Het werk van de Amerikaanse gitarist Steve Tibbetts compileren is een schier onmogelijke opdracht met ruim 40 jaar aan muziek. Dat Hellbound Train (An Anthology) toch een heel behoorlijk overzicht is niet alleen omdat we met twee volle schijven te maken hebben maar ook omdat de muzikant zelf heeft besloten op één schijf zijn elektrische werk en op de tweede schijf zijn akoestische werk te hoogtepunten.

Het mag duidelijk zijn dat Tibbetts een majestueuze muzikale carrière heeft. Altijd zoekend naar avontuur in muziek zijn zijn composities even onvoorspelbaar als intrigerend. Luister alleen al naar de openingstrack van de verzamelaar, Full Moon Dogs. In bijna 10 minuten gebeurt er zo ontzettend veel dat je het duizelt. Van introspectief en atmosferisch naar luid en dwars. Fascinerend goed om weer eens terug te horen.

Eigenlijk pakt deze verzamelaar de hele tijd zo uit met elke track die je hoort. Dat ECM leider Manfred Eicher dol op hem is mag duidelijk zijn. Tibbetts heeft vanaf zijn eerste album op het label in 1982 de volle vrijheid gekregen alles te doen wat hij wilde en heeft met geestverruimende opnamen een waanzinnig interessant oeuvre bij elkaar geschreven/opgenomen. Tot op heden blijft hij dan ook trouw aan het label.

Voor Hellbound Train pakte hij composities van zijn albums Northern Song (1982), zijn eerste album op ECM, Safe Journey (1984), Exploded View (1986), Big Map Idea (1989), The Fall Of Us All (1994), A Man About A Horse (2002), Natural Causes (2010) en Life of (2018), albums waarop hij immer vergezeld werd door percussionist Marc Anderson, tevens een meester op de conga’s, steel drum, handpan en gong.

De composities van Tibbets hebben een intrigerende weerbarstigheid doordat hij zijn gitaar alle kanten op laat gaan. En in elke compositie de uitdaging zoekt en daardoor zijn gitaar in alle hoeken weet te manoeuvreren. En al is de elektrische gitaar dan wel het meest prominente instrument in zijn composities en weet hij daarmee alle emoties binnen zijn muziek te laten gloriëren ook de dobro en kalimba spelen een centrale rol binnen zijn muziek. En het spelen met effecten en tapes en loops.

Het creëert immer muziek die buitenissig interessant is en constant genre-verschuivend werkt. Vrije jazz, folk, rock, noise en eigentijds verwerkt in geestverruimende composities, verrijkt door al net zo spannende ritmes. Vaak lang uitgesponnen composities waardoor aan de daadkracht van Tibbetts en de constante verrassingen binnen de composities maar moeilijk te ontkomen is. Met Tibbetts’ fantastische techniek en zijn onuitputtelijke avontuurlijke inslag als componist en als gitarist is het oeuvre wat hij vanaf eind jaren zeventig opbouwde even imponerend als majestueus.

Tibbetts is een waanzinnige gitarist die geen grenzen lijkt te kennen of deze gewoonweg steeds moeiteloos weet te overtreden. Zijn gitaarspel is zo gevarieerd en uitdagend dat je je er bij elke compositie weer over verbaast dat hij niet veel bekender is. Hij speelt met gemak een hele horde hoog aangeschreven gitaristen moeiteloos van het podium.

Anderson is zijn muzikale droompartner. Hij is het die de composities van Tibbetts steeds weer apart klinkende ritmeklanken meegeeft en juist door het veelvuldig gebruik van de tabla de muziek een andere wereld intrekt. Hij is een begaafd percussionist die uitdaagt, Tibbetts weet op te zwepen tegelijk naar atmosferische hoogten trekt. Zonder Anderson zou de muziek van Tibbetts minder ziel hebben.

Het blijft een intrigerende aangelegenheid zijn muziek zo achter elkaar op twee schijven opnieuw te beluisteren. Juist door het avontuurlijk en vrije karakter van zijn composities heeft Tibbetts muziek een tijdloosheid met een volledig eigen karakter. Geen andere gitarist die zo eigenwijs zijn eigen weg is gegaan. Helemaal als je beseft dat de composities over een periode van 34 jaar zijn opgenomen en toch een fraaie coherentie laten horen.

Voor de kenners van zijn werk is Hellbound Train (An Anthology) een waanzinnige trip down memory lane en een zoveelste bewijs hoe goed Tibbets toch wel niet is, tegelijkertijd voor de nieuwelingen een absurd goede kennismaking.