Vooruitblik: het rock- en metaljaar 2017

In thuisstad Birmingham spelen Ozzy, Iommi en Butler in februari hun laatste concerten als Black Sabbath. Daarmee komt na bijna 50 jaar een eind aan vermoedelijk de meest invloedrijke band in het heavy genre. Een gedenkwaardig moment van een band waaraan het hele genre tot ver in de toekomst schatplichtig zal blijven. Black Sabbath is niet de enige legende die afzwaait. Deep Purple brengt vroeg in het jaar haar twintigste en laatste studioplaat uit (Infinite) en gaat onder het credo van ‘The Long Goodbye’ nog eenmaal op tournee. Ook Judas Priest, die andere invloedrijke band uit Birmingham, sleutelt momenteel in de studio aan hun laatste studioalbum en gaat daarna nog een keer de wereldbol rond. Aan de andere kant van de oceaan beginnen twee andere, om uiteenlopende redenen iconische bands aan hun laatste tournees: Aerosmith en Manowar.

Transitie

Gelukkig is er een jongere generatie opgestaan die de rol van de vaandeldragers grotendeels heeft overgenomen. Ghost, Volbeat, Avenged Sevenfold, Slipknot en System Of A Down trekken op eigen kracht volle zalen en krijgen de beste plaatsen op de bill van menig festival. Het feit dat Testament tegenwoordig support is van Amon Amarth en het ooit populaire Accept opent voor Sabaton, zegt genoeg. Een blik op de top vijf populairste heavy bands online (streams, YouTube plays e.d.) geeft het volgende lijstje: Disturbed, Five Finger Death Punch, Shinedown, Bring Me The Horizon en Red Sun Rising. Allemaal bands die in de VS veel populairder zijn dan in Europa en Azië. De wisseling van de wacht heeft zich dus voltrokken, althans in de VS. De status van een Iron Maiden, Metallica of AC/DC ligt door de ineenstorting van de markt voor geluiddragers, het verdwijnen van MTV en de versplintering van het heavy genre, voor niemand meer in het verschiet. Een blik op de buitenlandse festival-affiches leert dat de organisatoren geen problemen hebben om een aantrekkelijk en gevarieerd programma samen te stellen.

Nieuwe muziek

Wat betreft nieuwe albums lijkt 2017 wat rustiger te worden dan eerdere jaren. Vroeg in het jaar krijgen we een nieuw album van het onstuimige Mastodon en keren de thrashers van Kreator terug met een naar verluidt ziedend album. Blitz Elsworth van Overkill geeft eveneens hoog op van hun nieuwe album The Grinding Wheel. Menig liefhebber zal uitkijken naar de nieuwe schijf van System Of A Down, die vooralsnog geen releasedatum heeft. Glenn Hughes en Joe Bonamassa hebben hun meningsverschillen bijgelegd en brengen een nieuw Black Country Communion album uit. Hughes ontpopt zich net als zijn voormalige bandleden in Deep Purple steeds nadrukkelijker als studieobject voor gerontologen. Dat stoppen niet altijd definitief is, weten we allang. Steeds meer bands uit de eighties komen op hun besluit terug. Zo komt Nasty Savage vijf jaar na hun afscheid in 2012 met nieuw materiaal en keert Psychotic Waltz terug. Lzzy Hale en haar mannen komen met een nieuw Halestorm album en Warrell Dane heeft al laten weten dat een nieuwe Sanctuary plaat in aantocht is. Andere bands die nieuw werk hebben aangekondigd zijn o.a. Obituary, Soen, Sepultura, Soundgarden, Deicide, Nine Inch Nails, Europe, Monster Magnet, Iced Earth, Behemoth, Alice Cooper, Suicide Silence en nog heel veel anderen. We weten ook dat er complete albums op de plank liggen bij tal van artiesten, maar in een aantal gevallen (John Sykes, Roth & John 5) hebben we de hoop op een release laten varen.

Oude muziek

Vinyl is aan een sterke opmars bezig. Menig label meldde al meer geld te verdienen aan de comeback van de zwarte schijf dan aan streaming diensten. Metal Blade brengt een groot deel van haar catalogus opnieuw uit op gekleurd vinyl en in speciale edities. Populaire bands als Amon Amarth zijn volop bezig met een re-release campagne en artiesten als Steve Vai, Deep Purple, Saxon, Soundgarden, Cradle of Filth, Pestilence en Pentacle lieten zich nadrukkelijk gelden in de markt voor heruitgaven. In 2017 worden we getrakteerd op nog veel meer heruitgaven en vinyl versies. Een DVD waar velen al jaren op wachten ziet in 2017 eindelijk het licht: Frank Marino live.

Livemuziek

In 2017 kan elke liefhebber van heavy muziek zijn beschikbare budget weer diverse keren uitgeven want het aantal concerten en festivals is overstelpend groot. Een trend die uit de Verenigde Staten is overgewaaid is het sponsoren van concertzalen door bedrijven. Zo heet de Heineken Music Hall dit jaar Afas Live. Jammer, we hadden zo op Boskalis Beton Bak gehoopt. Hopelijk loopt het niet de spuigaten uit zoals in Philadelphia waar de beroemde Spectrum werd hernoemd naar CoreStates Spectrum, toen First Union Spectrum heette, werd herdoopt tot Wachovia Spectrum en nu Wells Fargo Spectrum heet. Ghost is overigens een van de eerste heavy bands die in Afas Live zal spelen. Hun voorgangers Kiss komen tamelijk onverwacht weer naar Europa en spelen in Ahoy (of hoe die zaal ook mag heten in mei 2017). Voor de oudere thrash liefhebbers is het leuk dat Testament, 30 jaar nadat ze de binnenstad van Eindhoven op z’n kop zette, terugkeert naar het Dynamo festival. Met ook Exodus, Prong en Toxik op de bill is dat zeker een show om naar uit te kijken. Bijzonder is ook dat Ayreon eindelijk live op een podium te zien zal zijn. Uit heel Europa stroomden de aanvragen voor tickets binnen, zodat het aantal shows snel werd uitgebreid. Driemaal volle bak in Tilburg voor Arjen Lucassen en zijn imposante lijst aan gastmuzikanten, zangers en zangeressen. Wie terugbladert door onze eerdere vooruitblikken zal lezen dat we hoopten op een Van Halen tournee in Europa. Daar geloven we niet meer in. Beter nieuws is er van Guns N’ Roses. Hun ‘Not In This Lifetime’ tour komt naar Europa en ook Nederland zit op 12 juli in het programma. Hopelijk komen de heren van Temple Of The Dog ook deze kant op. Vijfentwintig jaar na het legendarische album gaf de gelegenheidsformatie weer concerten en speelde ook materiaal van Mother Love Bone. Tot nu toe alleen in Noord-Amerika, maar Europa lonkt.

AOR zakt ver weg

Als er een sub-genre last heeft van het veranderende medialandschap, is het wel Adult Orientated Rock (AOR). De voorbije jaren heeft geen enkele band in dat genre aansprekende successen kunnen boeken en op festivals is het genre niet of nauwelijks meer vertegenwoordigd. Maandelijks komen er nog tientallen albums in het genre uit en labels als Frontiers en Escape (beide vernoemd naar Journey albums) zijn nog steeds actief, maar opvolgers van de giganten uit de jaren zeventig en tachtig zijn in geen velden of wegen te bekennen. Wellicht is er een correlatie met de verharde maatschappelijke omstandigheden dat juist meer extreme genres goed scoren en hun lichtvoetige tegenhangers niet uit het moeras van de anonimiteit kunnen ontsnappen. Dat is echter pure speculatie. Misschien moeten we het helemaal niet in de omstandigheden zoeken, maar in het gebrek aan originaliteit, lef en visie. AOR heeft dringend nieuwe impulsen nodig en de Trump van de AOR moet nog opstaan.

Onstuitbare ode aan oudjes

In Anaheim (Californië) gaat in januari de jaarlijkse Hall Of Heavy Metal History van start. Bij de eerste inauguratie staan namen als Ronnie James Dio, Lemmy Kilmister en gitaarheld Randy Rhoads op het programma, maar ook nog levende muzikanten als Don Airey en Vinnie Appice. Hopelijk gaat dit niet zulke ruzies opleveren als bij de jaarlijkse inauguratie in de Rock and Roll Hall of Fame. Het hele ‘Hall’ concept duidt op enorme aandrang bij sommige liefhebbers om de talenten van weleer te herdenken en hun nalatenschap te vieren. Het is typerend voor het heavy genre om helden te vereren. In andere genres zien we dit verschijnsel niet. Hopelijk groeit de lijst met potentiële kandidaten niet heel hard want in 2016 kregen muzikanten als Ian Paice,  Jon Oliva, Pete Way en Joe Perry te maken met beroertes en andere lichamelijke ongemakken. Dat zij en onze lezers nog lang en gezond mogen genieten van goede muziek. Laten we niet teveel somberen. Naast alle misère was er in 2016 tenslotte ook goed nieuws. In Canada ontwikkelde men bijvoorbeeld een 100 procent effectief vaccin tegen Ebola. ‘Alles is relatief,’ zei iemand al eens. En over relativiteit gesproken, over een eeuw wordt 2016 misschien wel herinnerd als het jaar waarin Erik Verlinde Einstein’s beroemde theorie verbeterde.

Namens de voltallige WritteninMusic redactie wens ik alle lezers een muzikaal enerverend 2017 toe.