×

Recensie

Pop

08 juli 2016

Peter Gabriel

So (half speed dubbel vinyl)

Geschreven door:

Uitgebracht door: Real World Records

So (half speed dubbel vinyl) Peter Gabriel Pop 5 Peter Gabriel – So (half speed dubbel vinyl) Written in Music https://writteninmusic.com

Uitgebracht in 1986, wordt So niet alleen gezien als de grote wereldwijde doorbraak van Peter Gabriel als solo artiest maar tevens als een van de albums die de jaren 80 muzikaal definieert. Het album verkocht miljoenen exemplaren wereldwijd.

De basis voor het album werd niet alleen gelegd met zijn toen laatste album 4 en het gebruik van de Fairlight computer maar vooral door het maken van de soundtrack van de Alan Parker film Birdy. Tijdens het maken van de soundtrack van deze film werden de eerste ideeën voor So ontwikkeld. Gabriel en producer Daniel Lanois (reeds aanwezig bij 4) en later ook gitarist David Rhodes gingen aan de slag met nieuwe songstructuren waarbij Gabriel flink beïnvloed werd door oude soul en Motown. Natuurlijk was zijn liefde voor Afrikaanse ritmes al bekend. Voor So werd er gebruik gemaakt van een bataljon aan percussionisten.

In een relaxte omgeving werden de songs uitgediept en klaar gemaakt om op te nemen. Met Tony Levin op bas en Jerry Marotta op drums werden de songs uiteindelijk opgenomen. Gabriel speelde de tracks eerst op piano in en de band vulde dan met separate opnamen hun eigen instrumenten aan. Gastbijdragen werden er geleverd door Stewart Copeland (vermaard om zijn ijzersterke ritmische vondsten en bovenal geniale hi-hat gebruik in The Police) en de Franse drummer Manu Katche, die de ontdekking bleek voor het album.

Opvallend hoe journalisten elkaar altijd napraten om te zeggen dat So het minst uitdagende, avontuurlijke album is dat Peter Gabriel gemaakt heeft. Alsof de geniale opener Red Rain gewoon een standaard Gabriel-track is. Juist in die openingstrack komt alles samen wat Gabriel op zijn eerste vier solo albums zo geweldig uitwerkte tot volle glorie samen. Het dikke drumwerk, de heftige baslijn, die ijzersterke melodie, donkere sfeer en Gabriels emotioneler dan ooit klinkende stem in een uitdagende prachttrack.

Dat de samenwerking tussen Gabriel, Lanois en Rhodes (ze noemden zich wel The Three Stooges) een heerlijk energieke was die Gabriel zijn songs op een geheel nieuwe manier deed benaderen blijkt vooral uit Sledgehammer, de legendarische doorbraaksingle. Het was de track waarop een geheel nieuwe, volop door soul beïnvloede, Gabriel te horen was die met de geweldige clip erbij gelijk een super dikke MTV hit had. Het is zelfs de meest gedraaide MTV-clip allertijden. Een vrolijker en aanstekelijker dan ooit klinkende Gabriel ook.

Don’t Give Up, het zo prachtige duet met Kate Bush (Gabriel had in eerste instantie een meer traditioneel klinkende versie met als gast Dolly Parton in zijn hoofd maar die zei nee…) laat dan weer de sociaal bewuste Gabriel horen. In een prachtige tekst wordt de slechte situatie in het Engeland van midden jaren 80 vanuit een persoonlijk perspectief (man verliest zijn baan en zekerheden, vrouw helpt hem daar doorheen te komen) meer dan duidelijk gemaakt. De stemmen van Gabriel en Bush klinken emotioneel en indrukwekkend. De bijna naar gospel neigende climax geeft de song nog meer emoties mee. Het prachtige baswerk van Levin maakt de song helemaal af. Het fraai donkere en lekker ritmische That Voice Again sluit perfect op die song aan.

Mercy Street behoort tot een van de allermooiste songs die Gabriel ooit schreef. De gedreven melodie maken het een tijdloze song die immer diep in het hart raakt. Big Time vindt daarna op het album de perfecte aansluiting op Sledgehammer. Dezelfde energie en daadkracht. Prachtig in ritme en stuwkracht (die dikke fretloze klappen van Levin en het geweldige drumwerk van Copeland) en al net zo aanstekelijk. Het bijna gechante, indrukwekkende We Do As We’re Told (Milgram’s 37) (naar de beruchte methode van Stanley Milgram waarbij een fout beantwoorde vraag met een elektrische schok bestraft werd om de cliënt te testen) ligt dan weer meer in het verlengde van het voorgaande werk van Gabriel.

Het samen met Laurie Anderson geschreven en uitgevoerde This Is the Picture (Excellent Birds) is een ander hoogtepunt van het album. De lekker haakse melodie, het gedreven ritme (Bill Laswell) en het fijne gitaarwerk (Chic’s Nile Rodgers, die Gabriel in eerste instantie ook in gedachten had voor de productie van So) van de song maken het een droomsamenwerking. Voor Anderson sowieso een van de meest toegankelijke songs die ze ooit schreef. In Your Eyes met de toen nog maar net ontdekte (Senegalese) Youssou N’Dour is zo’n song die de zon immer doet schijnen. Heerlijke Afrikaanse ritmes over een prachtige en superaanstekelijke melodie opbouwend naar een heerlijke climax. Een heerlijk nadrukkelijk aanwezige Youssou N’Dour maakt de songs helemaal af. De song was altijd al Gabriels favoriete song om het album af te sluiten werd kwam op de originele versie van het album tussen de andere nummers in te staan. Op de nu net uitgebrachte dubbele vinylversie van het album sluit de song het album nu echt af.

So is Peter Gabriel op de toppen van zijn creativiteit. De constante honger naar nieuwe muzikale uitgangspunten worden glansrijk ingevuld met ronduit geniale vondsten. De prachtige melodieën komen in elke song optimaal uit de verf en de muzikanten om hem heen komen allen tot adembenemende prestaties. Vooral het bas werk van Levin is van adembenemende klasse met steeds de juist swing en inventiviteit. Vooral zonder hem was So een heel ander album geworden. Daarnaast behoort de productie van Lanois en Gabriel samen tot het allerbeste dat de popmuziek ooit heeft voortgebracht. Gabriel glorieert op het gehele album. Niet alleen met de geweldige songs die hij voor het album schreef maar vooral met die intense zangstem die elke song naar een nog hoger emotioneel niveau trekt.

Over het vinyl: So is, net als 1, 2, 3 en 4, uitgebracht op dubbelvinyl in zogenaamde Half-Speed Remastered geluid en de platen zijn op 45 toeren af te draaien. Geperst op lekker zwaar 180-grams vinyl laten de albums de optimale geluidskwaliteit horen. Het vinyl werd geperst door de bekende Matt Colton bij Alchemy Mastering, gemasterd door Tony Cousins bij Metropolis en alles werd gecoördineerd door Gabriels belangrijke sound engineer Richard Chappell. Juist door deze expertise in te schakelen klinkt de solo albums van Peter Gabriel nu beter dan ooit. De vinyl edities zijn uitgevoerd in lekker dikke hoezen met het originele artwork.

Kant A:

  1. Red Rain
  2. Sledgehammer

Kant B:

  1. Don’t Give Up
  2. That Voice Again

Kant A:

  1. Mercy Street
  2. Big Time

Kant B:

  1. We Do As We’re Told (Milgram’s 37)
  2. This Is The Picture (excellent Birds)
  3. In Your Eyes