×

Recensie

Rock

08 maart 2012

Pink Floyd – (Immersion

The Wall

Geschreven door: Edgar Kruize

Uitgebracht door: EMI

The Wall Pink Floyd Rock 4 Pink Floyd – The Wall (Immersion Edition) Written in Music https://writteninmusic.com

In een eerdere recensie van de reguliere heruitgave van The Wall verkondigden we op deze plek dat het album door vreemde keuzes en een (te) strakke deadline niet is geworden wat het had kunnen zijn. Nu is er de Immersion Edition van het album, propvol extra materiaal. En deze versie onderschrijft de eerdere recensie alleen maar.

Neemt niet weg dat The Wall verreweg de meest interessante van de drie (tot nu toe) verschenen Pink Floyd Immersion Editions. Want anders dan bij Dark Side Of The Moon en Wish You Were Here geeft het geheel een erg openhartig kijkje in de keuken van de totstandkoming van het album. Waar we het in het verleden met soms niet al te optimaal klinkende (maar zeker niet onaardige) bootlegs moesten doen, is de boel hier glashelder doch soms niet helemaal compleet te beluisteren. Voor de één een bezoeking, de ander zal er geen genoeg van krijgen. Over de eerste twee cd’s kunnen we kort zijn. Dat is gewoon het album zoals we eerder al recenseerden. Vanaf schijf drie en vier wordt het interessant. Deze cd’s bevatten de live-release Is There Anybody Out There?, die eerder (in prachtige box overigens) verscheen in 2000. Ditmaal is de opname echter opgepoetst en in de remaster van James Guthrie klinkt het op een enkele ‘glitch’ na zo vreselijk veel vetter, dat ze de recente ‘state of the art’ The Wall uitvoeringen van Roger Waters solo volledig doen verbleken. De cd’s tonen aan dat Pink Floyd echt een viertal was dat – ondanks de knallende ruzies op dat moment – daadwerkelijk het beste in elkaar naar boven haalde als het samen musiceerde. De vervelende ruis die de originele release zo kenmerkte is verminderd en de dynamiek van de nummers is zo vele beter geaccentueerd. Daarnaast laat de live-uitvoering The Wall horen zoals het bedoeld was. Dus met What Shall We Do Now aan Empty Spaces vastgeplakt, en natuurlijk The Last Few Bricks, het muzikale intermezzo dat het eerste deel van The Wall muzikaal nog eens samenvat en diende als ademruimte voor de muurbouwers om het gevaarte precies voor Goodbye Cruel World af te krijgen. Mooie show (opgenomen in Londen, 1981) en erg fraaie remaster die de eerdere release overbodig maakt.

De set The Wall: A Work In Progress Part 1 & Part 2 (cd 5 en 6) is voor de fans verreweg het meest interessant. Disc 5 bevat (delen van) de demo’s die Roger Waters in 1979 maakte voor het album, evenals demo’s die met de hele band werden opgenomen. Voor zover van toepassing, want de heren hebben amper in de volledige bezetting in de studio gebivakkeerd ten tijde van de opnames. De zesde schijf bevat ook demo’s van Waters en de band, maar ook de Run Like Hell en Comfortably Numb demo’s van David Gilmour. In de set zit een begeleidend schrijven van James Guthrie die achtergrondinformatie verschaft en die vertelt wat wel en wat (en waarom) niet op de set is verschenen. Laten we ze eens opdelen in de zogenaamde ‘Programmes’ waarin ze op de cd’s verspreid staan. [wordt vervolgd na de foto van de set]

wall_immersion

CD5: Programme 1, Excerpts from Roger Waters Original Demo

  1. Prelude (Vera Lynn)
  2. Another Brick In The Wall, Part 2
  3. Mother
  4. Young Lust
  5. Another Brick In The Wall, Part 2
  6. Empty Spaces
  7. Mother
  8. Backs To The Wall
  9. Don’t Leave Me Now
  10. Goodbye Blue Sky
  11. Don’t Leave Me Now
  12. Another Brick In The Wall, Part 3
  13. Goodbye Cruel World
  14. Hey You
  15. Is There Anybody Out There?
  16. Vera
  17. Bring The Boys Back Home
  18. The Show Must Go On
  19. Waiting For The Worms
  20. Run Like Hell
  21. The Trial
  22. Outside The Wall

In nog geen kwartier worden er 22 fragmenten nummers doorheen gewerkt. Interessant luistervoer dat de ruggengraat van The Wall blootlegt. Het intro is erg fraai. We horen Vera Lynn met We’ll Meet Again, dat verloren gaat in een muur van distortion. Daarna meteen via helicoptergeluiden die – in tegenstelling tot de uiteindelijke versie- langzaam tot stilstand komen en dat doet in een opvallend sonische klankcollage. Waarna Another Brick In The Wall, Part 2 bijna als een blues akoestisch wordt gebracht. Mother volgt en dan al begint het een beetje te irriteren dat elk nummer behoorlijk abrupt afgebroken wordt. Want het zou toch stukken interessanter zijn om dit alles in zijn geheel te horen. Het lijkt een legitieme reden dat Roger Waters zich niet heel comfortabel voelt met deze hele vroege versie van The Wall, maar zet dan helemaal niks op deze release. Of kies (zoals verder op de set wel gebeurt) de demo’s uit die je wel volledig kan/wil laten horen. Desalniettemin, geluidstechnisch vlekkeloos (alsof Waters in je woonkamer staat te spelen) maar net te veel een ‘teaser’.

CD5: Programme 2, Roger Waters Original Demo And Band Demos

  1. Prelude (Vera Lynn) – Roger Waters Original Demo
  2. Another Brick In The Wall, Part 1 – Band Demo
  3. The Thin Ice – Band Demo
  4. Goodbye Blue Sky – Band Demo
  5. Teacher, Teacher – Band Demo
  6. Another Brick In The Wall, Part 2 – Band Demo
  7. Empty Spaces – Band Demo
  8. Young Lust – Band Demo
  9. Mother – Band Demo
  10. Don’t Leave Me Now – Band Demo
  11. Sexual Revolution – Band Demo
  12. Another Brick In The Wall, Part 3 – Band Demo
  13. Goodbye Cruel World – Band Demo

Het album krijgt meer vorm maar wat heel interessant is, is dat het album tekstueel nog een beetje aan het zwalken is. Terwijl de uiteindelijke versie volledig gaat over Roger Waters’ in de oorlog omgekomen vader, lijkt de eerste Another Brick In The Wall hier inhoudelijk bijvoorbeeld veel meer te gaan over de begindagen van Pink Floyd. Toen ze nog jong, onbezonnen en ‘on speaking terms’ met elkaar waren. Het is mooi de heimwee naar toen in de muziek terug te horen. Jammer dat niemand er vervolgens ook naar handelde. Zeer fraai is de pianopartij van Rick Wright, die deze versie afsluit. Ander opvallende track is Teacher Teacher, dat uiteindelijk in andere vorm als The Heroes Return op The Final Cut trecht is gekomen. Een bewijs dat die twee albums (The Wall en The Final Cut) het best naast elkaar gezien kunnen worden als één werkstuk. Een nare versie van Empty Spaces sluit veel meer aan bij het ‘doom & gloom’ wave geluid van eind jaren ’70, begin jaren ’80 en dat gaat naadloos over in een opvallend rustig gespeeld Young Lust (met goeddeels heel andere tekst). Je snapt direct dat het in definitieve versie meer opgefokt is opgenomen.

CD5: Programme 3, Band Demos

  1. In The Flesh? – Band Demo
  2. The Thin Ice – Band Demo
  3. Another Brick In The Wall, Part 1 – Band Demo
  4. The Happiest Days Of Our Lives – Band Demo
  5. Another Brick In The Wall, Part 2 – Band Demo
  6. Mother – Band Demo

Het album krijgt nog meer vorm en de nummers beginnen nu daadwerkelijk in elkaar over te lopen. Opvallend is dat wat later het intro van Another Brick In The Wall werd nu in het tweede deel zit, terwijl er voor ‘band demo’s wel erg weinig gedrumd wordt. Waar is Nick Mason? Kal geheel dit, maar wel weer een stukje van de puzzel waar je in meegezogen wordt. Of natuurlijk gewoon ‘een steen in de muur’.

CD6: Programme 1, Roger Waters Original Demos And Band Demos

  1. Is There Anybody Out There? – Roger Waters Original Demo
  2. Vera – Roger Waters Original Demo
  3. Bring The Boys Back Home – Roger Waters Original Demo
  4. Hey You – Band Demo
  5. The Doctor (Comfortably Numb) – Band Demo
  6. In The Flesh – Band Demo
  7. Run Like Hell – Band Demo
  8. Waiting For The Worms – Band Demo
  9. The Trial – Band Demo
  10. The Show Must Go On – Band Demo
  11. Outside The Wall – Band Demo
  12. The Thin Ice Reprise – Band Demo

Nu begint het album echt ergens op te lijken. Is There Anybody Out There? verschilt amper meer met de uiteindelijke vrsie, maar toch is het leuk om te horen dat de band op dat moment in 1979 nog niet het nummer had gevonden dat het album voor iedereen zo legendarisch zou maken; Comfortably Numb. Hier zit er nog een The Doctor sequentie in op die plek die thematisch wel ‘past’ maar die nog niet volledig ‘HET’ nummer is. Het refrein is er in ieder geval wel al, de solo nog niet. Wel erg indrukwekkend door de mooie gitaarsolo is The Thin Ice Reprise.

CD6: Programme 2 & 3, Band Demos

  1. Outside The Wall – Band Demo
  2. It’s Never Too Late – Band Demo
  3. The Doctor (Comfortably Numb) – Band Demo
  4. One Of My Turns – Band Demo
  5. Don’t Leave Me Now – Band Demo
  6. Empty Spaces – Band Demo
  7. Backs To The Wall – Band Demo
  8. Another Brick In The Wall, Part 3 – Band Demo
  9. Goodbye Cruel World – Band Demo

Maar even meerdere ‘programmes’ op een hoop gegooid. Wederom interessant spul, zeker ook omdat sommige nummers al bijna af zijn, terwijl andere absoluut nog hun vorm of stem moeten vinden. Roger Waters’ groupie-stem in One Of My Turns is bijna schattig te noemen. Kan toch nooit de bedoeling zijn geweest.

CD6: Programme 4, David Gilmour Original Demos

  1. Comfortably Numb – David Gilmour Original Demo
  2. Run Like Hell – David Gilmour Original Demo

Ja hoor, daar is ‘ie eindelijk bij naam en toenaam genoemd. Al klonkt het eerdere The Doctor meer ‘bekend’. Comfortably Numb was een demo van David Gilmour, waarvan overigens en ander (of in ieder geval dof klinkende) versie circuleerde onder de fans. Geen tekst nog, vooral geneurie en al helemaal die geniale solo op het eind niet. Run Like Hell klinkt opvallend anders dan Roger Waters soloversies elders in de set. Als afsluiter dus een track die eens te meer bewijst dat de bandleden elkaar nodig hadden om tot creatieve pieken te komen.

Op de zevende schijf staat niet – zoals velen hadden gehoopt – eindelijk eens de integrale registratie van een The Wall concert. De opnames zijn gemaakt (destijds nog om in de The Wall film te gaan gebruiken, maar daar zijn ze nooit in terecht gekomen) en nooit officieel uitgebracht. Nu ook weer niet, de kopers moeten het met fragmenten uit de show doen, aangevuld met de Behind The Wall documentaire, gerestaureerde videoclips en een interview met Gerald Scarfe, die voor het artwork verantwoordelijk was. Opvallend aan die korte live-beelden (The Happiest Days Of Our Lives) is overigens dat ze spathelder zijn. Goed, ze zijn nogal donker en je snapt dat ze niet voor de film gebruikt konden worden, maar je weet gewoon ‘hier komt ooit een daadwerkelijke volledige release van’.

Nog even los van het feit dat de hele The Wall film zo goed als wordt genegeerd (behalve dan in de Behind The Wall documentaire) terwijl daar ook weer alternatieve takes van bekende nummers (een bloedstollend mooi Mother bijvoorbeeld) voor zijn opgenomen, is dat gevoel na het zien van de livebeelden meteen een klein smetje op de hele set. Want aan alles voel je dat er ‘meer’ is. En dat meer gaat hoe dan ook ooit uitgebracht worden, waardoor je wederom de beurs kan trekken. Zo ontbreekt bijvoorbeeld – heel opvallend – de Blu-ray met 5.1 mixen die de eerdere Immersion sets hun meerwaarde gaven. Terwijl juist dit album zich met alle geluidseffecten daar zo fantastisch voor leent. Deze set had derhalve een ultiem document kunnen zijn, maar is het hierdoor niet geworden. Neemt niet weg dat ‘ie in uitvoering wonderschoon is (spotvernis afbeeldingen op matte doos… wow!) en dat de ‘inclomplete’ set wel hele mooi wordt afgemaakt met een 44 pagina’s tellend boekwerkje (vormgegeven door Storm Thorgerson) over het album, een fotoboek met niet eerder vertoond materiaal, een 8 pagina’s tellend ‘credits’ boekje met door designer Gerals Scarfe handgeschreven teksten, een ‘art print’, vier fotokaarten met tekst en beeld, replica’s van een The Wall concertticket en backstage pas, een aantal prints van het The Wall podiumdesign van Mark Fisher en en sjaal, acht onderzetters (zijn ze soms bang dat we de cd’s er anders voor gaan gebruiken?) en drie knikkers met muurdesign er op. Zodat als iemand ze ooit kwijt raakt, die persoon vrolijk mee kan zingen ‘they must have taken my marbles away’. De recensie van het hele album blijft bij ons ook met deze achtergrondinfo op 3,5 ster staan. Maar alleen al vanwege de mooie uitvoering krijgt deze verre van complete maar desalniettemin prachtige Immersion Edition er vier.

Een interactieve The Wall Immersion Edition sampler:

https://www.youtube.com/watch?v=OtNjTggageY