×

Recensie

World

07 juni 2016

Lee Scratch

Vision of Paradise

Geschreven door: Frank Gesink

Uitgebracht door: The Cadiz. Rec. Co

Vision of Paradise Lee Scratch Perry World 2 Lee Scratch Perry’s Vision of Paradise Written in Music https://writteninmusic.com

Deze  oorspronkelijk ingekorte tv-documentaire over Lee “Scratch” Perry – koning van de dub- en reggaemuziek –  valt gelijk met de deur in huis. Een interviewer vraagt over de telefoon,  “mensen kwalificeren je als knettergek,  wat is daarop je antwoord?” Perry zegt vervolgens, “Creatieve mensen zijn zo. We zijn half mens en half wetenschapper. Zij die dat weten geloven ook: vroeger was ik een vis, maar nu ben ik een mens. Wij geloven in dromen”. Het is een goed begin van een documentaire die meer over Perry zijn spirituele wezen gaat, dan over zijn muziek.

Perry is een Rastafari. Wat dat is wordt heel kort uitgelegd, maar eigenlijk niet voldoende: “Rastafari” is een woord dat leunt op “Ras Tafari Makonnen” AKA keizer Haile Selassie, de man die door Rasta’s werd gezien als de reïncarnatie van Jezus. Dat goddelijke gevoel is voor Perry heel belangrijk in verband met muziek. Waarom? Hij lijkt het niet te kunnen uitleggen. Voordat de mensheid er was bestond er al door God geschapen muziek. De voice-over die de documentaire in goede banen probeert te leiden is trouwens net zo het spoor bijster als de kijker. Dat geeft het geheel een leuk mysterieus tintje, maar tegelijk komt het ongeïnformeerd en chaotisch gestructureerd over.  Moet Perry ons dan aan de hand nemen? De man die zegt dat hij Noah is en in opdracht van God muziek maakt? De man die zijn eigen studio (Black Ark, in zijn ogen de Ark van Noah) tot twee keer toe in brand stak, maar er elke keer een andere reden voor geeft? Satan zou er in de buurt geleefd hebben en Satan is alles wat eng en slecht is.

Maar wat maakt Lee “Scratch” Perry tot zo’n geweldige muzikant, behalve dat hij het werk van God doet? De voice-over claimt dat Perry de uitvinder is van dubmuziek ,een afsplitsing van reggae. Ondertussen vergeet die voice-over aan de kijker uit te leggen wat reggae is en hoe dub daar op voortborduurt. In plaats daarvan krijgen we Perry weer aan het woord, “het is muziek die niet af is”. Een gemiddeld onderzoek op Wikipedia of een zoekmachine is al veel meer informatief dan deze documentaire.

Inzicht in zijn muziek krijgen we dan nog via gasten, bekende muzikanten en producers die proberen uit te leggen wat zijn muziek zo speciaal maakt. Ook de gasten wordt te vaak dezelfde vraag door de strot geduwd, namelijk: Wie is Lee “Scratch” Perry en wat betekent de spirituele ervaring rondom zijn muziek voor jou? De vraag lijkt naast de kwestie, aldus het getwijfel van dubproducer Adrian Sherwood en ook reggae-artiest The Mad Professor stamelt maar een onzeker antwoord. Dit antwoord krijgen we dan zo indirect alsnog, als we Perry in de studio aan het werk zien met het electronic duo The Orb. Fonetisch legt hij aan de heren uit hoe de beat moet klinken, “een hiphop bassline.. Pum Pum Pu, maar voor die laatste Pu moet er een pauze. Doe er de letter D bij, dus D-Pum Pum—PU. Snap je?”  The Orb snapt het en de beat is klaar.

Helaas is deze tijdelijke opleving – een momentje van helder inzicht voor de kijker – niet van lange duur. Na dat segment gaan we opeens terug naar Ethiopië, waar de theologie rond Rastafari en God nog een uitgediept wordt. Juist dit segment had bij de intro gemoeten en niet achteraan. Gebrek aan kennis en structuur draait deze documentaire de nek omgedraaid.  Terwijl het zeker een interessant onderwerp is, over een gestoord genie. Dat de documentaire er ook heel goed in slaagt eigenhandig zichzelf de nek om te draaien bewijst één van de laatste zinnen met: Het maakt niet uit hoe je naar dit sprookje kijkt…