften zijn een fraaie uitvoering van In Your Eyes, met wederom die ruimte en nieuwe dynamiek en een bloedstollend mooi Biko. Indrukwekkend. Dat blijft. De drums van Manu Katché die doorklinken tot ieder het podium af is én alleen het publiek nog zingt in de laatste tonen.

Deze avond spreekt de mens Peter Gabriel tot je, de mens én zijn muziek. Peter, zijn band en de muziek raken je ziel, laten zien hoe zeer we als wereld, als mensen met elkaar verbonden zijn, hoe we als levende wezens in verbinding tot elkaar staan. Deze avond verbindt muziek, kunst en raakt. Deze avond is mooi, meesterlijk mooi.

Foto’s: Margarethe van de Wal, Marcel Hartenberg