×

Recensie

Pop

13 juni 2019

The Cardigans

The Cardigans

Long Gone Before Daylight

Geschreven door: Edgar Kruize

Uitgebracht door: Stockholm Records

Long Gone Before Daylight The Cardigans Pop 5 The Cardigans – Long Gone Before Daylight Written in Music https://writteninmusic.com

Zelden heeft een band gedurende een carrière zo’n u-bocht gemaakt als The Cardigans zonder zichzelf daarbij ook maar en seconde te verloochenen. Waar de band in de begindagen nog vrolijk en poppy de wereld tegemoet trad (al zat in hun teksten wel de nodige grimmigheid verborgen) en de verpersoonlijking van de term ‘loungepop’ werd, is op Long Gone Before Daylight het licht volledig uit. Zwaarmoedig, melancholiek, diep tragisch en oh, zo prachtig.

Voor het album uitkwam in 2003, was de band een paar jaar van de radar verdwenen en in het hoofd van het publiek was het nog altijd dat poppy bandje uit de 90s. In het nieuwe millennium was echter een nieuwe band opgestaan. De hoes van Long Gone Before Daylight laat dat al duidelijk zien. Thematisch is het beeld dat we voorgeschoteld krijgen een logisch vervolg op die van voorganger Gran Turismo uit 1998. Waar het op laatstgenoemd album schemert, is hier het licht helemaal uit. Het strakke design heeft plaatsgemaakt voor authentieke fotografie. Zangeres Nina Persson heeft haar kenmerkende blonde lokken verruild voor een donker kapsel. Alsof ze de luisteraar al willen waarschuwen dat dit niet meer het poppy bandje van weleer is.

Dat bewijst openingstrack Communication ook meteen. De melancholische gitaar van Peter Svensson zit met enkele rake aanslagen direct een melancholische toon, de band valt ingetogen in en nog voor zangeres Nina Persson haar relaas over het onvermogen om tot iemand door te dringen start, zit je al met een brok in de keel te luisteren, maar de tekst hakt er helemaal fraai in.

“I need you, you want me
But I don’t know
How to connect
So I disconnect”

You’re The Storm is vervolgens een erg ingenieuze track waarin oorlogsretoriek wordt gekoppeld aan het verlangen van ‘an angel bored like hell’ om uit haar veilige en regelmatige leventje weggeblazen te worden. Startend met een bijna kabbelend melodietje waarover een orgeltje jengelt, ontvouwt de track zich als ware het de storm uit de titel. Thematisch pakt Strong Horse vervolgens door, de meest rockende track op dit album. Het ‘sterke paard’ uit de titel is die stevige wind waar in de vorige track zo naar werd verlangd en de boodschap is dat je zelf verantwoordelijk bent of verantwoordelijkheid moet nemen voor je leven omdat er anders niks gebeurt. En soms maak je dan de verkeerde keuzes, zo blijkt uit het lieflijk getitelde maar uiterst grimmige And Then You Kissed Me. De Spartaanse muzikale begeleiding ze alle focus op de emotionele stem van Persson die een verhaal houdt over wat aanvankelijk huiselijk geweld lijkt.

“Blue, blue, black and blue
Red blood sticks like glue”

Maar wie verder luistert, kan tot de conclusie komen dat de hoofdpersoon uit het liedje het wellicht zelf ook heeft opgezocht.

“And it hits me that love is a game
Like in war no one can be blamed
Yes it struck me that love is a sport
So I pushed you a little bit more”

Waardoor rechtstreekse links met de drie voorgaande tracks te maken zijn. Zit ze vanuit het onvermogen tot communicatie net zo lang te peuren tot haar eega zijn geduld verliest en uithaalt? Is dit de reden voor haar ‘shaky hands’ in Strong Horse? Terwijl de muziek op zichzelf al een hele wereld schept, wordt tekstueel de een na de andere lag gestapeld. Long Gone Before Daylight is geen conceptalbum, maar grijpt zeker in de eerste helft op heel knappe wijze in elkaar en eer we bij Couldn’t Care Less zijn aanbeland – tevens de afsluiter van de eerste lp – zijn de hoofdpersonen in het verhaal volledig murw. De verliefdheid is weggeëbt, wat resteert is geen liefde meer. Beide partijen willen niet de eerste zijn die zegt ‘zullen we er maar mee stoppen’. Werkelijk hartverscheurend pijnlijk wordt het verdriet in de relatie in tekst gevat, terwijl het muzikaal gek genoeg een zalvende werking heeft. Die botsing van gevoelens maakt dat Long Gone Before Daylight per nummer sterker lijkt te worden.

Zo gaat het ook op de tweede lp steeds verder. Oorspronkelijk was dit overigens gewoon een enkele lp en start met het wanhopige Please Sister de tweede kant. Hier dus een volledige nieuwe plaat en vervolgd wordt met het lieflijke For What It’s Worth met fraaie tekstuele angel ‘and what is worse…’ Het wiegende Lead Me Into The Night sluit de derde plaatkant af en de volgende wordt geopend met letterlijk de andere kant van de medaille; het bijtende Live And Learn. Ook in dit blok liedjes grijpen de zaken tekstueel weer ineen, terwijl muzikaal juist de breedte wordt opgezocht. Die contrasten werken prachtig. Lead Me Into The Night lijkt over een onfortuinlijke one-night stand, dan wel kortstondige verliefdheid te gaan. “And I went to drift on a boat made of sand, it was leaking like a sift but I made it to land”, zingt Persson over een kabbelende melodie. Het ging allemaal dus maar net goed. In het rockende Live And Learn op de andere kant volgt de kater. “I came home in the morning and everything was gone… Oh what have I done!”

De emotionele genadestoot van dit album krijg je in de finale als in het machtige Feathers And Down verslaving wordt bezongen. Het beeld dat de meeste mensen daar omheen hebben, is dat van een trieste, aan lager wal geraakte figuren. Gek genoeg denk je nooit aan de mensen om die verslaafde heen. De mensen die óók elke dag een slachtoffer van verslaving zijn als zij hun geliefde(n) langzaam maar zeker weg zien glippen. The Cardigans hebben juist dat perspectief hier op tranentrekkend prachtige wijze op muziek gezet. In Feathers And Down bezingt frontvrouw Nina Persson op aangrijpende wijze de manier waarop zij óók mee naar beneden wordt getrokken door de alcoholverslaving van een dierbare.

“So you trying to do what they did
Your friends that turn to liquid
And got lost in the sea
And now you’re drowning me”

Eerst is er de onmacht die het met zich meebrengt. De wanhoop, de vraag waarom haar armen nu niet wijder kunnen reiken om bescherming te bieden. Later in het nummer komt er de tragische berusting dat ze samen ten onder zullen gaan. Zonder dat de liefde daarmee verloren gaat. Wie het hierbij droog houdt, heeft een hart van steen. De meanderende finale 3.45: No Sleep is er eentje van berusting. Het middenin de nacht wakker zijn, te laat om nog iemand wakker te bellen, te vroeg om aan de dag te beginnen. De wereld slaapt, het is stil en… het is goed zo. Alleen met je herinneringen, geen afleiding. Volmaakte vrede na een album dat het grimmige en weerbarstige van het leven op wonderschone wijze heeft weten te vangen.

Dat het laatste nummer ook exact 3 minuten en 45 seconden duurt, zegt veel over de precisie waarmee Long Gone Before Daylight in elkaar is gezet. Waar The Cardigans door velen als ‘singlesband’ wordt gezien, bewijzen ze hier dat ze het ambacht dat albums maken is prfect in de vingers te hebben. Elf vlekkeloos uitgevoerde tracks die op zichzelf stuk voor stuk prachtig zijn, maar die in deze volgorde niet alleen het beste in elkaar naar boven halen, maar het geheel los van de grond doen komen. Bizar genoeg werd Long Gone Before Daylight ten tijde van de release niet goed ontvangen. De recensies waren doorgaans vrij mager, het publiek snapte het allemaal ook niet zo goed. Maar de geschiedenis doet Long Gone Before Daylight recht. Steeds meer mensen ontdekken hoe briljant dit album is en dat er werkelijk geen enkel moment van zwakte op te bekennen is. Long Gone Before Daylight is een meesterwerk.

Kant A:

  1. Communication
  2. You're The Storm
  3. A Good Horse

Kant B:

  1. And Then You Kissed Me
  2. Couldn't Care Less

Kant A:

  1. Please Sister
  2. For What It's Worth
  3. Lead Me Into The Night

Kant B:

  1. Live And Learn
  2. Feathers And Down
  3. 3.45: No Sleep

Meer uit deze special

  1. Waarom wij van The Cardigans houden
  2. The Cardigans – Emmerdale
  3. The Cardigans – Life
  4. The Cardigans: De Zweedse start en de internationale toekomst
  5. The Cardigans – First Band On The Moon
  6. The Cardigans – Gran Turismo
  7. The Cardigans: Romeo and Juliet en de grote knal voorwaarts
  8. The Cardigans – Long Gone Before Daylight
  9. The Cardigans – Super Extra Gravity
  10. The Cardigans: Schoonspringend naar ‘t eind