×

Recensie

Soul

21 november 2021

Various Artists

Philly Soul (The Ultimate Collection)

Geschreven door: Dick Hovenga

Uitgebracht door: Philadelphia International Records

Philly Soul (The Ultimate Collection) Various Artists Soul 4 Various Artists – Philly Soul (The Ultimate Collection) Written in Music https://writteninmusic.com

Er zijn muziekstromingen waarbij het samenstellen van een verzamelaar altijd het allergrootste feest is. Alles wat onder de Philly Soul vlag valt is dat zonder enige twijfel. En elke nieuwe verzamelaar, zoals nu Philly Soul (The Ultimate Collection), geeft je weer eens een heerlijke mogelijkheid diep in soul van Philadelphia te duiken.

Een beetje dom is het natuurlijk wel om een enkele plaat met 15 tracks dan The Ultimate Collection te noemen. De door platenlabel Harmless in 2012 uitgebrachte 10 CD’s tellende box set was absoluut de ultieme Philly Soul box set. Met een prachtig boekwerk erbij al helemaal. Maar Philly Soul (The Ultimate Collection) geeft wel degelijk een prima beeld van wat Philly Soul was.

Philly Soul was de liefkozende naam van de georkestreerde soul die vanuit Philadelphia vanaf de eind jaren zestig de wereld veroverde en in de jaren zeventig floreerde. Tal van grote namen kwamen uit de stroming voort en muzikanten die er in eerste instantie niet mee verwant waren wilden dat maar al te graag.

De grote mannen achter de sound waren songschrijvers Kenny Gamble & Leon Huff, die als duo een geweldige hand van heel aanstekelijke songs schrijven hadden waarbij de funk en rhythm & blues de oorsprong was en waarin slim coole jazzinvloeden werden verwerkt. Grote kracht waren de geweldige arrangementen die de songs vergezelden en waarbij rijke strijkers en blazers een indrukwekkende orkestrale sound creëerden.

Hoewel zeker onder ‘soul’ te scharen bleek de Philly sound van grote invloed op de disco die vanaf halverwege de jaren zeventig allesoverheersend werd. Net als Motown hadden Gamble & Huff hun eigen label (Philly International Records) en eigen studio waar ze in alle rust hun sound konden perfectioneren. De huisband was onder de naam MFSB (Mother Father Sister Brother) één van de belangrijkste bands van het label.

Met The O’Jays, The Three Degrees, The Jones Girls, Billy Paul, Harold Melvin & The Blue Notes, The Intruders en Teddy Pendergrass (lid van The Intruders), om er maar een paar te noemen, lanceerde het label een stapel aan talent. En Gamble & Huff schreven voor hen een enorme reeks hits op maat.

Daarnaast was het label een duidelijk zwart label, zowel in de leiding als in de muzikanten/vocalisten die naar buiten traden (huisband MFSB was zwart/wit). Met een duidelijke sociale boodschap vanuit de zwarte gemeenschap over sociale (on)gelijkheid tegelijk zo universeel als de liefde in alle kleuren van de gemeenschap kan zijn. Vooral in de late jaren zestig en jaren zeventig kwam die boodschap, vermengd met opwindende en swingende klanken, wereldwijd onversneden binnen.

En hoewel je kunt veronderstellen dat de onderliggende boodschap bij een niet natuurlijk Engels sprekend publiek niet altijd even duidelijk binnen kwam. Vraag aan iemand waar Back Stabbers overgaat en je krijgt verschillende antwoorden en maar weinig die de tekst echt opgepakt hebben, terwijl die toch zo duidelijk is: ‘(They smilin’ in your face). All the time, they want to take your place. The back stabbers (back stabbers). Ook een tekst als die van Let’s Clean Up The Ghetto spreekt boekdelen. De eind jaren zestig en zeventig waren activistisch terwijl de muziek vaak zo swingend was als wat. Een overweldigende combinatie.

Philly Soul (The Ultimate Collection) brengt veel van de allerbekendste Philly Soul tracks samen. Zowel de oudere soultracks als Back Stabbers van The O’Jays, Dirty Ol’ Man van The Three Degrees, (Win, Place Or Show) She’s A Winner van The Intruders en TSOP van MFSB (met The Three Degrees, als dat ook de disco wordt ingestapt met Strut Your Funky Stuff van Frantique en Ain’t No Stoppin’Us Now van McFadden & Whitehead (het schrijfkoppel dat naast Gamble & Huff ook vele Philly Soul hits schreef).

Philly Soul is muziek om, ooit gehoord, voor altijd in je hart te sluiten. Immer fantastisch gespeeld, gearrangeerd en opgenomen (naast Gamble & Huff was daar ook altijd Thom Bell (die ook toetsen speelde) en zo groovy als je soul maar kunt krijgen. En veelal met teksten die tot de verbeelding spreken, tegelijk eigenlijk van alle tijden zijn.

Philadelphia International Records is een goudmijn zoals er maar weinigen zijn. Als samensteller van een verzamelaar een verschrikkelijke klus om tracks er niet op te zetten. Er is gewoonweg teveel goeds. Iets The Ultimate Collection noemen is in deze dus gewoon niet goed natuurlijk. Dan hadden er zeker nog 2 platen met evenzovele tracks bij gemoeten. Op zeker. Maar voor iemand die een Philly verzamelaar afsluit met de tijdloze slijper Love T.K.O. van Teddy Pendergrass heb ik gelijk ook een zwak.

NB. De eerste oplage in geperst op stijlvol blauw vinyl.

Kant A:

  1. The Three Degrees - Dirty Ol' Man
  2. Billy Paul - Me and Mrs. Jones
  3. The Trammps - Shout
  4. The Jones Girls - Nights Over Egypt
  5. Harold Melvin & The Blue Notes - Satisfaction Guaranteed (Or Take Your Love Back)
  6. MFSB - The Zip
  7. Philadelphia International All Stars - Let's Clean Up The Ghetto

Kant B:

  1. The O'Jays - Back Stabbers
  2. People's Choice - Do It Any Way You Wanna
  3. Frantique - Strut Your Funky Stuff
  4. The Intruders - (Win, Place Or Show) She's A Winner
  5. Lou Rawls - You'll Never
  6. MFSB feat. The Three Degrees - TSOP (The Sound Os Philadelphia)
  7. McFadden & Whitehead - Ain't No Stoppin'Us Now
  8. Teddy Pendergrass - Love. T.K.O.