Het heeft iets vreemds om te schrijven over een album dat wereldwijd op veel aandacht mag rekenen. Want als er één jazzalbum is waar iedereen zich dezer dagen over buigt, dan is het Coltrane’s ‘Lost Album’ wel. Voor zij die op een andere planeet vertoeven : dit album biedt onuitgegeven werk van John Coltrane. Reden genoeg voor de verzamelde pers en de fans om volop te gaan likkebaarden dat het geen naam heeft. Nieuw werk van de jazzgod/mythe Coltrane! Onuitgegeven!

Tezelfdertijd denk je als muziekliefhebber: ja, dat zal dan wel, weer een reeks leftovers, weer een reeks van outtakes. Iedereen jubelen over wat ergens omschreven werd als een nieuwe heilige graal van de jazz. Zover gaan we niet, al valt de énorme impact van een jazzgigant als John Coltrane natuurlijk niet te onderschatten. Anders verwoord: het is geen slechte zet om wat gezond realisme aan de dag te leggen. Op het moment dat dit album verschijnt, komen er immers gelijktijdig talloze andere albums uit. Dat gegeven alleen al doet inzien dat zich blindstaren op dat nieuwe Coltrane album echt zonde is.

Is dat dan een reductie van het album? Neen, helemaal niet, want er zijn best wel wat redenen te vinden om enthousiast te zijn. Zo gaat het hier om opnames die gemaakt werden in de studios van opnametechnicus Rudy Van Gelder, een uitgesproken jazzliefhebber. Opnames met nieuw en oorspronkelijk materiaal, allemaal opgenomen tijdens een enkele namiddag in maart 1963 met pianist McCoy Tyner, drummer Elvin Jones en bassist Jimmy Garrison, de bezetting die enige tijd later het monumentale ‘A Love Supreme’ tot stand deed komen. Uw oren tintelen al bij het lezen van deze woorden, de onze eerlijk gezegd ook.

Te horen zijn composities als Untitled Original 11383 en 11386. Verder siert ook Nat King Cole’s Nature Boy de set. En is er de aanwezigheid van One Up, One Down die aangeeft hoe de bende rond Coltrane enorm geniet van het jazzspel en en er helemaal in opgaat. Indrukwekkend is ook Impressions, een compositie die tijdens liveconcerten vaak danig gestretcht werd en hier een van de meest beknopte en to-the-point versies ooit meekrijgt. Maar hét hoogtepunt in deze set is naar ons aanvoelen Slow Blues. Daaraan merk je hoe deze groep zich in het heetst van de strijd werpt.

John Coltrane – Untitled Original 11386 (Audio)

Ergens schippert deze release tussen een oefenopname en een volledig afgewerkt album. Het materiaal klinkt soms best ruw, maar is net daarom ook veel levendiger en warmbloediger dan een té gepolijst album. Desalniettemin voelt de running order van het album aan als een wel degelijk afgewerkt album waar op dit eigenste moment fans wereldwijd van aan het genieten zijn. Daarnaast doet de release van een deluxe edition, met een extra aan alternatieve takes van de opnamesessie, verstaan dat het werk zeker nog niet volledig rond was. Wél is duidelijk dat Impulse als label hiermee een goede zaak doet. Commercieel gezien is dit een gouden zet, want op een moment dat de jazz boomt en vinyl weer hip begint te geraken, spreekt de release van een Coltrane album zowel jong als oud aan.

Het meest opvallende echter is hoezeer dit Coltrane album er een is van toegankelijkheid. Géén zware freejazzexercities te bespeuren, maar wel vrije jazz die heel open, warm en toegankelijk weerklinkt. Dit album toont Coltrane op een kruispunt, een plek waar hij verschillende spirituele richtingen uit kon gaan. Wandel gerust met hem mee.

John Coltrane – Both Directions At Once: The Lost Album:

CD 1:

1. Untitled Original 11383 (Take 1)
2. Nature Boy
3. Untitled Original 11386 (Take 1)
4. Vilia (Take 3)
5. Impressions (Take 3)
6. Slow Blues
7. One Up, One Down (Take 1)

CD 2:

1. Vilia (Take 5)
2. Impressions (Take 1)
3. Impressions (Take 2)
4. Impressions (Take 4)
5. Untitled Original 11386 (Take 2)
6. Untitled Original 11386 (Take 5)
7. One Up, One Down (Take 6)