Tom Russell
Mesabi
Wat doe je als je een cd voor je neus krijgt van een artiest die je (shame on me) niet kent, maar waarvan je wel begrijpt dat hij al eventjes meegaat? Ik, een jonge vrouw van 25, kreeg de pittige opdracht om Tom Russell’s nieuwste album te recenseren, een artiest die al vanaf 1970 muziek maakt en al tig cd’s op zijn naam heeft staan. Eerlijk gezegd ben ik heel blij dat ik die opdracht gekregen heb. De beste man is een meesterlijke verhalenverteller, wat zich niet alleen uit in zijn teksten, maar ook in de emotie die hij overbrengt wanneer hij een verhaal ‘vertelt’. Je gelooft hem meteen. De nummers zijn ieder een mini-boek op zich. Iets wat ik alleen nog maar eerder heb ervaren bij een andere ook zeer goede verhalenverteller; singer-songwriter Luka Bloom.
Russell’s nieuwste en maar liefst 26ste album, Mesabi, is van een zeer hoog niveau. Misschien nog wel van een hoger niveau dan zijn voorganger Blood And Candle Smoke uit 2009 die lovende kritieken kreeg en zelfs betiteld werd als het beste album van de 58-jarige zanger en gitarist. Mesabi is een bijzondere en zeer kleurrijke plaat, niet alleen vanwege Russell’s beeldende manier van verhalen vertellen maar ook door zijn doorleefde stem en de sterke afwisseling in klanken: een mix van rootsrock, country, folk, jazz en traditionele Texaanse en Mexicaanse muziek (Tex-Mex), vormgegeven in uptempo beats en melancholische ballads. Geen wonder dat Russell een schare muzikanten om zich heen verzameld heeft die allemaal mee wilden doen. Zo horen we Lucinda Williams in A Hard Rain’s A-Gonna Fall, een Bob Dylan cover, en spelen er leden van Calexcio mee (waarmee hij ook op Blood And Candle Smoke werkte), maar ook Van Dyke Parks en stergitarist en multi-instrumentalist Will Kimbrough dragen hun steentje bij aan deze plaat
Veel van Russell’s liedjes zijn opgenomen door andere artiesten, onder andere door Johnny Cash, K.D. Lang en Nanci Griffith. Zijn teksten en melodieën inspireren anderen. Niet verwonderlijk ook wanneer je bedenkt dat de nummers die hij schrijft zeer aangrijpende verhalen zijn die erg diep gaan. Ook Mesabi bevat dergelijke songs. In bijna iedere song zingt Russell over een personage (voornamelijk filmsterren) die een tragisch lot is ondergaan. Zo zingt hij in Farewell Never Never Land over Bobby Driscoll die ooit de rol van Peter Pan speelde maar door Disney gedumpt werd en in Sterling Hayden over de dronken acteur die in Amsterdam rondzwerft. Ook brengt hij een droevige ode aan Liz Taylor in Furious Love (For Liz) en in A Land Called “Way Out There” zingt hij over de dood van James Dean en over hoe mensen elkaar in Amerika uitmoorden. Allemaal geen vrolijke teksten dus. Juist daarom is Mesabi een eerlijke plaat met boodschappen en verhalen die uit het leven gegrepen zijn.
De misère wordt gelukkig niet constant verpakt in droevige, rustige melodieën, maar ook in wat meer rockende en uptempo songs. Een mooi voorbeeld daarvan is de titeltrack, waar je in eerste instantie op het verkeerde been gezet wordt door een rustgevende akoestische gitaar maar wat al gauw over gaat in countryrock à la Bruce Springsteen. Een krachtig nummer die er meteen lekker in knalt. Wanneer ik dit luister, hoor ik ook nog twee andere dingen: een vleugje van P.F. Sloan’s Eve Of Destruction gemixt met de gitaarriff van Baba O’Riley van The Who.
Om nog even terug te komen op mijn eerste ervaring met de muziek van Tom Russell: ik ben verkocht en ik kan niet wachten op zijn volgende plaat, die hopelijk van net zo’n niveau is of zelfs nog beter.