×

Recensie

Pop

09 mei 2014

So80s Presents ZTT The Reconstruction Of Blank & Jones

So80s Presents ZTT The Reconstruction Of Blank & Jones

Geschreven door: Ron de Joode

Uitgebracht door: Soundcolours

So80s Presents ZTT The Reconstruction Of Blank & Jones Blank & Jones Pop 4 So80s Presents ZTT The Reconstruction Of Blank & Jones Written in Music https://writteninmusic.com

Nu de 70’s bijna compleet zijn uitgemolken met reissues, boxsets, hoge resolutie geluidsformaten en downloads en meer opgedrongen redenen om die grijsgedraaide LP’s van toen te vervangen door al dan niet beter klinkende geluidsdragers, die middels allerlei marketingtrucs de wereld in geslingerd worden, zijn nu de 80’s aan de beurt. Het lijkt allemaal nog niet heel erg lang geleden toen de eerste houseplaten verschenen, hiphop aan zijn opmars begon, het Stock, Aitken & Waterman terreurformaat de hitparades bestormden of het eerste solo-album van George Michael verscheen, om maar eens enkele willekeurig muzikale dwarsstraten en ontwikkelingen te noemen. Toch is het allemaal weer twintig, dertig jaar geleden dat al die grote dingen gebeurden. En omdat er een nieuwe generatie is, die veel van deze muziek aan het ontdekken is, ligt het natuurlijk voor de hand om veel van dat materiaal opnieuw uit te brengen. Al dan niet in ruimtevretende en soms met allerlei overbodige flauwekul opgesmukte veel te dure boxsets. De platenmaatschappijen zien nu de kans schoon om de 80’s archieven in de recyclingmachine te gooien. Belangrijk is echter om het kaf van het koren te blijven onderscheiden, zowel artistiek, historisch als geluidstechnisch gezien. Want er verschijnt nog steeds veel te veel reissuerommel.

Een typische exponent van de 80’s is het Zang Tuum Tumb label, dat er een aparte manier van positioneren op nahield. Naast de vaak hoogdravende taal kenmerkte de muziek op dit Britse label zich door een nieuwe benadering van produceren. De van de Buggles bekende Trevor Horne was hier in hoofdzaak verantwoordelijk voor. Het was het begin van de 80’s en de technologische ontwikkelingen lagen vooral in het digitale domein. Samplers deden hun intrede in de muziek en naast de traditionele instrumentatie werd daar electronica aan toegevoegd. En Horne was één van die producers die de grenzen opzocht van wat technisch mogelijk was. Commercieel was hij bijzonder succesvol met acts als ABC en later ook Grace Jones en progrockers Yes. Maar Horne kon zich pas echt uitleven met de artiesten die op het Zang Tuum Tumb label (kortweg ZTT) hun muziek uitbrachten: het Horne hobbyproject Art Of Noise, het Duitse Propaganda en natuurlijk Frankie Goes To Hollywood waren hier de belangrijkste namen, zowel artistiek als commercieel. ZTT verstond de kunst om een voor die tijd unieke combinatie van positionering en marketing van het label voor elkaar te krijgen, waarbij ex-NME popjournalist Paul Morley een belangrijke vinger in de pap had. ZTT was design, muziek, sound, vision en een hele hoop bla bla. ZTT was ook een label dat opviel en dat een sterk corporate image had. Tegenwoordig wordt die aanpak branding genoemd, maar in die tijd had het geen naam, maar was het allemaal wel verdraaid creatief en in die vorm nog niet eerder vertoond. Alhoewel het format aan alle kanten bedacht was, werd dat op de koop toe genomen, want de wijze van presenteren had toch wel iets eigenwijs en schopte Morley c.s. een beetje tegen het establishment. Bovendien was het artistiek redelijk verantwoord en had ZTT gewoon een goed en strak verhaal.

Muzikaal gezien waren de producties van Trevor Horne altijd een feest om naar te luisteren. En dan vooral voor de mensen die wat minder traditioneel ingesteld waren. Want uiteindelijk waren de Horne brouwsels vooral geboren in de studio en waren de mengtafel en de effectapparatuur de belangrijkste ingrediënten voor de uitwerking van het muzikale concept.

Waren de singles gemaakt voor radiogebruik en compact van opzet, ZTT was vooral berucht vanwege de 12”es met de vele verschillende versies die van die singles werden gemaakt en op allerhande formaten verschenen, waarbij ook nog eens voor iedere nieuwe remix ook nieuw artwork werd ontworpen en het geheel werd gecompleteerd met een eveneens nieuw bedachte promotiecampagne. En al die verschillende versies verschenen op vinyl, maar ook op cassette en om het vooral niet toegankelijk en overzichtelijk te maken werden doublures op al die verschillende formaten zoveel mogelijk vermeden. En al snel was er totaal geen overzicht meer op de totale output van ZTT.

Een ander kenmerk was dat de gemiddelde ZTT 12” vooral een lange speeltijd had. 12” remixen van meer dan 10 minuten waren geen uitzondering. Het was de begintijd van de extended versie en remixversie van singleknips in de popmuziek. Het 12” formaat was natuurlijk al langer bekend, maar door danceproducers geremixte popmuziek was vooral een 80’s fenomeen. En Trevor Horne heeft in deze ontwikkeling, alhoewel hij geen danceproducer was, een heel belangrijke rol gespeeld. En het verwachtingspatroon van een gemidelde 12” van ZTT lag altijd hoog en kwam met iedere release hoger te liggen, want het was gewoon een must dat een ZTT 12” een compleet nieuwe, uitgesponnen en vooral met allerlei effecten volgestopte 30 cm plak vinyl was, waarbij het niet moest blijven bij slechts één versie, maar er uiteindelijk allerlei bizarre versies verschenen van die ene drie minuten singleversie. ZTT producties waren dan ook natte dromen voor audiofielen en liefhebbers van digitale geluidsdiarree, welke sound vooral gebaseerd was op effectbejag en minder op zo natuurlijk mogelijk klinkend naturel en neutrale sound. Horne had het in de studio bedoeld zoals het geluid nadien werd gereproduceerd: machinaal, expressionistisch en de luisteraar zoveel mogelijk prikkelend. Het label heeft zeker zijn uitwerking gehad op hoe produktietechnieken zich daarna hebben ontwikkeld. ZTT was voor die tijd een baanbrekend label. Op velerlei gebied. Het gaf in elk geval de 80’s een eigen gezicht.

Alhoewel Horne en ZTT altijd aan elkaar verbonden zullen blijven is zowel Horne als ZTT meer dan respektievelijk ZTT en Horne. Horne produceert nog steeds en ZTT is sinds enkele jaren nieuw leven ingeblazen. De focus van het label lag echter vooral in de 80’s met als absolute starmakers Frankie Goes To Hollywood, Art of Noise en Propaganda. Acts die nu nog steeds tot de verbeelding spreken. En er nog steeds mensen zijn die nog kennis moeten maken met deze typische exponenten van de 80’s. Daarom is het goed dat de boel allemaal zo goed gedocumenteerd is.

En zoals vaak gebeurt met muzikale ijkpunten zijn er altijd lieden die het nodig vinden om er remixen van te maken. Dat gebeurde ook met de nummers van Frankie Goes To Hollywood en – in mindere mate – Art of Noise en Propaganda. De FGTH zijn onder meer te vinden op enkele remix-abums, waar de ene na de andere tenenkrommende dramatische remix de revue passeert en de Horne erfenis behoorlijk geschoffeerd wordt. Albums om snel te vergeten dus en totaal geen recht doend aan de legacy van Horne en ZTT. Liever geen remix dan een halfbakken versie die nergens naar toe leidt en gemaakt werd door mensen die geen verstand van zaken hebben en maar wat doen zonder te beseffen welke schade ze aanrichten.

Toen enkele maanden geleden bekend werd dat het Duitse duo Blank & Jones met ZTT materiaal aan de slag ging, werd meteen voor het ergste gevreesd. Blank & Jones staan nu niet bekend om avontuurlijke producties en de kans op een deceptie was levensgroot aanwezig. Maar het duo heeft echter met hun inmiddels uit 8 delen bestaande serie So80s bewezen de muziek uit dat tijdperk met respect te behandelen. En toen duidelijk werd dat er geen remixen werden gebrouwen, maar men sprak over reconstructions, waarbij men uitsluitend gebruik ging maken van de bestaande multitrack mastertapes, die bovendien door Horne c.s. ter beschikking werden gesteld, werd alweer meer vrees voor een debacle weggenomen. En onlangs verscheen de dubbelaar waar door Blank & Jones bijna twee jaar aan gesleuteld is.

Want bestaande nummers opnieuw reconstrueren zonder nieuwe elementen toe te voegen, maar enkel te moeten putten uit bestaande tracks en waar al zoveel definitieve versies van zijn verschenen, is bijna vragen om moeilijkheden. Nieuwe versies die op zijn minst kunnen staan naast al die monumentale versies uit de 80’s is dan ook een redelijk ambitieuze opgave, waarbij het afbreukrisico substantieel aanwezig is.

En om meteen een waardeoordeel te vellen: Blank & Jones zijn wonderwel erin geslaagd om daadwerkelijk iets toe te voegen aan wat we al kennen. De dubbelaar telt slechts dertien nummers, waarbij uit de ZTT catalogus de nadruk vooral ligt op het werk van Frankie Goes To Hollywood en Propaganda, die respektievelijk met maar liefst negen tracks en drie tracks zijn vertegenwoordigd. Wie veel Art of Noise verwacht komt bedrogen uit, want Horne’s hobbyoutlet is helaas met maar één nummer vertegenwoordigd: het oerambiente Moments in Love dat niet eens zo’n radicale reconstructie krijgt. De reden voor deze opmerkelijke en misschien niet helemaal de lading dekkende albumtitel ligt in het feit dat Blank & Jones enkel de mastertapes van de dertien gebruikte nummers hebben gekregen en er dus geen extra materiaal voorhanden was. Begrijpelijk dat ZTT hun troeven niet meteen uitspeelt, want het label zit nog volop in de rerelease-fase van allerlei eerder uitgebrachte titels. En misschien ook wel om zich niet meteen helemaal te commiteren aan Blank & Jones. Hoe dan ook, de tracklisting bevat geen restmateriaal, maar worden meteen de grootste hits van de genoemde acts gepresenteerd.

Wat meteen opvalt is dat Blank & Jones de tijd nemen voor hun reconstructies. De meeste nieuwe versies schommelen in speelduur tussen de 8 en 16 (!) minuten. Misschien wel bewust gedaan omdat men slechts de beschikking had over dertien tracks en een enkele CD te weinig en een dubbelaar met ‘normale’ tijden te ruim bemeten was. Allerlei redenen kunnen hier dus aan ten grondslag liggen.

Alle FGTH krakers komen voorbij: Relax, Two Tribes, Rage Hard, Welcome To The Pleasure Dome, Warriors of The Wasteland en The Power Of Love. En omdat er zoveel digitale snippets beschikbaar waren, was het voor Blank & Jones een enorme puzzel om met al die ingrediënten een soepel tikkende en spannende versie te maken. De nieuwe versies klinken als geactualiseerde versies, terwijl het 80’s geluid goed intact is gebleven. Het klinkt vooral allemaal erg mooi en bovendien ook nog eens verrassend actueel. Natuurlijk klinken hedendaagse producties vetter en zwaarder, maar qua sound bewijzen deze nummers hoe vooruitstrevend Horne in die tijd eigenlijk al was. Het was op productioneel gebied in de popmuziek het meest hippe wat in die tijd voorhanden was. De nieuwe versies bevatten bekende, maar ook nieuwe geluiden, die dus allemaal afkomstig zijn uit de enorme geluidsbank waar Blank & Jones de beschikking over hadden en heeft het duo hier en daar volgordes veranderd, maar vooral getracht om boeiende, nieuwe versies te maken. En zonder uitzondering zijn ze daarin geslaagd. En dat de tijdsduur in sommige gevallen de 10 minuten ruimschoots overschrijdt, pakt nergens desastreus uit en wordt het evenmin saai of eentonig en dus al zeker niet ongeïnspireerd. Blank & Jones maken er ware soundscapes van met een duidelijke boodschap. En dat geldt ook voor de Propaganda reconstructies, waar op dezelfde manier te werk is gegaan.

De vrees dat deze verzamelaar de zoveelste overbodige ZTT recycling zou zijn wordt na beluistering van de dertien nummers volledig teniet gedaan. Blank & Jones hebben de klus op een sublieme manier geklaard en met veel eerbied worden de reconstructies gepresenteerd en kunnen de nieuwe versies gerust staan naast de toch al niet misselijke 12”-versies die in de 80’s zijn verschenen. Een verzamelaar met een aantoonbare toegevoegde waarde en daardoor dus verplichte kost. Een voorbeeld van hoe muzikale geschiedenis ook verteld kan worden.



  1. Frankie Goes To Hollywood – Relax (Blank & Jones So80s Reconstruction)
  2. Frankie Goes To Hollywood - Rage Hard (Blank & Jones So80s Reconstruction)
  3. Frankie Goes To Hollywood - Two Tribes (Blank & Jones So80s Reconstruction)
  4. Propaganda – Duel (Blank & Jones So80s Reconstruction)
  5. Frankie Goes To Hollywood - San Jose (Blank & Jones So80s Reconstruction)
  6. Frankie Goes To Hollywood - Warriors of the Wasteland (Blank & Jones So80s Reconstruction)
  7. Propaganda - Dr. Mabuse (Blank & Jones So80s Reconstruction)
  8. Frankie Goes To Hollywood - The Power of Love (Blank & Jones So80s Reconstruction)
  9. Art of Noise - Moments in Love (Blank & Jones So80s Reconstruction)
  10. Frankie Goes To Hollywood - Black Night White Light (Blank & Jones So80s Reconstruction)
  11. Frankie Goes To Hollywood - Watching the Wildlife(Blank & Jones So80s Reconstruction)
  12. Propaganda - A Dream Within a Dream (Blank & Jones So80s Reconstruction)
  13. Frankie Goes To Hollywood - Welcome to the Pleasuredome (Blank & Jones So80s Reconstruction)