Dit jaar gaat Le Guess Who? (LGW) van start met een knetterharde dag. Zo een die je misschien wel doet denken dat je op Roadburn bent. Waar dat Tilburgse festival door recentere jaren heaviness is gaan zoeken en vinden buiten geijkte stoner, doom, sludge en aanverwante genres, pakt LGW steeds meer decibellenknallers mee, vaak met lang haar en gitaren.

Daarvan krijg je fraaie tweedelingen in het publiek. Want het is volle bak op de vloer van de Ronda in TivoliVredenburg wanneer Caspar Brötzmann Massaker begint (inclusief menig Roadburn-T-shirtdrager) en er is naar verluidt geen doorkomen aan bij Patrick Higgins & Nicolas Jaar een paar zalen verderop. Scherp tegenover elkaar gezet: want wie bij eerstgenoemde is, weet 100% niets te zoeken te hebben bij de ander. En dat geldt vice versa wellicht ook.

Brötzmann pleegt seks met zichzelf via zijn gitaar. Dat is trouwens een linkshandig model, dat hij met zijn enorme handen dan weer rechtshandig bespeelt. En zijn virtuoze spel dat het midden houdt tussen free jazz, noise rock en feedback-symfonie raakt – weinig verrassend (helemaal met die gitaar) – meer dan eens aan Jimi Hendrix. Daar zit, ontegenzeglijk, een zekere geilheid in; zeker wanneer Brötzmann – hemd ver open – nogal berijdende heupbewegingen begint te maken.

In Brötzmanns lange nummers gaat vrijmoedige en bevlogen improvisatie moeiteloos over in pakkende groove die het onderlijf in staccato beweging zet. Langzaam, diep en bikkelhard davert de chaos de Ronda uit, als de Band of Gypsys-anno-nu swing gevonden wordt. Brötzmann is dan ook de naarste niet en speelt een dik kwartier langer dan ingeboekt. En daar had nog wel een uur bijgekund, want de uitgestelde hoogtepunten in zijn muziek laten je jammeren om méér, méér, méér.

Daar heb je bij Vladimir Ivkovic geen last van. Dat is afrollen en knikkebollen voor gevorderden. Hij brengt een ode aan wijlen synthpionier Mitar ‘Suba’ Subotic en het Wayang album dat onder diens pseudoniem Rex Illusivi uitkwam in de jaren ’80. Met wat goede wil, kun je die plaat bij vlagen visionair noemen. Op genoeg momenten echter is het klatergouden eighties kitsch, vol nare galm en schrille hoge noten, om nog maar te zwijgen van platgetrapte melodietjes uit de draaiorgelcanon.

Het kán erger, want Ivkovic doet niks op het podium. Hij draait op twee cd-spelers de muziek uit de archieven van Subotic. Klaar. Slide-showtje van wat foto’s van de beste man erboven en een paar brakke videootjes. Dubbel-klaar. Daar krijg je op LGW tegenwoordig een blok van twee uur voor? Noem je het een deep listening-sessie. Lijkt het nog wat ook? Nee. Dit is een blamage in het kwadraat. Hier hebben de boekers zich laten ringeloren. Niet gecheckt wat Ivkovic doet live en dus nota bene al op de openingsdag in de schitterende Hertz-zaal een totale aanfluiting bij de kladden.

Gek genoeg zou je dan tegen een gat in de begroting van de avond kunnen aankijken. LGW biedt veel, maar wanneer je naar Earth wilt, ga je niet tussendoor half Utrecht doorkruisen. Gruff Rhys stond onlangs ook al op het festival (dus hoeft niet per se alweer) en Godflesh (nul dynamiek, géén volume: doet stoer, is ongevaarlijk gedateerd) noch Efterklang (nog steeds vals als de nacht in nummers die nergens naartoe gaan: wil teveel, kan te weinig) behoren tot het theeservies van ondergetekende.

Earth dan. De drie soundchecken en plein public. Dan weet je het al: de storm is nog niet gaan liggen en na Godflesh heeft de geluidsman van dienst de volumeknop zeker weten weer gevonden. Twee puike gitaren, een paar dito versterkers en een bijzonder effectieve drumster; meer heeft Earth niet nodig om de Ronda van voor tot achter de laten schuddebuiken met hun lome, bezwerende, massieve keiharde drone-rock. Met minimale middelen en maximale helderheid jankt de groove van Earth broekspijpen in beweging tot achterin de zaal en voor je er erg in hebt ben je een kwartier verder voordat een nummer afgelopen is. En dan is het geluid vol dynamiek ook nog zo briljant dat de country-achtige snaarbuigingen en folky details pico bello voor het voetlicht komen. Earth geeft al met al een masterclass in heavy muziek. Vlijmscherp en virtuoos, verleidelijk ook en een tikkeltje venijnig. Zo tref je doel. En zo heeft LGW op de eerste dag toch een klasbakshow van jewelste te pakken.

Fotografie: Erik Luyten