×

Recensie

Jazz

17 juni 2020

Nduduko Makhathini

Modes of Communication Letters from the Underworld

Geschreven door: Dick Hovenga

Uitgebracht door: Blue Note

Modes of Communication Letters from the Underworld Nduduzo Makhathini Jazz 4 Nduduko Makhathini – Modes of Communication Letters from the Underworld Written in Music https://writteninmusic.com

Een weelderige jazzplaat, dat mogen we Modes of Communication Letters from the Underworld van de Zuid-Afrikaanse pianist Nduduko Makhathini zeker noemen. Overweldigend en intrigerend ook.

Fijn om zo af en toe een zo overrompelend jazzalbum te horen dat je vanaf het allereerste moment omver blaast. Waar zo verschrikkelijk veel gebeurt, dat je na afloop even naar adem moet happen. Modes of Communication Letters from the Underworld is zo’n album.

Verrassend genoeg is Makhathini de eerste Zuid-Afrikaanse muzikant die ooit  door Blue Note getekend werd. Terwijl het land toch een rijke muzikale traditie heeft. Helaas was jazz ook decennialang door het apartheidsregime als muziek die te revolutionair en tegen het bewind gericht was en daarom grotendeels verboden was. Grote probleem was natuurlijk ook dat jazz van oudsher een verbindende connectie tussen witte en gekleurde muzikanten heeft gehad en dat op die manier samenspelen ook door het regime werd afgekeurd. Natuurlijk was het er wel, maar dan wel veelal op geheime plekken.

Makhathini groeide op tijdens de apartheidsjaren, zag Nelson Mandela vrijkomen, vervolgens Zuid-Afrika veranderen en een toekomst in de jazz bewaarheid worden. Hij maakte onderhand vanaf 2014 al vijf albums onder zijn eigen naam. De laatste jaren kreeg hij wereldwijd alle kansen om zich in de kijker te spelen in de band van de Britse heldensaxofonist Shabaka Hutchings, Shabaka and the Ancestors. (Makhathini speelde mee op zowel Wisdom Of Elders (2016) als We Are Sent Here By History (2020)) Ondertussen 38 jaar oud debuteert hij nu wereldwijd op eigen kracht via Blue Note met het ambitieuze Modes of Communication Letters from the Underworld.

Zoals ik al eerder aangaf is Modes of Communication Letters from the Underworld een overrompelend album. In volle ambitie opgezet met een soms wel heel overweldigende sound tegelijk vol op vrijheid en avontuur ingezet.

De basis is die van de spiritual jazz, waarvan de oorsprong natuurlijk ook voor een groot gedeelte uit Afrika afkomstig is, en daarover legt Makhathini binnen zijn eigen composities als bijna vanzelfsprekend invloeden uit de Amerikaanse jazz. Invloeden die hij vanuit zijn opleiding als muzikant mee kreeg. Het brengt op zijn eerste Blue Note album een mooie diverse sound.

Mooi hoe juist in de vele instrumentale stukken de spiritual jazz gezocht wordt en in de gezongen stukken juist de duidelijke structuren van de Amerikaanse jazz.

Het is heel veel wat Makhatini op Modes of Communication Letters from the Underworld wil. Soms bijna een overdaad aan muzikale ideeën en spelvreugde. Maar door zijn geweldige band komt het allemaal goed. Vrijwel allemaal jonge jazzmuzikanten uit het zo door jazz gedreven Kaapstad (de omgeving waar ook Shabaka uit putte voor zijn Ancestors). In Linda Sikhakhane (tenorsax), Ndabo Zulu (trompet), Ayanda Sikade (drums) en Zwelakhe- Duma Bell Le Per (bas) heeft hij erg fijne muzikanten om zich heen en in Gontse Makhene, MXO, Msaki, zijn vrouw Omagugu en dochter Nailah fijne vocalisten. De gastrol van de Amerikaanse saxofonist Logan Richardson in zijn band is daar een wel heel fijne aanvulling op. Geweldige saxofonist blijft hij toch en wat voelt hij de sfeer van de composities van Makhathini geweldig aan.

Modes of Communication Letters from the Underworld is een overduidelijke luister- en ontdekplaat. Een plaat zo overvol aan ideeën dat hij pas over een flink aantal luisterbeurten zijn volle glorie prijsgeeft. Daarnaast komt dat de muzikanten, als ze de kans krijgen, uitbundige en avontuurlijk solo’s spelen en daarmee de aandacht constant blijven prikkelen. Het mooiste van het album is dat alle muziek met zo ontzettend veel passie gemaakt is. In alles straalt dat van elke compositie maar zeker van het album als geheel, optimaal af.



  1. Yehlisan'uMoya
  2. Saziwa Nguwe
  3. Beneath The Earth
  4. Unyazi
  5. Isithunywa
  6. Umlotha
  7. Shine
  8. One The Other Side
  9. Umyalez'oPhuthumayo
  10. Indawu
  11. Emaphusheni