×

Ed Harcourt

Furnaces

Geschreven door: Edgar Kruize

Uitgebracht door: Polydor

Furnaces Ed Harcourt Alternative 4.5 Ed Harcourt – Furnaces Written in Music https://writteninmusic.com

Laten we met de deur in huis vallen. Furnaces is een beest van een album. Als een doldrieste stier komt het op je afgebeukt en vlak voordat je wordt gespietst op de hoorns, danwel vermorzeld wordt onder de nietsontziende hoeven, is het enige dat door je heen kan schieten ‘wat is dit eigenlijk een prachtig dier, moet je zien hoe alles perfect in elkaar steekt’.

Vervolgens ga je natuurlijk onherroepelijk alsnog knock-out, maar wel met een gelukzalige glimlach om de mond. Om vervolgens als je bent bijgekomen vol goede moed de confrontatie weer met die meedogenloze natuurkracht aan te gaan. Muziek is van zichzelf uiteraard al een natuurkracht. Misschien wel de meest onderschatte zelfs, want er zijn maar weinig andere krachten die de menselijke emotie zo weten te beïnvloeden. Ed Harcourt, typisch zo’n ‘musicians musician’, gewaardeerd (en geroemd) door collega’s, weet al jaren hoe hij die kracht moet beteugelen en sturen.  Toch heeft hij daarmee de stap naar een breed publiek nooit weten te maken. Of zou het ‘willen maken’ zijn? Misschien ontduikt hij die massa ook wel bewust. Zie alleen al de macabere (doch prachtige) hoes van Furnaces, zoals ontworpen door cultheld Ralph Steadman. Die zal zeker niet iedereen aanspreken, al weet deze het album perfect te vangen.

Furnaces zal ook muzikaal die massa niet gaan betoveren, waarschijnlijk. Dat is eeuwig zonde, want het is een magisch album, dat met behulp van producer Flood dusdanig groots is opgezet dat veel liedjes klinken alsof ze voor de grootste mensenmassa’s worden uitgevoerd en ook de achterste rijen bereikt moeten worden. Het lieflijke intro, waarin Harcourts stem diep in de mix hangt, sust je naar binnen. Waarna een slepend The World Is On Fire en eerste flinke tik uitdeelt, met een hypnotiserende drumbeat en een op de achtergrond kolkend en broeiend klankpalet dat als een opkomende maar nét niet doorzettend onweersbui aanvoelt. Mooi ook de tekstuele relativering die tegelijk heel tragisch aanvoelt. Ja, de wereld staat in de fik en niet zo’n beetje ook. “In the grand scheme of things, it’s just a dot in the universe”, zo klinkt het vervolgens en zo is het. We stellen met die hele aarde zó weinig voor in dat immense universum.  De problemen van de mensheid zijn daardoor even prangend als triviaal. Het is maar net wel uitgangspunt je neemt.

Loup Garou pakt vervolgens muzikaal volledig anders, maar niet minder imposant door. Met genoeg lagen instrumenten om een kamerbrede muur op te trekken, maar wel transparant genoeg om elk laagje te kunnen onderscheiden en in de finale die volgt na een gruizige pianobreak een apotheose met wederom een heldere boodschap: “You can do what you want when you want to, and there’s no one to stop you now.” Het lijkt ook een mantra dat Harcourt zichzelf heeft opgelegd, want Furnaces verkent alle uithoeken van het muzikale universum, zonder dat het ook maar ergens ontspoort. Van de met fraaie blazers aangezette en zich bijna gospelachtig voortbewegende titeltrack tot het bijna spookachtige Nothing But A Bad Trip (“Open my mouth the sound that came out wasn’t even human”, zingt Harcourt terwijl er in het nummer een soort kuch, gegorgel voor een ongemakkelijk gevoel zorgt) en van het bijna minimalistisch te noemen, door synths gedragen en emotioneel gebrachte You Give Me More Than Love tot het springerige naar garagerock (al is het daar soms weer net te glad voor) neigende There Is A Light Below.

Hoewel niet elk nummer op zichzelf even sterk is, is de samenhang tussen de diverse nummers dusdanig dat de ‘flow’ heel natuurlijk is en het werk elkaar onderling versterkt. Absoluut piekmoment hiertussen is het als pianoballad startende Dionysus. Het relaas over de Griekse god ontspoort muzikaal echter al snel op furieuze wijze, met militair klinkende drums en piepende en krassende gitaarpartijen en een muzikale pathos die je anders bij bands als The Tea Party vindt. Echter, het wordt nergens te veel. In alle muzikale geweld hoor je dat heel goed is nagedacht hoe de luisteraar enerzijds overrompeld kan worden, maar anderzijds ook – indien gewenst – heel duidelijk kan horen wat de ingrediënten zijn van die geluidsmuur. Balans is een sleutelwoord op Furnaces. Tussen bombast en lichtheid, tussen duisternis en hoop, tussen weerbarstigheid en toegankelijkheid, het evenwicht dat Harcourt 12 nummers lang weet te bewaren is fenomenaal.

De aanloop naar de finale op Furnaces zit eveneens fraai in elkaar en zit ook vol prachtige beeldspraak. In het galmende Last Of Your Kind bijvoorbeeld een fraai lichtpuntje op een album dat dus net niet volledige hopeloosheid predikt: “Just when I thought there’s nothing worth dying for, just when I knew it was pointless being born. Just when I thought there’s nothing worth living for, there you stood in the eye of the storm.” Maar ja een nummer later is de hoofdpersoon alweer één en al wreedheid als hij in de apocalyptische stamper Immoral zingt “I will break your spirit, I will break your heart.” Nee, licht luistervoer is Furnaces niet. Maar deze zevende van Ed Harcourt is wel een album dat desalniettemin door het muzikale avontuur nergens te zwaar op de maag ligt. Niet gemaakt voor de massa, maar als die massa het een kans zou geven kon het zomaar een moderne klassieker zijn. Furnaces dwingt bij eerste beluistering vooral heel veel bewondering af en bij verdere ontdekkingstochten deze muzikale maalstroom in, weet het album ook op emotioneel niveau diep te raken. Nogmaals, een beest van een album.

Ed Harcourt – Furnaces

  1. Intro
  2. The World Is On Fire
  3. Loup Garou
  4. Furnaces
  5. Occupational Hazzard
  6. Nothing But A Bad Trip
  7. You Give Me More Than Love
  8. Dionysus
  9. There Is A Light Below
  10. Last Of Your Kind
  11. Immoral
  12. Antarctica