×

Artikel

09 november 2016

Shabaka Hutchings: Het gezicht van de nieuwe Britse jazz

Geschreven door: Dick Hovenga

Als er één muzikant is die in razende vaart de Britse jazz wereldwijd op de kaart zet en daarbij constant ook zijn eigen muzikale grenzen verlegd is het Shabaka Hutchings. De super getalenteerde saxofonist doet dat steeds in verschillende formaties maar bands als Sons of Kemet, The Comet is Coming en ook Melt Yourself Down hebben wel degelijk zijn nadrukkelijke stempel.

Met het net uitgebrachte Wisdom of Elders wat hij onder de naam Shabaka and the Incestors uitbrengt zet hij een nieuwe glorieuze stap. En het klinkt echt ongelooflijk in deze tijden, maar dat laatst genoemde album is de vierde met zijn naam erop in één jaar. De creativiteit van de man kent momenteel geen grenzen. ‘Time to cook while the oven is hot’ noemt hij het zelf. Hoog tijd om weer met Shabaka bij te praten dus.

Emile Holba

We spreken elkaar in Londen terwijl hij net terug is uit Parijs. ‘Always on the move’ noemt hij het. ‘Ik wil heel veel leren en pak dus niet alleen de gigs met mijn eigen bands maar laat me ook graag uitnodigen om met andere bands mee te spelen. Nu was ik weer op tour met Anthony Joseph maar, zoals je weet, heb ik de afgelopen jaren ook veel met Polar Bear gespeeld (de fameuze band met drummer Seb Roachford als leider, die dan ook weer samen met Hutchings in Sons of Kemet speelt) en deze zomer dan weer veel met Floating Points’.

‘Maar natuurlijk gaat momenteel de meeste tijd op aan Sons of Kemet en The Comet is Coming, in een soort van 50/50 verhouding. Met Sons of Kemet speelden we al veel toen ons debuut Burn (2014) uitkwam maar dat werd met de opvolger Lest We Forget What We Came Here To Do (najaar 2015) echt bizar veel meer. Channel The Spirits, het debuutalbum van The Comet is Coming verscheen in april dit jaar uit (nadat in het najaar van 2015 reeds de geweldige EP Prophecy was verschenen en iedereen flink wakker werd geschut) en sloeg gelijk zo enorm aan dat we gelijk volledig volgeboekt waren. Ik denk dat de drive van Sons of Kemet met twee blazers en twee drummers en de enorme dynamiek en drive die daarbij vrij komt de grote kracht is’.

‘Bij The Comet is Coming (met naast ‘King’ Shabaka ook Dan ‘Danalogue The Conquerer’ Leavers op toetsen en Maxwell ‘Betamax Killer’ Hallett op drums) is zonder de twijfel de mix van electronics, lekker aanwezig, onvoorspelbaar dan weer uitzinnige ritmes en mijn saxspel (noem het de jazzflavour) de grote drive. De mix van jazz en electronic is momenteel de grote trekker binnen de jazz, dus daar vallen we met TCIC middenin. Het is heel fijn met beide bands zo succesvol te zijn en zoveel te kunnen spelen. Het zijn twee totaal verschillende bands die ook allebei een ander publiek trekken. Al moet ik zeggen dat met de snelle opkomst van de nieuwe jazz bij het publiek wereldwijd dat publiek steeds dichter bij elkaar komt. Jazz en alternative festivals durven steeds meer van elkaar over te nemen’.

Hoe verschillend de projecten waar hij mee speelt ook zijn spel blijft zo fijn herkenbaar. ‘Ik zit de laatste jaren op een soort van high energy niveau van spelen dat perfect aansluit op de projecten die ik doe. Mijn spel is dus herkenbaar geworden door die kracht en energie maar juist ook met The Comet is Coming moet ik in de sfeer van die fijne soundscapes en dwingende ritmes spelen en dan probeer ik ook juist rust te brengen in mijn spel’ praat hij verder.

‘Ik ben zelf een enorme liefhebber van de spiritual jazz van vooral John en Alice Coltrane. Vooralsnog kon ik daar op albums nog maar weinig van kwijt maar in Zuid Afrika vond ik de juiste muzikanten om me daar eens flink op te storten. Doordat ik een lange tijd een relatie had die me naar Johannesburg bracht kreeg ik de kans de stad en de muziekscene daar goed te leren kennen. Waar Kaapstad eerst de plek leek om als muzikant je geld te verdienen is dat de afgelopen jaren echt Johannesburg geworden. Veel muzikanten zijn dus ook van stad gewisseld de afgelopen jaren. Johannesburg zit vol coole clubs en opnamestudio’s en heeft een super inspirerende muziekscene waarin geweldige muzikanten rondlopen. Eigenlijk was het dus niet moeilijk om daar dus de juiste muzikanten te vragen eens een album te maken die mijn liefde voor die spiritual jazz kon duiden’.

‘Ik vond via Mandla Mlangeni, bandleider van de Amandla Freedom Ensemble, een groep muzikanten met meesterdrummer Tumi Mogorosi als grootste troef. Die man kan echt alles drummen en hij brengt me net zo gemakkelijk van de straight naar de spiritual jazz naar Afrikaans en altijd met zoveel gevoel. Hij is absoluut mijn favoriete drummer en het was een feest om met hem te werken in de studio. Met de rest van de muzikanten, allemaal afkomstig uit de rijke Jo jazzscene, al net zo. Ze voelden volledig aan waar ik met dit album naartoe wilde. Ik ben blij dat Wisdom of Elders een heel ander album is geworden als wat het publiek van me kent. Geen album ligt zo dicht bij mijn jazzroots’

Shabaka heeft altijd alles zelf willen doen. ‘Ik heb reeds langere tijd geleden te besloten om onafhankelijk van platenlabels mijn albums te maken. In alles zelf de hand te houden’ verteld hij. ‘Natuurlijk betekend dat wel dat ik geen spaargeld meer op de bank heb, echt alles gaat in het opnemen van muziek (..lacht..) maar ik heb dan wel alles zelf in de hand. Zodra de opnamen af zijn en de mix naar mijn tevredenheid is afgerond kijk ik bij welk platenlabel ik de plaat dan onder/uitgebracht wil hebben. Gelukkig is dat in mijn geval geen enkel probleem. In ieder geval in Engeland wil ieder platenlabel wel albums van me uitbrengen. Omdat het album al helemaal af is (met hoesontwerp en alles) praten we dan puur over het bedrag van het licenceren en wanneer het album uit kan gaan komen. Zo komen de albums van Sons of Kemet uit bij Naim Records, die van The Comet is Coming bij het uit Leeds afkomstige Leaf Records en het nieuwe album Shabaka and the Ancestors bij Brownswood Recordings van Gilles Peterson. Om mijn muziek zo uit te laten brengen helpt me om steeds ook weer bij een andere groep van muziekliefhebbers bekend te worden. Ieder platenlabel heeft zijn eigen doelgroep en manier van promoten. Natuurlijk betekend deze manier van werken wel voor mij dat ik naast het spelen echt ontzettend veel extra tijd kwijt ben om alles te regelen. Zowel de muzikanten te verzamelen om mee samen te spelen en deze dan voor exact die data in de studio te hebben en in het geval van de opnamen in Johannesburg, om alle vergunningen in orde te krijgen. En dat houdt niet alleen in dat je moet overleggen met ambassades en daar dus van afhankelijk bent (want en meer dan tijdrovende klus is) maar ook met studio’s en hotels (voor overnachtingen voor de muzikanten). Wat dat aangaat is opnemen in Engeland natuurlijk een stuk gemakkelijker al ben je dan weer afhankelijk van wanneer iedereen beschikbaar is. Met het ontploffen van de Britse jazzscene is elke muzikant, die altijd al in meerdere bands speelden om in hun levensonderhoud te voorzien, nu echt continue onderweg. De grote nieuwe stap zal zijn om mijn eigen label te hebben maar het is altijd weer tijd die daarin een belemmering is’.

Shabaka Hutchings

Op wat voor punt zijn muzikale carrière is aanbeland is moeilijk te zeggen. ‘We hebben het afgelopen weekend net weer nieuwe opnamen gemaakt met The Comet is Coming. Wat mij aangaat, het allerbeste dat we tot nu toe gedaan hebben. Daarvan komt ook voor het einde van het jaar nog een EP uit. En ik heb ook dit jaar nog een aantal weken New York in de planning staan. Ik ben daar wel een paar keer geweest maar nooit lang genoeg om de jazzscene daar te ontdekken. Om heel eerlijk te zijn heeft het nooit echt mijn interesse gehad, vond de Afrikaanse jazz eigenlijk altijd veel interessanter. Eigenlijk is het idee om wat langer naar New York te komen geïnitieerd door Mark Guilliana (de fameuze drummer) waarmee ik reeds heb samengewerkt. We willen gaan kijken of we samen iets kunnen gaan neerzetten dat echt impact heeft. Zoals we allebei in elkaar zitten zal dat lekker uitdagende composities tot gevolg hebben. Het eerste gevoel van onze samenwerking was overweldigend. Verder is het natuurlijk even afwachten wat de Brexit voor ons muzikanten betekend, daar heb ik nog geen flauw idee van. Natuurlijk was ik als rondreizend muzikant voor een overduidelijk in de EU blijven. Het is echt belachelijk om de redenen te horen waarom mensen voor een Brexit stemden. De gevolgen zijn nu al zeer vreemd om te ervaren. Alsof de Brexit betekend heeft dat je nu ineens tegen mensen met een andere kleur duidelijker mag zijn. Het racisme wat momenteel, hopelijk maar even, door Engeland waard is echt buitenissig. Gelukkig woon ik in het tolerante Londen, waar we al zoveel jaren met zoveel nationaliteiten wonen en het prima met elkaar naar ons zin hebben. Zullen we de politiek voor de volgende keer bewaren? Want dan kunnen we nog uren doorgaan, wat ik graag doe hoor (..lacht..) maar ik moet zo naar de club. Een optreden met Sons of Kemet vanavond. Weer vreselijk veel zin in’.