Hoe heerlijk is het als muzikanten gewoon hun gevoel volgen en dat spelen wat uit hun hart komt, als beleving muziek wordt en als dat ook nog eens weet binnen te komen én je raakt? Elektra van Michael Varekamp is zo’n album. Vol er voor gaan, samen de studio in en daar je muziek spelen alsof er geen volgend jaar, zelfs geen morgen meer is.

Michael dacht na over hoe het zou zijn geweest als Miles Davis en Jimi Hendrix niet alleen samen hadden gejamd maar ook samen de studio in waren gedoken om opnames te maken. Waar Michael over dacht, dat kwam er ooit bijna van, maar de last minute oproep van de manager van Miles om toch alvast voor Miles een voorschot van $ 50.000,- te bedingen, gooide roet in het eten en het gedroomde album van drie topmuzikanten, Miles, Jimi en topdrummer Tony Williams kwam er uiteindelijk niet van. De opnames van Elektra, waar Michael zijn ziel en zaligheid in gelegd heeft met vaste medespelers Wiboud Burkens op keyboards (en samples), Erik Koogers op drums (en samples), Harry Emmery op contrabas en met zes-snaren-grootmeester Jerôme Hol vonden gelukkig wel gewoon doorgang. Die opnamen nemen ons mee op een muzikaal weergaloos avontuur dat de mannen met elkaar aangingen: geen afspraken over liedjes, geen regels voor melodie, tijd en ritme. Er zijn, spelen, gaan.

Als je het album beluistert, dan kun je voor jezelf de behoefte hebben een zekere inkadering te willen horen, waar gaan we naar toe, hoe pakt dit uit, hoe luister ik dit? Als dat is waar je behoefte aan hebt, dan is beluisteren van dit album niet het makkelijkste voor je. Het album vraagt ergens een onvoorwaardelijk luisteren, je open stellen en bereid zijn om het avontuur aan te gaan. Durf je die openheid aan te gaan én vooral je mee te laten nemen door de flow van het album én dat merk je al aan wat de ritmesectie brengt, het stuwen, prikkelen van de bas en drums, de sfeerrijke samples, de toetsen én aan wat Michael en Jerôme met hun instrumenten, dan ligt er hier een album voor je dat je bijna wegdromend kunt ondergaan, zo heerlijk luistert het weg. Tegelijkertijd, er gebeurt zoveel op het album dat je juist ook wel je aandacht erbij wil houden. Michael’s trompet zweeft soms boven de muziek terwijl Jerome dan net meer aards zijn partijen speelt. Intrigerend, dat is de term die opkomt als je de Tales In Time induikt. Wat fijn, hoe gaaf, die uitwisseling van partijen van Michael en Jerôme en hoe strak zit de ritmesectie er bovenop. Dat maakt de eerste track tot een bijna metronomische opener van het album en dat biedt meteen een enorm contrast met het titelnummer dat daarna volgt.

Losse klanken, geluidjes, samples, een klankenspectrum dat zomaar een middag oproept, ergens ver weg, dat zit in die geluidjes, in de bas die zich zo nu en dan meldt en de trompet die zijn koperen klank eveneens losjes met ons deelt. Pas na enkele minuten meldt Jerôme zich, slaat de gitaar aan. Meer geluidjes. Een moment van opperste vrijheid in de opnames en voor de kaderzoekende mens een moment van wanhoop wellicht. Waar gaan we naar toe? Waar luisteren we naar? Hoe heerlijk is het om geen behoefte te hebben aan kader! Je luistert naar hetzelfde en hoort de muziek in zijn natuurlijke flow. Als een rivier die meandert. Laat het gebeuren. Michael blaast ons de kleur van het moment toe, meer klanken komen samen. Jerôme’s spel verdicht. Samen beginnen allen te bouwen. Langzaam maar zeker. Misschien is dat juist wel de kern van wat er hier gebeurt, van waar je naar luistert. De heerlijke bas van Harry is als een pad door het landschap dat zich op een en dezelfde manier er door heen slingert, Erik drumt passend mee en Wiboud zet zijn accenten er heerlijk bij neer en als we richting de duur van een kwartier gaan, zie je, bij wijze van spreken, een ondoordringbare jungle voor je. Het geluid is vol, Michael geeft alles en Jerôme lijkt je paadjes aan te duiden die zich steeds weer buigen naar het centrale pad aangegeven door de bas van Harry, de drums van Erik lichten bij en maken dat je niet verdwaalt. De volle omgeving waarin je je bevindt, steeds een andere lichtinval, een andere kleuring. En niets is belangrijker dan de andere instrumenten. Een grote überjam, zo voelt het. Zo is het. En dat is helemaal het gevoel als we weer enkele minuten verder zijn in Elektra. Je kunt de mannen wel om een boodschap sturen, ook al is die slechts ‘Spelen alsof je leven er van afhangt’…

Het is heerlijk, het is genieten. Bijna tijdloos. Het mooie is dat je niet meer nadenkt over hoe het album tot stand kwam. Je luistert vooral naar wat Michael en Jerôme met hun kompanen hier overbrengen. Geen Miles Davis, geen Jimi Hendrix en allerminst de pretentie om die iconen naar de kroon te steken. Het is gewoonweg wat het is. De ritmesectie en de toetsen heerlijk contrasterend met Michael en Jerôme. Als jams jouw ding zijn, dan is dit echt volop genieten. Mooi overigens ook dat Michael en Jerôme niet alle ruimte claimen met hun respectievelijke instrumenten; dat geeft niet alleen de mogelijkheid aan Wiboud, Erik en Harry om te schitteren, het geeft ook adem aan de muziek.

Miles From Here begint heel kalm, heel rustig. Een fijn aftasten, zo lijkt het, tussen de twee instrumentalisten, misschien wel een vorm van minimalistische dans tussen hen. Ook hier weer de uiterst aangename begeleiding van de drie andere mannen. Als er basisideeën waren, hoe zeer speelde de interactie tussen de mannen hier dan een rol? Hoezeer vonden zij elkaar in deze setting? Dat verhaal, hoe dat ging, dat is precies wat je op de beide delen van Elektra hoort. Die kalmte waarmee Miles From Here start, voel je onderuit gaan. De interactie tussen de mannen groeit en groeit en nog voor we bij de grens van 10 minuten zijn, zijn we de kalmte kwijt en voel je dat er meer nog gaat gebeuren. Wiboud roert zich, de bas van Harry zoemt en bromt, Erik begint nadrukkelijker te klinken en Jerôme laat zich evenmin onbetuigd. Elektra leeft, stuitert, vraagt je aandacht! Mooi hoe Michael er in alle drukte uitermate kalm doorheen klinkt, alsof hij de andere mannen ook vraagt om terug naar de rust te gaan.

De nummers die ons vervolgens geboden worden zijn misschien niet alle even lang qua duur, maar wat weten de mannen er een heerlijk geheel van te maken. In Orbit is zo spacey als je zou denken en als je Elektra 2 in je speler schuift, waan je je aan het begin van de jaren Zeventig, een zaal, op het podium een Hammond, de jazzy swing van de drummer vermengt zich met de zich langzaam manifesterende bas, de trompet van Michael en de gitaar van Jerôme. Even opwarmen, zo voelt het met Space Cowboy No. I. En ja, of het opwarmen is! Want daarna knalt Black Madonna uit de speakers. Waar je bij alle eerdere nummers vooral een laidback gevoel ervoer, is het hier vooral een energieke invalshoek. Fijn gitaarwerk van Jerôme dat heerlijk langs de trompet van Michael op klinkt en man, man, hoe goed klinken de andere drie mannen hier: genieten!

Daarna is het tijd voor Space Grease, zomaar het grote broertje van In Orbit dat zich in alle eigenzinnigheid aan de horizon meldt en waarin we weer iets rustiger lijken verder te trekken. Fijn gitaarspel van Jerôme die hier samen met Harry’s baslijnen min of meer de fundering legt waar langs Michael zijn trompet laat klinken. Ook dit nummer ontwikkelt zich weer heel naturel en is volop genieten als je jezelf maar mee laat varen op de muziek die de mannen voor je creëren. Hoe heerlijk, hoe afwisselend!

Die muzikale reis, je oren te luisteren leggen bij wat dit vijftal brengt als ze elkaar de vrije hand geven in de studio. Ook zonder de gedachte aan een ontmoeting tussen de twee grootheden, is Elektra een erg fijne dubbelaar geworden die iedere liefhebber van geïmproviseerde muziek, openstaand voor vooral vrij gespeelde muziek, met een gitaar die zich niet per se richt op enkel en alleen maar blues en een trompet die niet alleen maar jazz speelt én begeleiders die evenzeer eigenzinnig hun steentje bijdragen zomaar zou kunnen plezieren. Wat de mannen daarbij laten horen, is daarbij ook nog eens avontuurlijk en van hoogstaand niveau. Elektra is gewoonweg een topalbum!