Misschien een wat vreemde titel voor een recensie, maar beide vrouwen zijn al jaren ‘leading ladies’ op de wereldwijde jazz festivals die steeds weer volle zalen trekken. Peyroux speelde hier de vrijdag van het festival, Gardot hier de zaterdag (en zondag) en het werd hoog tijd ze weer eens te zien. Het is onderhand alweer heel wat jaren terug dat ik zowel Peyroux als Gardot zag, binnen het almaar weer overvolle aanbod in de festivals. En dus de hoogste tijd de dames opnieuw te zien, zoals dat heet, tijd voor een update.

Mijn kennismaking met Peyroux was een bijzondere en persoonlijke. Eind jaren negentig belandde ik samen met vriendin Tea in de lobby van een cool hotel in Sao Paulo, op weg naar het huis van mijn broer die daar destijds woonde. In de lobby draaide een DJ sfeerbepalende muziek: hij had, vond ik, wel een zeer goede smaak. Ik raakte vervoerd toen ik A Prayer van Peyroux’s eerste plaat Dreamland hoorde. Al wist ik toen nog niet wie die heerlijk bluesy stem toch had. Natuurlijk kon ik het niet laten om naar de DJ te lopen en te vragen naar wie we luisterden. Ik was verkocht. Haar tweede album Careless Love, dat  ruim 5 jaar na de kennismaking uitkwam in 2004 en ook het daarop volgende album Half The Perfect World verslond ik.

Mijn eerste live kennismaking met Peyroux was geen gemakkelijke. Ik vond haar teveel praten tussen de songs door en niet zomaar, teveel onzin ook. Juist de sfeer in de composities is bepalend voor wat ze doet. Naar mijn beleving zou een wat meer ingetogen houding de songs rijker maken. Hoewel ik de ontwikkeling van haar albums, steeds meer poppy, minder puur en bluesy, niet echt meer zo interessant vond was ik toch benieuwd naar wat ze nu na zoveel jaren op het podium zou brengen.

Het grote Théâtre Maisonneuve was de uitverkochte plek waar Peyroux vanavond zou optreden. Een fraaie zaal met een geweldig goed geluid. Dat het publiek haar op handen draagt werd gelijk al bij de eerste songs erg duidelijk. Er stonden zelfs toen al mensen op die staand applaudisseerden, maar had dat een muzikale reden? Nou, niet echt. Peyroux en haar band speelden de liedjes van haar platen, kort en bondig. Peyroux zong, maar ook niets meer dan dat. De vraag die bij mij op kwam: waar is toch die bezieling van haar eerste platen gebleven?

Het werd een langdradig optreden waarbij ze, alsof ze in al die tijd niets geleerd heeft, meer bezig was met het pleasen van het publiek, dan dat ze echt goed in haar songs ging zitten. Iets wat het optreden juist dat extra’s had kunnen geven, ontbrak. Juist dan ook ontdek je de beperkingen aan het stem, hoe weinig bereik ze eigenlijk heeft. Voor het publiek leek het genoeg. Ze hadden hun favoriete songs weer even in een live setting gehoord, maar wat gaf dit optreden mij weinig reden tot vreugde.

Met Melody Gardot is het eigenlijk een verhaal andersom. De eerste jaren na het verschijnen van haar debuut Worrisome Heart (2008) was ze een verlegen persoonlijkheid op het podium die zich liever in de band verstopte dan dat ze naar voren trad. Ik sprak haar telefonisch vlak na het uitkomen van haar eerste plaat. Het verhaal over haar fietsongeluk, naar mijn beleving een veel te belangrijk onderdeel van haar introductie naar de buiten/muziekwereld gemaakt, speelde daarin zeker een rol. Ik kon haar slecht plaatsen in de rumoerige ruimte die ik op de achtergrond hoorde. Nadat ze me verteld dat dit een van de eerste interviews was die ze deed, begreep ik haar meer.

Haar albums werden interessanter met de jaren, er sprak ambitie uit. En ik zag haar pas weer live spelen ten tijde van haar prachtalbum Currency of Man (2015). Hoe mysterieus ze zich toen opstelde, introvert op het podium, maar wel met een heel dikke band met strijkers, het trok me wel. Juist omdat de muziek zo goed was (schrijf maar eens een zo mooie song als If Ever I Recall Your Face) en, niet in de laatste plaats, haar stem zo bijzonder.

Gardot is de afgelopen jaren volop doorgegroeid, zo was ook al te horen op haar vorig jaar uitgekomen live album Live in Europe. Op Montreal Jazz was ze zaterdagavond in bloedvorm. Met naast haar eigen band (contrabas, drums en gitaar) een klein orkest met vele strijkers. Het maakte de songs, een ruime samenvatting van de vier albums die ze tot op heden uitbracht, er alleen maar mooier op. Gardot’s stembereik is niet heel groot, maar ze weet wat ze ermee moet doen om de essenties te pakken. En weet daarmee nog volop te raken ook.

Gardot neemt haar muziek super serieus en weet bovendien in haar presentatie lucht te brengen zodat ze het publiek al snel helemaal ingepakt heeft. Door ook nu weer met verrassende arrangementen te komen, beklijven haar songs optimaal. Ze fladdert langs de jazz, bossa, blues, folk en fado en wel op een manier zoals dat maar door heel weinigen wordt gedaan: zó goed! En ze beheerst haar talen optimaal zodat haar teksten echt binnenkomen.

Sinds ze vorig jaar op Montreal Jazz een onuitwisbare indruk achterliet werd ze dit jaar maar gelijk voor twee avonden geboekt. In het indrukwekkend grote Salle Wilfrid-Pelletier (cap. 3000 mensen) zal ze ook op zondagavond te zien zijn. Het waren twee van de concerten die ruim op voorhand al volledig uitverkocht waren. Volledig terecht zoals wij zaterdag konden horen.

Foto’s Melody Gardot: Benoit Rousseau