Highways Ghosts Hearts & Home is het vierde album van Susan James. Tussen dit en het vorige (Fantastic Voyage – 1998) zitten wel maar liefst dertien jaren. Daarvoor dook ze wat frequenter de studio in: in 1996 kwam ze met Shocking Pink Banana Seat, in 1992 met haar debuut Life Between Two Worlds. Wellicht is haar liefde voor live optreden zo veel groter dan voor opnemen, dat dit de stilte van dertien jaren verklaart.

Nu is Highways, Ghosts, Hearts & Home dus uit en om maar met de deur in huis te vallen: het is een lastig album om te recenseren. Dat komt omdat het al moeilijk is om aan te geven wat voor muziek je kunt verwachten. Susan James maakt namelijk gebruik van elementen uit meerdere genres, om die te brouwen tot een min of meer eigen vorm van americana. Dus ja, country en folk zijn overduidelijk aanwezig. Toch hoor je ook erg goed pop-invloeden en ook zijn duidelijk sub-invloeden te horen van psychedelica, van Westcoast, van folkrock, van sixties… Maar de verschillende brouwsels klinken zo verschillend, dat de variatie op het album te groot wordt. Oftewel, een samenhang in de nummers ontbreekt.

De verklaring is mijn inziens makkelijk gevonden: niet alleen zijn de elf nummers van eigen hand, ook deed James de productie van het album helemaal zelf. Als je emotioneel zo betrokken bent bij het geheel (wat als het goed is toch het geval is) dan ontbreekt natuurlijk de afstand, de helikopterview die nodig is om er voor anderen (de luisteraar) een geheel van te maken. Om een samenhang aan te brengen (zonder er een eenheidsworst van te hoeven maken). En het is me een raadsel waarom ze niet iemand heeft gevraagd om dit te doen, terwijl er wereldwijd zo waanzinnig veel goede producers zijn.

Nu voel je je te veel als bal in een flipperkast van genres en associaties. Van Joni Mitchell word je via The Pretenders naar Maddy Prior geschoten. Om maar eens drie namen te noemen die in verre gedachten voorbij komen.

Susan James kan zeker wel goede songs schrijven, ook al vraagt ze in Calling Mr. Zimmerman hiervoor hulp aan Bob Dylan (“Calling Mr. Zimmerman, please help me write this song, I always get it wrong”). Ook heeft ze zeker een goede zangstem. Aan haar kwaliteiten hoeft dus helemaal niet getwijfeld te worden. Sowieso, ze is een zeer oprechte muzikante.

Juist daarom stelt die eerdere constatering wel teleur. Er had meer ingezeten. Toch hou ik het hier op drie sterren, de kwalificatie ‘matig’ zou zeker niet terecht zijn: de belangrijkste kritiek gaat over de som der delen en veel minder over de individuele delen zelf. Of dit oordeel wel terecht is, dat kun je binnenkort zelf bepalen. Op dinsdag 10 mei speelt Susan James namelijk in Nijmegen, in Café Camelot. Stiekem hoop ik dat ik ongelijk krijg. Als dat zo is, laat het vooral weten!

Hier vast een voorproefje, het nummer Goin’ To California, gespeeld tijdens de cd-presentatie in The Grand Ole Echo in Silverlake, California: