Laibach
Spectre
Het Sloveense collectief Laibach is eigenlijk niet echt een band te noemen, niet in de traditionele zin van het woord in ieder geval. Ze zijn eerder te vergelijken met een performance-art groep, die theater, kunst, politiek, humor en muziek combineren. Ook is de groep aangesloten op de NSK-beweging (Neue Slovenische Kunst), een politieke kunstbeweging, met zelfs haar eigen paspoorten en vlag. Provocatie is een belangrijk onderdeel binnen de beweging en ook bij Laibach. Zowel teksten als het visuele aspect van de groep flirten met extreem rechtse ideeën en Nazisme. Dit imago wordt benaderd met de nodige ironie en veel cynisme. Als luisteraar moeten we het allemaal niet te serieus nemen, dat doen ze zelf tenslotte ook niet.
De muziek van Laibach valt meestal te omschrijven als experimentele Industrial met een bombastisch militair marsritme, de kenmerkende bromstem van de zanger en een flinke dosis kitsch. Oudere albums waren erg ontoegankelijk en behoorlijk avant-gardistisch. Later verschoof het geluid steeds meer richting dance, EBM en zelfs een tintje cyber-goth. Hoe toegankelijk de groep ook klonk, het mysterie bleef echter. Veel leden van de groep maken zichzelf nooit expliciet bekend, want het gaat om het grote geheel en niet om het individu.
Spectre kan één van de meest directe, minst mysterieuze albums van de groep genoemd worden. Politieke ideeën en –standpunten komen op dit album behoorlijk duidelijk naar voren. Vooral grote wereldleiders moeten het ontgelden. De sociaaleconomische afbraak van Europa wordt niet bepaald subtiel bezongen in Eurovision, met als tekst “Europe is falling apart”, dat keer op keer gescandeerd wordt. Het meest positieve nummer op het album heet ironisch genoeg Koran — een verwijzing naar de niet ophoudende oorlogen in Arabische landen — en gaat over een “betere wereld’.
Ook muziekaal is dit album erg direct. Met een mix van industrial, dance en popmuziek is dit een makkelijk beluisterbaar album en een toegankelijke instapper voor wie Laibach nog niet bekend is. Daarbij moet wel gezegd worden dat er van de luisteraar verwacht wordt om zich te kunnen inleven in de muzikale wereld vol bombast, kitsch, en cynisme. Het vergt nogal wat toewijding om je vol in deze wereld te kunnen storten. Lukt dat, dan gaat er een bijzondere wereld open, maar veel nieuwe fans zal ook dit album niet opleveren. Daarvoor is hun benadering te excentriek.