×

Recensie

Jazz

14 juni 2021

Various Artists

Utopic Cities

Geschreven door: Dick Hovenga

Uitgebracht door: sdban

Utopic Cities Various Artists Jazz 4.5 Various Artists – Utopic Cities Written in Music https://writteninmusic.com

In navolging van succesalbum Let’s Get Swinging: Modern Jazz in Belgium 1950-1970 verschijnt van de grote kenners/liefhebbers van het Gentse platenlabel sdban nu de wederom weelderige compilatie Utopic Cities: Progressive Jazz in Belgium 1968-1979.

Onder de noemer forward-thinking jazz zijn er voor Utopic Cities een 12-tal stukken verzameld die de opmars van Belgische jazz in de jaren 1968 t/m 1979 in een breed jazzspectrum oppakken. Met de Amerikaanse jazz en de revolutie die daar in de jaren zestig in plaatsvond als basis en de immer avontuurlijke Belgische muzikale geest als uitermate aantrekkelijke extra factor.

Natuurlijk kunnen op zo’n compilatie namen als revolutionairen als Marc Moulin, in dit geval met zijn Placebo, Koen de Bruyne, Solis Lacus niet ontbreken. Maar ook Jacques Pelzer en Lou MacConell, mannen die dichterbij de oorsprong van de jazz bleven. Philippe Catherine en Open Sky Unit duiken dan juist weer de souljazz in.

Utopic Cities is een wel heel aantrekkelijk dubbelalbum (zowel op CD als LP) geworden. Een diepe en ook groovy duik in het Belgische jazzverleden. Natuurlijk is S.U.S. van Placebo gelijk een geweldige albumopener. Een track die in 1974 op hun gelijknamige derde onvolprezen album verscheen en nog steeds zo fris klinkt als dat ie ooit verscheen.

Utopic Cities, inderdaad de track waaraan de verzamelaar zijn naam ontleent, van Solis Lacus sluit daar cool op aan. Afkomstig van hun enige (gelijknamige) album uit 1975 is de door toetsenman Michel Herr geschreven en lekker lang uitgerekte track zo’n heerlijke groovy verrassingstrip. Avontuurlijke fusionjazz in optima forma. Open Sky van Open Sky Unit, de band rondom saxofonist/fluitist Jacques Pelzer, trekt daar in een verrukkelijke souljazztrack nog eens heerlijk overheen.

Met de avant-garde jazz van het Brussels Art Quintet duiken we dan met de track Vas-y Voir weer een andere kant op hoewel de bas en drums toch ook weer een fijn lome groove neerleggen. Het betreft trouwens één van de twee tracks die het collectief op een 7 inch vastlegde. Een nogal karige oogst van dit  geweldige collectief.

Van Koen de Bruyne, waarvan via sdban diens debuutalbum Here Comes The Crazy Man! uit 1974 in 2015 een vinyl heruitgave uitbracht, kenden we de van dat album afkomstige composities Pathetic Dream dus al. Wat blijft dat toch een machtige track. Groovy met machtig soleerwerk van de meester zelf. Archangelo van Raphaël sluit het eerste deel van het album in spiritual jazz-stijl fraai af. Wat een magische bijna 13 minuten zijn dat zeg! Compleet met fascinerend goed en lekker avontuurlijk pianospel van Raphaël en vibrafoonspeler Johnny Perret.

Het tweede deel van Utopic Cities wordt geopend door levende legende Philippe Catherine met het heerlijke Memphis Talk, de openingstrack van zijn album Stream uit 1972. Catherine on top of his game. Geen wonder dat hij destijds al één van de beste gitaristen binnen de wereldwijde jazz genoemd werd. Face Reality van het Jacques & Micheline Pelzer Quartet sluit daar in sterke post-bop stijl fraai op aan. Live opgenomen en van grootse klasse.

Ook Sakara van The Kenny Clarke-Francy Boland Big Band, afkomstig van hun album Off Limits uit 1971, is een fijne jazzkraker. In Latin jazz-stijl opgezet vindt de Big Band rond drummer Clarke en pianist Boland een wel heel fijne groove waarover het fijn soleren is. De avontuurlijke wending die de composities in arrangement halverwege neemt klapt er wel heel erg lekker overheen. Wederom een geweldige verrassing.

Marc Moulin sluit hier met Tohubohu #1, het eerste deel van een suite in vijf delen afkomstig van het meesterlijke album Sam’ Suffy uit 1975, dan weer verrassend op aan. Het fantastische drumwerk van Garcia Morales, het erg sterke trompetspel van Richard Rousselet en de fascinerende geestverruimende toetsenklanken van Moulin maken het een machtig jazzstuk.

Met saxofonist Babs Robert en diens Pro Forma 1 wordt er dan wederom een geweldige schatkist geopend. Onderverdeeld in de avant-garde ligt de compositie hier meer in de groovy jazz. Een wel fijne ontdekking die Robert, die ik van naam wel kende maar nog nooit goed had gehoord.

Met wederom een saxofonist, in dit geval Lou MacConnell, sluit de verzamelaar met een heerlijke versie van John Coltrane’s Naim meesterlijk af. MacConell speelt lekker vrij en stoer en het spelplezier druipt niet alleen van zijn spel maar ook die van zijn bandcompanen af.

Utopic Cities is wederom een luisterrijke verzamelaar die de Belgische jazz gedurende de jaren 1968 tot 1979 weergaloos vastlegt. Zoals Let’s Get Swinging dat voor de jaren 1950 tot 1970 deed. Een uitzonderlijke prestatie en ook nog eens gevat in een album met prachtig artwork, fijne achtergrondverhalen en fraaie foto’s.



  1. Placebo - S.U.S.
  2. Solis Lacus - Utopic Cities
  3. Open Sky Unit - Open Sky
  4. Brussels Art Quintet - Vas-y Voir
  5. Koen De Bruyne - Pathetic Dreams
  6. Raphaël - Archangelo


  1. Philip Catherine - Memphis Talk
  2. Jacques & Micheline Pelzer Quartet - Face Reality
  3. The Kenny Clarke-Francy Boland Big Band - Sakara
  4. Marc Moulin - Tohubohu pt. I
  5. Babs Robert - Pro Forma I
  6. Lou MacConnell - Naima