Mariza
Fado Tradicional
Na het prachtige, kleurrijke Terra uit 2008 keert de blonde fadista Mariza overtuigend terug naar de basis op Fado Tradicional. In twaalf degelijke, traditionele stukken is het vooral haar krachtige stem die kan schitteren bij de vaak subtiele gitaar-begeleiding.
Het album begint met Fado Vianinha, geschreven door Francisco Viana. Een rustige opbouw mondt uit in een sprankelend kort en krachtig nummer. De diverse fado’s op Fado Tradicional zijn regelmatig vernoemd naar de bedenker van dit fado-type, wat niet meteen betekent dat de schrijvers van deze nummers ook de bedenkers of naamgevers zijn. Het prachtige Mais Una Lua, een fado Varela vol passie, is WEL geschreven door Reinaldo Varela, samen met Diogo Clemente, maar bijvoorbeeld het relaxte, van krachtig slotakkoord voorziene Boa Noite Solidao, is een fado Carlos Da Maia, geschreven door Jorge Fernando. Maar laten we ons niet te veel afleiden door de fado-types-en namen en gewoon genieten van deze overtuigende vertolkingen door Mariza.
De manier waarop zij deze traditionele fado-stukken zingt, getuigt van grote klasse. Met veel zelfvertrouwen en lef waagt ze zich zelfs aan Ai, Esta Pena De Mim, van Amália Rodrigues, zonder twijfel één van de grootste fadista’s die Portugal ooit gekend heeft, en slaagt ze met verve. En juist in die overtuiging en zelfverzekerdheid zit haar grote kracht. Dit is niet iemand die de rol van fadista speelt. Zij IS fadista in alles wat ze doet. Meus Olhos Que Por Alguém, een fado Menor Do Porto, is hier, naast de genoemde Amalia-cover, wellicht het beste voorbeeld van. Puur, met minimale begeleiding, zonder opsmuk, dicht bij het origineel en toch hart-rakend (of brekend), zo zou je de nummers op dit album kunnen typeren. Het mooie, breekbare Promete, Jura is zelfs twee maal aanwezig. Samen met Artur Batalha doet zij deze fado Sérgio nog eens dunnetjes over als subliem slotakkoord.
Je zou kunnen stellen dat Fado Tradicional met 35 minuten wat aan de korte kant is. Je kunt echter ook zeggen dat Mariza slechts 35 minuten nodig heeft om je volledig te overrompelen met haar fraaie versies. En er bestaat gelukkig een repeat-knop op de cd-speler. Fado-KUNST met hoofdletters!