×

Recensie

Roots

22 oktober 2020

Kadogo 1er

Moyibi ya bolingo

Geschreven door: Rik van Boeckel

Uitgebracht door: Kaela Records

Moyibi ya bolingo Kadogo 1er Roots 4.5 Kadogo 1er – Moyibi ya bolingo Written in Music https://writteninmusic.com

De Congolese in Rotterdam wonende zanger/gitarist Lwela Kasulwe kwam 22 jaar geleden naar Nederland. Hij is afkomstig uit Lubumbashi, de op één na grootste stad in het zuidoosten van Congo-Kinshasa en woonde ook in Kinshasa. In 2016 bracht hij zijn debuutalbum Nipe Suluhisho uit. Lwela liet op dit debuut al meteen een geheel eigen stijl horen, namelijk een mix van Afrikaanse (Congolese) muziek met jazz, soul, pop en funk. Die lijn zet hij voort op zijn tweede album dat zowel op CD als op vinyl is uitgebracht. Hij gebruikt nu de artiestennaam Kadogo 1er, een naam die door een vriend van zijn vader aan hem was gegeven toen hij jong was. In het Swahili betekent Kadogo klein en 1er betekent klein maar de beste.

Kadogo 1er zingt in het Lingala, een van de talen van Congo, en het Swahili dat ook in Congo wordt gesproken. Het album telt 14 tracks waarvan er drie in twee uitvoeringen te horen zijn. Het album is uitgebracht op zijn eigen label Kaela Records. Hij begon als straatmuzikant en ontwikkelde zich in Nederland als singer-songwriter. Hij heeft een bijzondere soulfulle stem en heeft een eigen manier van gitaarspelen ontwikkeld. Op dit nieuwe album speelt hij ook basgitaar en heeft hij alle backing vocals ingezongen. Het album is opgenomen in de studio’s van Paul Pouwer en de Kaapverdische bassist/producer Danilo Tavares.

De productie is heel helder. De arrangementen zijn erg goed. Alle nummers zijn erg pakkend. Kadogo 1er weet Congolese rumba en traditionele stijlen mooi te mixen met pop en jazz. Dat laatste vooral in Okomi Mabe waar de eveneens in Rotterdam wonende Kaapverdische pianist Toy Vieira zijn jazzy pianospel toevoegt aan het traditionele Kapole ritme uit de provincie Tanganika in het noordoosten van Congo. Dit is een zeer swingend nummer.

In de tweede track Sur l’arrêt krijgt de rumba zang van Kadogo 1er door het spel van de elektrische gitaar van Jérôme Hol een pop-achtige twist mee. Je zou het een Afropop ballad kunnen noemen. Al is de titel Frans Kadogo 1er zingt in het Lingala. De betekenis van elke song wordt uitgelegd in het CD-boekje. Zo gaat dit nummer over een mooie vrouw die de zanger in de metro ziet.
Pop invloeden zitten er ook in de titeltrack, vooral in de drumpartij van Satindra Kalpoe. Maar ook is dit een van de honderd traditionele ritmes van Congo, namelijk het therapeutische Zebola ritme. Het album eindigt met de radio-edit van dit nummer. De enige track waarop Kadogo 1er alleen met zijn bijzondere Congolese gitaarspel is te horen is het rustige Oyeba.

Alle songs zijn door Kadogo 1er zelf geschreven en klinken zeer authentiek. Zo ook de relaxte en ontroerende rumba Seli Na Nga waarin Jérôme Hol weer schittert op gitaar. Deze song begint rustig en na de ritmische inzet op de gitaar wordt het tempo opgevoerd. Dit is een erg sterk nummer dat ook wordt gedreven door de drums van Yoran Vroom en de percussie van Laurianne Ghills.
Matchali tchali zingt Kadogo zowel in het Lingala als in het Swahili. Bijzonder is hoe in deze song de vocalen via een loopstation worden gemixt. De Congolese funk Binti wordt geheel in het Swahili gezongen. Deze song over reizen heeft zeker hitpotentie, dat geldt vooral voor de tweede radio versie. Kadogo 1er zorgt hier zelf voor de funky baspartij.

Het wiegende in Swahili gezongen Mambo Ile, een mix van rumba en bluesrock, is het mooiste nummer van een toch al mooi album. Wat een prachtig gitaarspel klinkt hier. Heel dansbaar is Cobra. Hier zingt Kadogo weer in Lingala. Deze song wordt gespeeld in de stijl van Zaïko Langa-Langa, een van de topbands van Congo die al werd opgericht in 1969 en bekend werd door hun soukous muziek en de sebene, een karakteristiek element van de Congolese rumba, dat oa werd ontwikkeld door de Congolese grootheid Franco Luambo Makiadi (1938-1989).
Het in Lingala en Swahili gezongen Sawa Kosa (met Toy Vieira op piano) is een rumba zoals Franco die kon spelen. Ook Nakanisaki wordt in de twee talen gezongen. Dit is een moderne rumba.

Zo balanceert Kadogo 1er op zijn tweede album knap tussen moderne en traditionele Congolese muziek en westerse muziek. Het is sowieso een genot naar dit album te luisteren. Het is zeker een aanrader voor liefhebbers van Afrikaanse en specifiek Congolese muziek maar voor luisteraars die niet zo bekend zijn met deze muziek kan het aantrekkelijke kennismaking zijn.
Kadogo 1er is zeker een aanbeveling voor een komend Afrika Hertme Festival.



  1. Okomi Mabe
  2. Sur l’arrét
  3. Moyibi Ya Bolingo
  4. Oyeba
  5. Seli Na Nga
  6. Matchali Tchali
  7. Binti
  8. Mambo ile
  9. Cobra
  10. Sawa Kosa
  11. Nakanisaki
  12. Cobra (second version)
  13. Moyibi Ya Bolingo (radio-edit)
  14. Binti (radio-edit)